Σχόλια & ζωγραφική: Το "Ιμαρετ" του Γιάννη Καλπούζου...

Το πρώτο μυθιστόρημα του Γιάννη Καλπούζου, μια ευχάριστη έκπληξη στα Ελληνικά γράμματα...



Γιάννης Καλπούζος
Ιμαρέτ
Εκδόσεις Μεταίχμιο"

Ας ξεκινήσουμε με ένα χαρακτηριστικό απόσπασμα που κατά τη γνώμη μας αποδίδει το νόημα του μυθιστορήματος:

" Ένα ιμαρέτ είναι η γη. Το ιμαρέτ του Θεού. Κι εμείς οι φτωχοί, τα ορφανά και οι ταξιδιώτες της ζωής, που μας φιλοξενεί. Μας τρέφει, ανοίγει την αγκαλιά του, μας δέχεται και μας επιτρέπει να απολαύσουμε και να χαρούμε τη ζωή. Κι εμείς θαρρούμε πως το διαφεντεύουμε. Το μοιράσαμε, είπαμε “αυτός ο τόπος δικός μας, εκείνος δικός σας” κι ύστερα ορμήσαμε ο ένας στον τόπο του άλλου, χωρίς να νογάμε ότι δεν ανήκει σε κανέναν. Μας άφησε ο Θεός αυτό το ιμαρέτ να το διαχειριστούμε κι εμείς αρπάζουμε, κλέβουμε, αδικούμε, εκμεταλλευόμαστε, διεκδικούμε όλο και περισσότερα, μέχρι την ώρα που θα επιστρέψουμε το τομάρι μας εκεί όπου ανήκει, στο χώμα. "

Το μυθιστόρημα του Γιάννη Καλπούζου που μιλά για την ειρηνική συμβίωση χριστιανών, μουσουλμάνων, Εβραίων και προκάλεσε κίνημα για την αναστήλωση των ιμαρέτ (θρησκευτικών πτωχοκομείων) κέρδισε το βραβείο Αναγνωστών 2009 που έχει θεσπίσει το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου (ΕΚΕΒΙ). Το ψήφισαν 230 λέσχες ανάγνωσης ανά την Ελλάδα - οι λέσχες συμμετείχαν στη διαμόρφωση του τελικού αποτελέσματος κατά 50% και κατά 50% γενικά οι αναγνώστες.


Το βιβλίο, που τοποθετείται χρονικά στην τουρκοκρατούμενη Άρτα του 1850 και μιλά για την ειρηνική συνύπαρξη ανεξαρτήτως εθνότητας και θρησκεύματος, με φόντο τα ιμαρέτ, τα θρησκευτικά ιδρύματα που σίτιζαν την... ανεξιθρησκία, έχει προκαλέσει και τη δημιουργία συλλόγων και ενός δικτύου (με έδρα την Άρτα, ιδιαίτερη πατρίδα του συγγραφέα)

• Αναστύλωση των ανά την Ελλάδα υπαρχόντων Ιμαρέτ, συνολικά πέντε. Κομοτηνής (Εκκλησιαστικό μουσείο), Καβάλας (Μωχάμετ Άλη, που ανήκει στο αιγυπτιακό Δημόσιο και ένα μέρος του είναι ξενοδοχείο), Θεσσαλονίκης (Αλατζά, πολιτιστικός πολυχώρος), Ρόδου (αρχαιολογικό μουσείο), Άρτας (μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα εταιρία)

Η ιστορία του «Ιμαρέτ»; Δύο αγόρια γεννιούνται την ίδια νύχτα, ένας Έλληνας και ένας Τούρκος. Η μοίρα τούς κάνει ομογάλακτους. «Είναι μια δεύτερη Ιστορία μέσα στην "επίσημη Ιστορία", μια ιστορία που μπορεί να δώσει πολλά μηνύματα και για τη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα», λέει ο Γιάννης Καλπούζος. «Γιατί γνωρίζοντας καλά τι συνέβαινε τότε, μπορείς να απαλλαγείς από τις προκαταλήψεις και τον φανατισμό που μας περνούν οι εξουσίες. Σήμερα, που η ανάγκη της μετανάστευσης έχει αλλάξει τις κοινωνίες μας και η συνύπαρξη είναι δύσκολη, όταν γνωρίζουμε, κοιτάμε τον διπλανό μας με πιο ανθρώπινο τρόπο».

Το «Ιμαρέτ» έγινε ιδιαίτερα αγαπητό από το κοινό (έχει πουλήσει, μέχρι τον Μάρτιο 2010, 28.000 αντίτυπα) και προκάλεσε τη δημιουργία του Δικτύου Κοινωνικής Υποστήριξης και Αλληλεγγύης που μοιράζει δωρεάν φαγητό σε απόρους και μετανάστες, ανεξαρτήτως εθνότητας και θρησκείας, όπως τα παλιά ιμαρέτ.

Τα Ιμαρέτ (πτωχοτροφεία) ανήκαν σε συγκροτήματα, τα λεγόμενα Κουλιγιέ, με τζαμί, αγορά, χώρους φιλοξενίας και διαμονής εμπόρων και ταξιδιωτών και «είχαν φτάσει να σιτίζουν ημερησίως 30.000 ανθρώπους στην Κωνσταντινούπολη», όπως λέει ο συγγραφέας. Ο Γιάννης Καλπούζος έχει εκδώσει ποιητικές συλλογές, μυθιστορήματα και συλλογή διηγημάτων ενώ έχει υπογράψει τους στίχους 65 τραγουδιών (όπως τα «Γιατί πολύ σ΄ αγάπησα» του Ορφέα Περίδη, "Ό,τι αγαπώ είναι δικό σου" που ερμήνευσε η Γλυκερία, «Δέκα Μάγισσες» του Γιάννη Σαββιδάκη κ.ά).

Ξεφυλλίζοντας το Ιμαρέτ...





Συζητώντας για λογοτεχνία...



Γιάννης Καλπούζος & Γιάννης Σταύρου στο καφέ του ΙΑΝΟΥ...