Γιάννης Σταύρου, Άνθρωπος και δέντρο, λάδι σε καμβά
Κάθε άνθρωπος αποτραβηγμένος στον εαυτό του, συμπεριφέρεται σαν να είναι ξένος προς τη μοίρα όλων των άλλων. Τα παιδιά του κι οι στενοί του φίλοι συνιστούν γι' αυτόν το σύνολο του ανθρώπινου είδους. Όσο για τις συναλλαγές του με τους συμπολίτες του, μπορεί να συγχρωτίζεται μαζίτους, αλλά δεν τους αντιλαμβάνεται. Υπάρχει μόνο στον εαυτό του και μόνο για τον εαυτό του. Και αν μ' αυτούς τους όρους εξακολουθεί να υπάρχει στον νου του μια έννοια της οικογένειας, δεν υπάρχει μια έννοια της κοινωνίας.
ΤΟCQEVILLE
Διαπιστώνουμε, αισθανόμαστε, βλέπουμε την αδυσώπητη ελληνική παρακμή. Γνωρίζουμε βήμα, βήμα πως εκτράφηκε την τελευταία 35ετία αυτό το μοιραίο εξάμβλωμα συνενοχής εξουσιαστών, "αντιεξουσιαστών" και εξουσιαζομένων...
Και παρ' όλο που πιστεύουμε ακράδαντα ότι δεν υπάρχει λύτρωση, συνεχίζουμε - μάλλον το ένστικτο επιβίωσης λειτουργεί - να αναζητούμε αγωνιωδώς εξηγήσεις, λες και η γνώση των αιτίων θα μας εξασφαλίσει. Το μόνο που μπορεί να μας προσφέρει είναι λίγη ψυχραιμία έτσι ώστε να τελέσουμε την κηδεία μας χωρίς έντονα δείγματα φρενοβλάβειας...
Διαβάζουμε και ξαναδιαβάζουμε τα έργα του Παναγιώτη Κονδύλη και μαζί με αυτά ανατρέχουμε διψασμένοι στις βιβλιογραφίες που παραθέτει, στις εισαγωγές και τις σημειώσεις του, ακόμα και στα έργα που πρότεινε ως διευθυντής εκδοτικών εγχειρημάτων σε διάφορους οίκους. Εθισμένοι στην αιτιοκρατία, παίζουμε και τα τελευταία της χαρτιά, ενώ ξετυλίγεται μπροστά μας η θηριωδεία του αιώνα χωρίς διακοπή, τέλος, επιστροφή.
Κασέτα επιβίωσης και μαζί "θέμα γούστου" - όπως θάλεγε κι ο ίδιος...
Παραπέμπουμε στo βιβλίο "Η Tυραννία της Οικειότητας" του Richard Sennett:
...Οι μοντέρνοι καιροί μας πραβάλλονται συχνά με την εποχή της παρακμής της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας: Όπως η ηθική σήψη υποτίθεται ότι υπονόμευσε τη δύναμη της Ρώμης να άρχει τη Δύση, έτσι ακριβώς λέγεται ότι υπονόμευσε και τη δύναμη της σημερινής Δύσης να άρχει την υφήλιο. Παρά την αφέλειά της αυτή η ιδέα περιέχει κάποιο στοιχείο αλήθειας. Υπάρχει μια χονδρική ομοιότητα ανάμεσα στην κρίση της ρωμαϊκής κοινωνίας μετά τον θάνατο του Αυγούστου και στην κρίση της σημερινής ζωής. Η ομοιότητα αυτή αφορά την ισορροπία ανάμεσα σε δημόσια και ιδιωτική ζωή...
...Το εγώ κάθε προσώπου έγινε το κυριότερο φορτίο του. Το γνώθι σαυτόν έγινε σκοπός, αντί να είναι μέσον με το οποίο καθένας γνωρίζει τον κόσμο. Κι ακριβώς, επειδή είμαστε τόσο εγωπαθείς είναι εξαιρετικά δύσκολο να φθάσουμε σε κάποιαν αρχή του ιδιωτικού, να εξηγήσουμε ξεκάθαρα στον εαυτό μας ή σ' άλλους τι είναι η προσωπικότητά μας...
...Η έμμονη ενασχόληση με τα πρόσωπα εις βάρος πιο απρόσωπων κοινωνικών σχέσεων μοιάζει με το φίλτρο που αλλοιώνει την ορθολογική κατανόηση της κοινωνίας, συσκοτίζει τη διηνεκή σπουδαιότητα των κοινωνικών τάξεων στην ανεπτυγμένη βιομηχανική κοινωνία...
...Η οικειότητα είναι απόπειρα να επιλυθεί το δημόσιο πρόβλημα με την άρνηση ύπαρξης του δημοσίου. Όπως κάθε άρνηση, έτσι κι αυτή δεν κατάφερε τίποτ' άλλο παρά μονάχα να εδραιώσει ακόμα περισσότερο τις πιο καταστροφικές όψεις του παρελθόντος...
( Νεώτερος Ευρωπαϊκός Πολιτισμός - Διεύθυνση Παναγιώτης Κονδύλης / Ρίτσαρντ Σένετ, "Η Τυραννία της Οικειότητας", Εκδόσεις Νεφέλη / Μτφ Γιώργος Μερτίκας, Επιμέλεια Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου