...δεν υπάρχει ανάγκη να πιστέψουμε σε μιαν αλήθεια για να την υποστηρίξουμε ούτε να αγαπήσουμε μιαν εποχή για να τη δικαιολογήσουμε, μια και κάθε αρχή είναι αποδείξιμη και κάθε συμβάν νόμιμο. Το σύνολο των φαινομένων - καρπών του πνεύματος ή του χρόνου, αδιάφορο - μπορεί να γίνει δεχτό ή να αναιρεθεί ανάλογα με τη διάθεση της στιγμής: τα επιχειρήματα, ως απόρροια της αυστηρότητας ή των ιδιοτροποιών μας, ισχύουν παντού. τίποτα δεν είναι μη υποστηρίξιμο - από την πιο παράλογη πρόταση μέχρι το ποιο τερατώδες έγκλημα.
Η ιστορία των ιδεών όπως κι εκείνη των γεγονότων εκτυλίσσεται μέσα σε ένα άλογο κλίμα: ποιος θα μπορούσε καλόπιστα να βρει ένα διαιτητή ο οποίος θα έλυνε τις διαφορές αυτών των αναιμικών ή θερμοκέφαλων πιθήκων; Ετούτη η γη είναι τόπος όπου μπορούμε να βεβαιώνουμε τα πάντα με την ίδια αληθοφάνεια: αξιώματα και παραληρήματα είναι πράγματα εναλλάξιμα. Ορμές και καθιζήσεις συγχέοντα· ανατάσεις και ποταπότητες γίνονται με την ίδια κίνηση. Δείχτε μου έστω και μια περίπτωση που να μην ισχύουν όλα αυτά. Οι δικηγόροι του διαβόλου δεν έχουν λιγότερους τίτλους αληθείας από τους δικηγόρους του ουρανού - και θα συνηγορούσα με την ίδια θέρμη τόσο υπέρ του σοφού όσο και υπέρ του τρελού.
Ο χρόνος φθείρει ό,τι εκδηλώνεται και δρα: καθώς γίνονται επίκαιρα, μια ιδέα ή ένα συμβάν προσλαμβάνουν μια μορφή και καταπίπτουν. Έτσι όταν ο συρφετός των ανθρώπων κλονίστηκε, η Ιστορία εκπήγασε από αυτό και μαζί της η μόνη καθαρή επιθυμία την οποία ενέπνευσε: να τελειώσει με τον οποιονδήποτε τρόπο. Υπερβολικά ώριμη πια για άλλες απαρχές, και έχοντας δει πολλούς αιώνες για να επιθυμίσουμε άλλους, το μόνο που μας μένει είανι να κυλιστούμε στη σκωρία των πολιτισμών. Η πορεία του χρόνου γοητεύει πια μόνο τα μειράκια και τους φανατικούς...
Εμίλ Σιοράν
Εγκόλπιο Ανασκολοπισμού
(Μετ. Κωστής Παπαγιώργης, Εκδ. Εξάντας)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου