Ο Χέγκελ είναι ο μέγας υπεύθυνος του σύγχρονου οπτιμισμού. Πώς δεν είδε ότι η συνείδηση απλώς αλλάζει μορφές και συμπεριφορά, αλλά δε προοδεύει καθόλου; Το γίγνεσθαι αποκλείει μια απόλυτη περάτωση, ένα σκοπό: η έγχρονη περιπέτεια εκτυλίσσεται χωρίς μια θέαση, έξω από αυτή, και θα τελειώσει όταν οι δυνατότητες διαπόρευσης θα έχουν εξαντληθεί. Ο βαθμός συνείδησης ποικίλλει με τις εποχές, χωρίς αυτή η συνείδηση να μεγενθύνεται λόγω της διαδοχής τους. Η επίγνωσή μας δεν είναι μεγαλύτερη από του ελληνορωμαϊκού κόσμου, της Αναγέννησης ή του δέκατου όγδοου αιώνα· κάθε εποχή είναι τέλεια καθ' εαυτή - και υποκείμενη σε φθορά.
Υπάρχουν προνομιούχες στιγμές κατά τις οποίες η συνείδηση οξύνεται, αλλά δεν υπήρξε ποτέ τόση έλλειψη διαύγειας ώστε ο άνθρωπος να μη μπορεί να προσπελάσει τα ουσιώδη προβλήματα, γιατί η ιστορία είναι μια διηνεκής κρίση, ήτοι μια χρεωκοπία της αφέλειας. Οι αρνητικές καταστάσεις - εκείνες ακριβώς που οξύνουν τη συνείδηση - κατανέμονται ποικιλοτρόπως, εντούτοις όμως είναι παρούσες σε όλες τις ιστορικές περιόδους· ισορροπημένες και "ευτυχείς", γνωρίζουν την Ανία, - φυσική κατάληξη της ευτυχίας· κλονισμένες και ταραχώδεις, ζουν την Απελπσία, και τις θρησκευτικές κρίσεις που απορρέουν απ' αυτή. Η ιδέα του επίγειου Παραδείσου σχηματιστηκε από όλα τα στοιχεία που είναι ασυμβίβαστα με την Ιστορία, με το χώρο όπου ευδοκιμούν οι αρνητικές καταστάσεις.
Εμίλ Σιοράν
Εγκόλπιο Ανασκολοπισμού (σελ. 286, 287)
Μετ. Κωστής Παπαγιώργης, Εκδ. Εξάντας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου