Εμίλ Σιοράν: Η αμφισημία της μεγαλοφυίας

Κάθε έμπνευση εκπορεύεται από μια ικανότητα υπερβολής: ο λυρισμός - και ολόκληρη η σφαίρα της μεταφοράς - θα ήταν μια αξιολύπητη έξαψη χωρίς αυτή την ορμή που διογκώνει τις λέξεις μέχρι εκρήξεως. Όταν τα στοιχεία ή οι διαστάσεις του κόσμου φαίνονται πολύ περιορισμένα για να χρησιμεύσουν ως όροι σύγκρισης για τις καταστάσεις μας, η ποίηση - για να ξεπεράσει το στάδιο της δυνητικότητας και του επικείμενου χαρακτήρα της - δεν περιμένει παρά λίγη σαφήνεια μέσα στις ταραχές που την προεικονίζουν και την γεννούν. 

Γιάννης Σταύρου, Καφές & βιβλία, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

Δεν υπάρχει αληθινή έμπνευση που να μη γεννιέται από την ανωμαλία μιας ψυχής ευρύτερης από τον κόσμο...Μέσα στη λεκτική πυρκαγιά ενός Σαίξπηρ και ενός Σέλεϋ αισθανόμαστε τη στάχτη των λέξεων, πτώση και τάγγη της ανέφικτης δημιουργίας. Οι λέξεις αλληλοποδοπατούνται λες και καμιά τους δεν μπορούσε να γίνει ισοδύναμη με την εσωτερική ευφροσύνη· είναι το σπάσιμο της εικόνας, η υπερβατική ρήξη των σοφών λέξεων, που προκαλούνται από την καθημερινή χρήση και αίρονται ως εκ θαύματος στα ύψη της καρδιάς. Οι αλήθειες της ομορφιάς τρέφονται από υπερβολές που, στην παραμικρή ανάλυση αποκαλύπτονται τερατώδεις και γελοίες. 

Η ποίηση: κοσμογονική περιπλάνηση του λεξιλογίου...Συνδυάστηκαν ποτέ πιο αποτελεσματικά ο τσαρλατανισμός και η έκσταση; Το ψεύδος, - πηγή δακρύων! αυτή είναι η απάτη της μεγαλοφυίας και το μυστικό της τέχνης. Τιποτένια πραγματα πεφυσιωμένα μέχρι τον ουρανό· το αναληθοφανές, να γεννάει κόσμους! Κι αυτό γιατί σε κάθε μεγαλοφυία συνυπάρχει μια Μασσαλιώτιδα και ένας Θεός.

Εμίλ Σιοράν

Εγκόλπιο Ανασκολοπισμού

Μετ. Κωστής Παπαγιώργης, Εκδ. Εξάντας