Γιάννης Σταύρου, Ελαιώνας στον Υμηττό, λάδι σε καμβά
ἂς εἴμαστε χαρούμενοι καὶ καθαροκάρδιοι...
Δεκαπενταύγουστο
Ανήμερα 15 Αυγούστου - Η Ελληνική γιορτή της Παναγίας
Νίκος Καρούζος
Fragmenta για τη Μάνα του Χριστου
(Συλλεγμένα καὶ μεταφρασμένα εἰδικὰ γιὰ τὸ περιοδικὸ Ἐποπτεία, τ.20, σελ.224-229)
Ο Μέγας Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας
Ἡ Παναγία ἦταν πενήντα ἐννέα χρονῶν, ὅταν ἦρθε ἡ ὥρα της νὰ πεθάνει· τὸ πῶς τώρα ἔγινε αὐτό, θὰν τὸ μάθουμε σ᾿ αὐτὴ τὴ διήγηση. Ἡ Παναγία ὅταν ἐπῆγε στὸ Ἱερὸ τριῶν χρονῶνε ἤτανε καὶ ἔζησε στὸ Ἱερὸ δώδεκα χρόνια, κι ὡσότου νὰ γεννήσει τὸ Χριστὸ κυλίστηκε ἀκόμη ἕνας χρόνος· ἔκανε καὶ μὲ τὸ Χριστὸ τριάντα δύο χρόνια καὶ ὕστερα ἀπ᾿ τὸ γυιό της ἔζησε ἄλλα ἕνδεκα, ὁποὺ ὅλα μαζὶ εἶναι χρόνια πενήντα ἐννέα. Ὅταν ἔφτασε στὰ χρόνια τοῦτα ἡ Παναγία, τρεῖς ἡμέρες ἐμπροστὰ ἀπ᾿ τὴ θεία της Κοίμηση, τῆς ἐπαρουσιάστη ὁ Ἀρχάγγελος Γαβριήλ, κρατώντας ἕνα φοινικόκλαδο στὸ χέρι, καὶ τῆς λέει· «μάθε, Κυρία Θεοτόκε, πὼς μετὰ τρεῖς ἡμέρες ἀπὸ σήμερα σὲ μεταθέτει ὁ Κύριος ἀπὸ τούτη τὴ γῆ στοὺς οὐρανούς του· γι᾿ αὐτὸ θὰ πρέπει νὰ ταχτοποιήσεις τὸν ἑαυτό σου, νὰ ἔχεις ἕτοιμα καὶ ὅλα τὰ νεκρικά σου, καὶ νὰ ἀναμένεις τὴν ὥρα ποὺ θὲ νἄρθει ὁ Γυιός σου γιὰ νὰ παραλάβει τὴν ἁγιασμένη σου ψυχή». Κι ὅταν τ᾿ ἄκουσε αὐτὰ ἡ Παναγία, σηκώθηκε ἀμέσως καὶ ἐπῆγε κι ἀνέβηκε στὸ ὄρος τῶν Ἐλαιῶν, ἐκεῖ ὁποὺ ὁ Γυιός της ἀναλήφτηκε, καὶ -θαῦμα παράδοξο- ὁποὺ ὅλα τὰ δέντρα ἐκείνου τοῦ βουνοῦ ἐγεῖραν ἐμπροστά της καὶ τὴν προσκύνησαν. Καὶ ἐκείνη, στὸν οὐρανὸ ὑψώνοντας τὰ χέρια της, ἀρχίνησε νὰ προσεύχεται μ᾿ αὐτὰ τὰ λόγια· «Γυιέ μου, μοναχοπαίδι μου πολυτίμητο, ἐσὺ ὁποὺ καταδέχτηκες τὴ γαιώδη σου φανέρωση, μὲ σάρκα καὶ κόκκαλα βγαίνοντας ἀπ᾿ τὰ δικά μου αἵματα, ἐσὺ παράλαβε μὲ τώρα καὶ στὴ Βασιλεία σου· φτάνει σὲ μένα ὁ χωρισμὸς ὁποὺ κυλίστηκε ἀνάμεσά μας, μοῦ φτάνει Γυιέ μου ἡ στέρησή σου· πράξε ὑπέρτερος ὄντας κατὰ τὸ ἅγιο θέλημά σου. Ὅπου βρίσκομαι ἐγώ, ἐκεῖ καὶ ὁ δικός μου διάκονος βρίσκεται· τὰ λόγια σου ἐτοῦτα καὶ ἐγὼ τὰ λέω Γυιέ μου, καὶ ὅπου βρίσκεσαι ἐσύ, ἀγαπημένε μου, ἐκεῖ καὶ μένα ἀξίωσέ με νὰ ἔρθω, ἐμένα ὁποὺ ἡ καρδιά μου εἶναι γιομάτη ἀπὸ θλίψη γιὰ τὴν ἀγάπη σου». Μὲ τέτοια λόγια προσευχήθηκε ἡ Παναγία καὶ κατέβηκε ἀπ᾿ τὸ ὄρος ἐκεῖνο καὶ πισωγύρισε στὸ σπιτικό της ὁποὺ βρισκότανε στὸ χωριὸ Γεθσημανῆ· εἶχε μάλιστα ὅλα κι ὅλα δύο φορέματα, ὁποὺ τὸ ἕνα τὸ ἐφόρηγε καὶ τὸ ἄλλο τὄκανε χάρισμα σὲ μία φτωχούλα γειτόνισσά της, ὅπου ἔμενε ἐκεῖ κοντά της. Καὶ ἤτανε ἐκεῖ κοντὰ καὶ ὁ ἀπόστολος Πέτρος μαζὶ μὲ τὸν Ἰωάννη τὸ Θεολόγο, ὁποὺ ἀκόμη δὲν εἶχαν ἀπὸ ἐκεῖθε ξεμακρύνει. Καὶ τοῦτο γιατὶ ὁ μὲν Πέτρος εἶχε μεγάλη πίστη στὴν Κυρία Θεοτόκο, ὁ δὲ Ἰωάννης ἤτανε ὡσὰν υἱοθετημένος της υἱός, καὶ δὲν ἔφευγαν ἀπὸ κεῖ πέρα μακρύτερα, μόνο καὶ μόνο γιὰ νὰ ὑπηρετοῦν τὴν Παναγία. Τὴν τρίτη ἡμέρα, λοιπόν, ἐκεῖ ὁποὺ δίδασκαν αὐτοὶ τὸ λόγο τῆς ἀλήθειας, τοὺς ἅρπαξε ὀλάξαφνα καὶ τοὺς δύο τους ἕνα σύγνεφο καὶ τοὺς ἔφερε στὴ Γεθσημανῆ, στὸ σπίτι τῆς Παναγίας· αὐτὸ ἔγινε καὶ μὲ ὅλους τοὺς ἄλλους ἀποστόλους. Τότε ἤτανε καὶ ὁ Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης, καὶ ὁ διδάσκαλός του ὁ Ἱερόθεος, καὶ ὁ Ἰάκωβος ὁ Ἀδελφόθεος, καὶ τοὺς ἁρπάζει καὶ αὐτοὺς μία νεφέλη καὶ τοὺς συνάζει ὅλους μαζὶ στὴ Γεθσημανῆ. Καὶ ἡ Παναγία ἐκείνη τὴ στιγμὴ ὁποὺ τοὺς ἀντίκρυσε καταχάρηκε παρευθὺς ἀπ᾿ τὰ φυλλοκάρδια της καὶ τοὺς λέει· «καθῆστε, παιδιά μου, νὰ σᾶς ἀποχαιρετήσω, γιατὶ σήμερα φεύγω καὶ ἀνέρχομαι στὸν υἱό μου τὸν ἀγαπημένο· γιατὶ ὁ ἄγγελος ὁ Γαβριήλ, ὁποὺ σὲ μένα εὐαγγελίστηκε κάποτε τὴ σύλληψη τοῦ γυιοῦ μου καὶ τὴν ἄσπιλή μου μητρότητα, ἦρθε καὶ πάλι τώρα καὶ μοὔδωσε ἐτοῦτο τὸ φοινικόκλαδο λέγοντας· ῾χαῖρε καὶ μάθε, ὦ Θεοτόκε, πὼς μετὰ τρεῖς ἡμέρες σὲ μεταθέτει ὁ Κύριος ἀπὸ τούτη τὴ γῆ στοὺς οὐρανούς του᾿. Γι᾿ αὐτό, παιδιά μου, εὐχαριστῶ τὸ Γυιό μου καὶ Θεὸ ὁποὺ σᾶς ἔφερε, συνάζοντάς σας ὅλους ἐδῶ πέρα, γιὰ νὰ σᾶς ἰδῶ πρὶν ἀπ᾿ τὸ τέλος». Κι ὅπως τὰ ἄκουσαν ἐτοῦτα οἱ ἀπόστολοι ἐκλαῖγαν ὅλοι τους ἀκατάπαυστα.
.....................................
Καὶ τοὺς λέει ἡ Κυρία Θεοτόκος:
Ἐσᾶς σᾶς ἔστειλε στὸν κόσμο τὸ ἀγαπημένο μου παιδὶ γιὰ νὰ πᾶτε σ᾿ αὐτὸν ὡσὰν ἔμποροι καὶ τὶς ψυχὲς νὰ κερδίσετε τῶν πλανημένων ἀνθρώπων, ὁποὺ ἔφτασε στ᾿ αὐτιά τους τὸ δοξασμένο του τ᾿ ὄνομα. Ὅποιος ἀπὸ ἐσᾶς, ὦ φίλοι μου καὶ τέκνα μου, τοῦ διδασκάλου του καὶ γυιοῦ μου δείξει φίλος, αὐτὸν ὁ γυιός μου στὴ Βασιλεία τοῦ θέλει τὸν τιμήσει, μὰ ὅποιος τὶς ἐντολὲς τοῦ διδασκάλου του τὶς ἀφήσει ἔρημες κι ἀνεχτέλεστες, αὐτὸς τὸ ξέρει ἀπὸ μόνος του τί θὰ πάθει. Γι᾿ αὐτὸ τὸ λόγο, ἀγαπημένα μου παιδιά, πορευθεῖτε στὸν κόσμο γιὰ νὰ κηρύξετε, νὰ φωτίσετε, νὰ χειραγωγήσετε τὸν κόσμο ὁποὺ ζεῖ μέσα στὴν πλάνη, γιὰ νὰ μπορέσετε ἔτσι νὰ τὸν κερδίσετε καὶ νὰν τοῦ δείξετε τὸ δρόμο ὁποὺ φέρνει στοῦ Γυιοῦ μου τὴ Βασιλεία. Νὰ μὴ σᾶς παρασύρει κανένας φόβος ἀπ᾿ τοῦ κόσμου τούτου τοὺς βασιλιάδες, ὁποὺ μονάχα τὸ κορμί σας ἠμποροῦν αὐτοὶ νὰ βλάψουν, ἀλλ᾿ ὄχι ὅμως καὶ τὴν ψυχή σας· φόβο πραγματικὸ μονάχα ὁ Θεὸς νὰ σᾶς τὸν φέρνει, ὁποὺ καὶ τὸ κορμί σας ἠμπορεῖ καὶ τὴν ψυχὴ σας νὰν τὴν βλάψει, καθὼς ὁ Γυιός μου σᾶς τὸ ἔλεγε ἐνόσω ἤτανε μαζί σας. Ἔχετε τὴν ἀγάπη καὶ τὴν εἰρήνη συναμεταξύ σας, κι ἀκόμη νἄχετε πληρότητα χαρᾶς καὶ εὐφροσύνης, ὁποὺ πολὺς θὲ νἆναι στὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν ὁ μισθός σας. Μὲ ὅλο ποὺ φεύγω, φίλοι μου, καὶ πάω γιὰ τοῦ Υἱοῦ μου καὶ Θεοῦ τὴ Βασιλεία, ὡστόσο πάντοτε θὰ βρίσκομαι μαζί σας καὶ θὰ σᾶς εἶμαι πάντοτε ἡ ἐνισχύτρια καὶ ἡ παρηγορήτρια σὲ ὅλες σας τὶς θλίψεις. Αὐτὰ τοὺς εἶπε τῶν ἀποστόλων ἡ Θεοτόκος, κι ἄλλα ἀκόμη περισσότερα, καὶ παρευθὺς τὰ μάτια της τὰ ἅγια τὰ ἔκλεισε φωνάζοντας μὲ φωνὴ μεγάλη· «στὰ χέρια σου, Γυιόκα μου, ἀποθέτω τὸ πνεῦμα μου»· καὶ κοιμήθηκε. Κι ὁ Γυιός της τηνὲ δέχθηκε στὰ χέρια του τὴν ἁγιασμένη τῆς ψυχή. Καὶ τότε γύρεψε ἡ Παναγία ἀπ᾿ τὸ Γυιό της νὰ τὴν κατεβάσει κάτω στὸν Ἅδη, γιὰ νὰ ἰδεῖ τοὺς τόπους ὁποὺ ἐπῆγε ἐκεῖνος γιὰ νὰ ἀπολυτρώσει τοὺς Προπάτορες, καὶ ἐκεῖνος τὴν εἰσάκουσε. Καὶ ἐπῆραν τὴν ψυχὴ της τὴν ἁγιασμένη στὰ χέρια τοὺς ἡλιόλουστοι ἄγγελοι καὶ τὴν ὁδήγησαν ὅπου ἤθελε ἐκείνη, καθὼς ὁ Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς μαρτυρεῖ τοῦτο στὸ Τροπάριο τῆς τέταρτης ᾠδῆς σήμερα κι ὁποὺ λέει· «θαῦμα καὶ ἔκπληξη ποὺ ἤτανε νὰ βλέπεις τῆς Παναγίας τὴν ψυχὴ πῶς περπατοῦσε στοῦ Ἅδη μέσα τὰ κατώγια τὰ θεοσκότεινα». Καὶ ἡ μὲν ψυχή της ἐπῆγε στὸν Ἅδη, ὅπως ἡ ἴδια τὸ βουλήθηκε, τὸ δὲ κορμί της τὸ ἅγιο καὶ θεοδόχο τὸ ἐπῆραν οἱ Μαθητὲς καὶ σηκώνοντάς το ἀπάνω στοὺς ὤμους τοὺς τὸ ἐπῆγαν ὡς τὸν τάφο· κι ἀπ᾿ τὴ μία μεριὰ τὸ κρατοῦσε ὁ θεολόγος Ἰωάννης, ἐνῶ ἀπ᾿ τὴν ἄλλη τὸ κρατοῦσε ὁ Πέτρος, ἀπ᾿ τὴν τρίτη μεριὰ τὸ κρατοῦσε ὁ Ἰάκωβος ὁ ἀδελφὸς τοῦ Ἰωάννη, κι ἀπ᾿ τὴν τέταρτη μεριὰ ὁ Παῦλος, καθὼς οἱ ὑπόλοιποι ἀπόστολοι καὶ ἀρχιερεῖς πορεύονταν ψάλλοντας καὶ ᾄδοντας ὕμνους.
