Σχόλια & ζωγραφική, ζωγράφοι: Ο καθημερινός στοχασμός του θανάτου είναι το ίδιο ακριβώς με την επικέντρωση στη ζωή...

Λογοτεχνία & Έλληνες ζωγράφοι, σύγχρονοι ζωγράφοι, ζωγραφική


Γιάννης Σταύρου, Ακρόπολη ΙΙ, λάδι σε καμβά

Ένας κορυφαίος καλλιτέχνης και αριστοκράτης της σκέψης...

Οι συμπατριώτες του αναγνώρισαν στο πρόσωπο του έναν Όσκαρ Ουάιλντ της Ιαπωνίας...

Εμείς θα τον συγκρίνουμε με τον Περικλή Γιαννόπουλο...

Γιούκιο Μισίμα (1925-1970)
"Η ηθική των Σαμουράι στη σύγχρονη Ιαπωνία"
(εκδ. Ερατώ, 2007)

Από το εισαγωγικό σημείωμα της έκδοσης:

Για τον Μίσιμα τόσο ο φασισμός όσο και ο κομμουνισμός είναι από τη μεριά των βαρβάρων. Δικός του είναι μόνο ο κώδικας της ηθικής των σαμουράϊ. Ιδεογράμματα τα βαθιά χαραγμένα στο σώμα των ιαπωνικών νησιών. Δεν είναι τυχαίο που από τα τρία Μπουσίντο που έχουν εμφανιστεί ιστορικά στην Ιαπωνία, ο Μισίμα διαλέγει το πιο αυστηρό, το πιο φανατικό, σε όλους τους σκοπούς τοποθετεί τον εθελούσιο θάνατο, αυτόν χωρίς το παραμικρό κάλυμμα, πάνω από τη συμφιλίωση με το κενό. Η επιλογή του αυτή κρύβει εντέλει και τον πιο βαθύ ανθρωπισμό. "Αν εκτιμούμε τόσο πολύ την αξιοπρέπεια της ζωής, γιατί δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε και την αξιοπρέπεια του θανάτου; Κανένας θάνατος δεν μπορεί να θεωρηθεί μάταιος".

Aποσπάσματα:

• Ο καθημερινός στοχασμός του θανάτου είναι το ίδιο ακριβώς με την επικέντρωση στη ζωή. Όταν κάνουμε τη δουλειά μας σκεφτόμενοι ότι μπορεί να πεθάνουμε την επόμενη στιγμή, δεν μπορεί παρά να τη δούμε να πλημμυρίζει ξαφνικά από νόημα και ζωή.
• Σήμερα απλώς δεν θέλουμε να μιλάμε για το θάνατο. Δεν θέλουμε να αντλήσουμε απ' αυτόν τα ωφέλιμα στοιχεία του και να τα εντάξουμε στην καθημερινότητά μας. Προσπαθούμε συνεχώς να κατευθύνουμε το βλέμμα μας προς ένα φωτεινό ορόσημο, την εξωτερική επιφάνεια, τη ζωή' και αγωνιζόμαστε μη μας ξεφύγει κάτι που να δείχνει τη δύναμη με την οποία ο θάνατος τρώει σιγά σιγά τη ζωή μας. Πρόκειται για μια διαδικασία με την οποία ο εκλογικευμένος ανθρωπισμός μας, ενώ επιτελεί αδιάκοπα το έργο του στρέφοντας τα μάτια του σύγχρονου ανθρώπου προς τη λαμπρότητα της ελευθερίας και της προόδου, σπρώχνει ταυτόχρονα το ζήτημα του θανάτου από το επίπεδο της συνείδησης όλο και βαθύτερα μέσα στο υποσυνείδητο, μετατρέποντάς το έτσι σε μια ακόμα πιο επικίνδυνη, εκρηκτική, εσωστρεφή παρόρμηση. Αγνοούμε ότι το να επαναφέρουμε το θάνατο στο επίπεδο της συνείδησης αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο διανοητικής υγείας.
• Η ασχολία των σαμουράι ήταν ο θάνατος. Ασχέτως τού πόσο ειρηνική ήταν η εποχή, ο θάνατος ήταν το υπέρτατο κίνητρό τους, κι αν έστω και μια στιγμή έδειχναν φόβο και δισταγμό μπροστά του, εκείνη ακριβώς τη στιγμή έπαυαν να είναι σαμουράι.
• Είτε συλλογιστούμε τον φυσικό θάνατο είτε, από την άλλη, όπως κάνει το Χαγκακούρε, το θάνατο στη μάχη ή ακόμα και την αυτοκτονία - ως την κατάλληλη ολοκλήρωση της πορείας ενός ανθρώπου προς την τελείωση - μου φαίνεται ότι δεν υπάρχει και μεγάλη διαφορά. Το γεγονός ότι κάποιος είναι προορισμένος για άνθρωπος της πράξης, δεν αλλάζει ούτε αλαφραίνει με οποιονδήποτε τρόπο τον φυσικό νόμο που λέει ότι όλα τα ανθρώπινα όντα υφίστανται το πέρασμα του χρόνου. "Ένα δίλημμα μεταξύ ζωής και θανάτου λύσε το απλά, διαλέγοντας αμέσως το θάνατο".
• Βλέπουμε την Ιαπωνία να γλεντοκοπά βυθισμένη σε ευμάρεια και να κολυμπάει στο χρήμα και στην πνευματική της κενότητα. Είναι δυνατόν να δίνεις αξία στη ζωή, μέσα σε μια πλάση που το πνεύμα έχει πεθάνει;