...................................................
Κι ὅταν ἔφτασαν στὸν τάφο, τὸ ἀκούμπησαν κάτω τὸ ἅγιο λείψανο, γιὰ νὰν τὸ ἀποχαιρετήσουν ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ παρευρίσκονταν ἐκεῖ πέρα κι ὁ καθένας ἀρχίνησε ν᾿ ἀποχαιρετᾶ τὴν Παναγία λέγοντας πρὸς αὐτὴν ἐγκώμια κι ὅλοι τους ἔπλεξαν διάφορα ἐγκώμια.
.......................................................
Τὸ σῶμα ἐκεῖνο, εὐλογημένοι χριστιανοί, γίνηκεν ἄφθαρτο κι ἀθάνατο, ὅπως κ᾿ ἡ ἁγιασμένη σάρκα τοῦ Κυρίου, κι ὅπως ὅλοι οἱ ἄνθρωποι μέλλουμε νὰ ἀπογίνουμε ἄφθαρτοι κατὰ τὴ Δεύτερη Παρουσία· πέθανε βέβαια καὶ θαῦμα δὲν εἶναι, γιατὶ ὡσὰν ἄνθρωπος πέθανε καὶ ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός· ὡστόσο γίνηκεν ἄφθαρτο, ὅπως καὶ ὁ Γυιός της, τὸ σῶμα ἐκεῖνο, κι ὅ,τι μέλλεται νὰ λάβουν οἱ δίκαιοι ὅταν θἄρθει ἡ μέρα γιὰ τὴν καθολικὴ ἀνάσταση, αὐτὸ εἶναι ποὺ ἔλαβε ἡ Παναγία νωρίτερα ἀπ᾿ αὐτὴ τὴ μέρα.
...................................................
Τὶς ἡμέρες λοιπὸν ἐκεῖνες τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου καθῆσαν οἱ ἀπόστολοι νὰ φᾶνε ὅπως γίνεται γιὰ παρηγοριὰ κατὰ τὴ συνήθεια καὶ τὴ στιγμὴ ποὺ κόβοντας τὸν ἄρτο ἐπήγασι νὰ προφέρουν τὸ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, νὰ εἶσαι πάντοτε βοηθός μας» ὀλάξαφνα τοὺς φανερώθηκε ἀποπάνω τους ἡ Παναγία λαμπροφορώντας ὡσὰν ἥλιος καὶ τοὺς εἶπε· «Χαίρετε σεῖς, ὁποὺ μαζί σας εἶμαι ὅλες τὶς ἡμέρες»· κι ὅπως τὴν εἶδαν ἔτσι ὁλοζώντανη βοώντας ἀκούστηκαν οἱ ἀπόστολοι· «Παναγία Θεοτόκε, νὰ εἶσαι πάντοτε βοηθός μας»· καὶ τὴν ὥρα ἐκείνη ἀντιλήφτηκαν πὼς ἡ Παναγία βρίσκεται στοὺς οὐρανοὺς μαζὶ μὲ τὸ Γυιό της ζωντανὴ καὶ ὁλόσωμη.
Αὐτὴ τὴ γιορτὴ γιορτάζουμε, εὐλογημένοι χριστιανοί, αὐτὴ τὴ γιορτὴ πανηγυρίζουμε. Γι᾿ αὐτὸ ἂς εἴμαστε, ὅπως ἁρμόζει στοὺς πανηγυριστές, χαρούμενοι καὶ καθαροκάρδιοι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου