ανεπαίσθητη θλίψη...

Οι καλύτερες στιγμές του ανθρώπινου είδους είναι όταν έκφράζει μια μελαγχολική τρυφερότητα, μια ανεπαίσθητη θλίψη. Το ύφος μιας ανυπεράσπιστης εγκαρτέρησης κάνει πιο συμπαθητικό και τον πλεον γελοίο πίθηκο, ακόμα και την αηδιαστική ύαινα...(*)
-

 

Γιάννης Σταύρου, Πορτρέτο νέας γυναίκας, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

  

(*) Δε μπορώ παρά να προσθέσω το σχόλιο του φίλου Θαλή Παπακωνσταντίνου στην παραπάνω μου διατύπωση:

Ωραία σκέψη, πολύ! ! Η αποστασιοποιημένη παρατήρηση - που  συμβαίνει συνήθως λόγω μιας στιγμής νοητικής διαύγειας  ή άλλοτε  επειδή ο νους  ως μηχανή κάνει μερικές φορές ανεπαίσθητες παύσεις (επειδή ανεβάζει ή κατεβάζει στροφές), απ'το να δημιουργεί άπειρες επιθυμίες, μας φέρνει νομίζω σε αυτή την κατάσταση της ανεπαίσθητης θλίψης (όπου δεν είμαστε "αλλού"  αλλά  σε μια χαλαρή εγρήγορση νοητικά). Είναι όντως υπέροχες στιγμές κι αν ο άνθρωπος προσπαθούσε να τις παρατήνει, θα μπορούσε ακόμη και να εξελιχθεί.

Οι ύαινες είναι πράγματι ελεεινές, το ίδιο και οι ιπποπόταμοι... 

Θεσσαλονίκη

Ώρες μικρές, μεταμεσονύχτιες, λάμπες σβηστές,
(Εωθινά σκηνώματα της Άνω - Νύχτας.)
Η Θεσσαλονίκη μπαίνει στο σώμα της,
Η Θεσσαλονίκη σβήνει το βλέμμα της, απογυμνώνεται...

Γιάννης Σταύρου, Νυχτερινή Θεσσαλονίκη, λάδι σε καμβά

Γιώργος Θέμελης

Θεσσαλονίκη

ΙΙΙ. Μεταμεσονύχτιο

Όταν αγγίζουν δάχτυλα ψάχνοντας φως,
Ώρες μικρές, μεταμεσονύχτιες, λάμπες σβηστές,
(Εωθινά σκηνώματα της Άνω - Νύχτας.)
Η Θεσσαλονίκη μπαίνει στο σώμα της,
Η Θεσσαλονίκη σβήνει το βλέμμα της, απογυμνώνεται.
Πιο από μέσα φωτεινή από τη φωτισμένη μέρα.
Ήλιους ανάβει αποβραδίς σε σύσκιο μεσουράνημα.

Ημιδιαφανείς αμφιβολίες, ημίθαμπα, αστραπές,
Αχνή, θρυμματισμένη πάχνη αραχνοΰφαντη.

Κανείς δεν υποπτεύεται που φέγγουν τα χέρια.
Σα νάμαστε κάτω από βλέφαρα κρυσταλλωμένα,
Σα νάμαστε απομέσα διάφωτοι και δεν το ξέρουμε.

Άλλη διαρρύθμιση κάτω οδών, άλλη διάθλαση:
– Βασιλέως Κωνσταντίνου (πρώην Βενιζέλου) – Διασταύρωση.
– Ένα κομμάτι Εγνατία, – βόρεια, Βασιλική. –
Η Παναγία Χαλκέων μισόφωτη, σταύρωση – λύπη.

Μήκος: – σκιές βαθαίνοντας τις επιφάνειες:
Γυναίκες, άγρυπνοι μοναχοί από σκήτες και μονές
Στους ώμους χάμω – σέρνοντας το σχήμα των Αγγέλων.
Βάθος: – ηχώ, αντανάκλαση, αποσιώπηση.

 
Από τη συλλογή Συνομιλίες (1953)

πόσο Δεκέμβρη σε τοπία ερημωμένα...

Μοιάζει χειμώνας ο καιρός που έχω φύγει
και τη χαρά του χρόνου έχασα, εσένα·
πόσο σκοτάδι έχω νιώσει, πόσα ρίγη,
πόσο Δεκέμβρη σε τοπία ερημωμένα...

Γιάννης Σταύρου, Χειμωνιάτικο απόγευμα, λάδι σε καμβά

Ουίλλιαμ Σαίξπηρ

Σονέτο 97

Μοιάζει χειμώνας ο καιρός που έχω φύγει
και τη χαρά του χρόνου έχασα, εσένα·
πόσο σκοτάδι έχω νιώσει, πόσα ρίγη,
πόσο Δεκέμβρη σε τοπία ερημωμένα.

Κι ήταν ο απόδημος ο χρόνος καλοκαίρι,
μεστό φθινόπωρο μέσα στο γέννημά του,
που όλο της άνοιξης το λάγνο βάρος φέρει,
σαν μήτρα πλήρης μες στο πένθος του θανάτου.

Τόση πληθώρα, αποκύημα της λύπης
ήταν για μένα, και καρπός χωρίς πατέρα·
το καλοκαίρι ξέρει εσένα, κι όταν λείπεις
όλα σωπαίνουν τα πουλιά στον άδειο αέρα.

Κι αν κελαηδήσουν, λένε πένθιμο κανόνα,
κι ωχρούν τα φύλλα με το φόβο του χειμώνα.

William Shakespeare

Sonnet 97

How like a winter hath my absence been
From thee, the pleasure of the fleeting year!
What freezings have I felt, what dark days seen!
What old December's bareness every where!

And yet this time removed was summer's time
The teeming autumn, big with rich increase,
Bearing the wanton burden of the prime,
Like widow'd wombs after their lords' decease:

Yet this abundant issue seem'd to me
But hope of orphans and unfather'd fruit;
For summer and his pleasures wait on thee,
And, thou away, the very birds are mute:

Or, if they sing, 'tis with so dull a cheer,
That leaves look pale, dreading the winter's near.

Σονέτο 18

Πώς να σε πω — καλοκαιριάτικο πρωί;
Έχεις πιο εύκρατη μορφή, πιο ερασμία·
γνωρίζω ανέμους που κι ο Μάης φυλλορροεί,
τα καλοκαίρια έχουν πάντα προθεσμία.
Κάποτε καίει ο επουράνιος οφθαλμός
και της χροιάς του ο χρυσός συχνά θαμπώνει,
κάποιος μοιραίος του καιρού αναπαλμός
την ομορφιά της ομορφιάς απογυμνώνει.
Μα εσύ αιώνιο θα έχεις καλοκαίρι
κι η ομορφιά σου δεν θ' απαλλοτριωθεί,
δεν θα επαίρεται ο Άδης πως σε ξέρει
καθώς θα γράφεσαι στου χρόνου την πληθύ.
Όσο ζουν άνθρωποι και βλέπουν θα γυρίζουν
σ' αυτούς τους στίχους και ζωή θα σου χαρίζουν.

ΣΟΝΕΤΟ 74

Μα όταν έρθει ανελέητος και δίχως
εγγυητή με πάρει πια, παρηγορήσου·
έχει αντίκρισμα ζωής αυτός ο στίχος
και σαν μνημείο παραμένει εδώ μαζί σου.
Κι όταν εδώ ξαναγυρνάς, γυρνάς ακόμα
στο μέρος που έχω της λατρείας σου τον οίκο.
Η γη θα λάβει τα οφειλόμενα, το χώμα·
μ'  όλο το άφθαρτό μου μέρος σου ανήκω.
Μόνο το λείψανο θα χάσεις, όταν λεία
σαπρή σκωλήκων το κορμί μου θα 'χει γίνει·
άνανδρο λάφυρο σε σύρραξη αθλία,
που δεν αξίζει καν στη μνήμη σου να μείνει.
Αξίζει μόνο για ό,τι μέσα του ανασαίνει·
γι'  αυτό εδώ, που εδώ με σένα απομένει.


(Μετ. Διονύσης Καψάλης)

Θα πεθάνω ἕνα πένθιμο τοῦ φθινόπωρου δείλι...

στὴ στερνὴ ἀγωνία μου τὴ βροχὴ θὲ ν᾿ ἀκούω
καὶ τὸν κούφιο τὸν θόρυβο ποὺ ἀνεβάζει ὁ δρόμος...

Γιάννης Σταύρου, Μετά τη βροχή, λάδι σε καμβά 

Κώστας Ουράνης

Θα πεθάνω ένα πένθινο

Θα πεθάνω ἕνα πένθιμο τοῦ φθινόπωρου δείλι 
μέσ᾿ στὴν κρύα μου κάμαρα, ὅπως ἔζησα μόνος·
στὴ στερνὴ ἀγωνία μου τὴ βροχὴ θὲ ν᾿ ἀκούω
καὶ τὸν κούφιο τὸν θόρυβο ποὺ ἀνεβάζει ὁ δρόμος.

Θὰ πεθάνω ἕνα πένθιμο τοῦ φθινόπωρου δείλι
μέσα σ᾿ ἔπιπλα ξένα καὶ σὲ σκόρπια βιβλία,
θὰ μὲ βροῦν στὸ κρεββάτι μου. Θὲ νἀρθεῖ ὁ ἀστυνόμος
θὰ μὲ θάψουν σὰν ἄνθρωπο ποὺ δὲν εἶχε ἱστορία.

Ἀπ᾿ τοὺς φίλους ποὺ παίζαμε πότε-πότε χαρτιὰ
θὰ ρωτήσει κανένας τους ἔτσι ἁπλά: «-Τὸν Οὐράνη
μὴν τὸν εἶδε κανείς; Ἔχει μέρες ποὺ χάθηκε!...»
Θ᾿ ἀπαντήσει ἄλλος παίζοντας: «-Μ᾿ αὐτὸς ἔχει πεθάνει».
 
Μιὰ στιγμὴ θὰ κοιτάξουνε ὁ καθένας τὸν ἄλλον,
θὰ κουνήσουν περίλυπα καὶ σιγὰ τὸ κεφάλι,
θὲ νὰ ποῦν: «Τ᾿ εἶν᾿ ὁ ἄνθρωπος!... Χτὲς ἀκόμα ζοῦσε!»
Καὶ βουβὰ τὸ παιγνίδι τους θ᾿ ἀρχινήσουνε πάλι.
 
Κάποιος θἆναι συνάδελφος στὰ «ψιλὰ» ποὺ θὰ γράψει
πὼς «προώρως ἀπέθανεν ὁ Οὐράνης στὴν ξένη,
νέος γνωστὸς εἰς τοὺς κύκλους μας, ποὖχε κάποτ᾿ ἐκδώσει
συλλογὴν μὲ ποιήματα πολλὰ ὑποσχομένην».
 
Κι αὐτὸς θἆναι ὁ στερνός της ζωῆς μου ἐπιτάφιος.
Θὰ μὲ κλάψουνε βέβαια μόνο οἱ γέροι γονιοί μου
καὶ θὰ κάνουν μνημόσυνο μὲ περίσιους παπάδες
ὅπου θἆναι ὅλοι οἱ φίλοι μου κι ἴσως-ἴσως οἱ ὀχτροί μου.
 
Θὰ πεθάνω ἕνα πένθιμο τοῦ φθινόπωρου δείλι
σὲ μία κάμαρα ξένη στὸ πολύβοο Παρίσι,
καὶ μία Κίττυ θαρώντας πὼς τὴν ξέχασα γι᾿ ἄλλην 
θὰ μοῦ γράψει ἕνα γράμμα -καὶ νεκρὸ θὰ μὲ βρίσει.

Π. Κονδύλης: Τεχνολογικός πόλεμος & τεχνοκρατία

«Από ανθρωπολογική άποψη, σκοπός της σύγχρονης υψηλής τεχνολογίας είναι να διαμορφωθεί η ανθρώπινη σχέση κατά τέτοιον τρόπο, ώστε ο εχθρός να κρατηθεί σε μεγάλη απόσταση και να εξουδετερωθεί προτού διανύσει την απόσταση αυτή. Γιατί, αν την διανύσει, τότε το μαχαίρι ίσως αποδειχθεί δραστικότερο. Και κάτι ακόμα φιλοδοξεί η υψηλή τεχνολογία: να μετατρέψει τον πόλεμο σε τεχνική διαδικασία, βγάζοντάς τον από το πεδίο των πολιτικών και ψυχολογικών παραγόντων ή επιρροών. 
Ομως ούτε αυτό πρόκειται να συμβεί ποτέ. 
Κάθε μέσον της πολεμικής τεχνολογίας χρησιμοποιείται μέσα σε μια συγκεκριμένη γενικότερη κατάσταση, από την οποία εξαρτάται η έκταση και ο τρόπος της χρήσης του. Ο συνολικός συσχετισμός των δυνάμεων δεν συμπίπτει με τον συσχετισμό του εκατέρωθεν τεχνικού δυναμικού, αλλά προκύπτει όταν στην πλάστιγγα ριχθούν μεγέθη ενίοτε ασύλληπτα διά γυμνού οφθαλμού. Είναι τα ‘ηθικά μεγέθη’, για τα οποία μίλησε ο Clausewitz, αντικρούοντας τη γεωμετρική αντίληψη περί πολέμου. Τα ίδια επιχειρήματα ισχύουν σήμερα εναντίον της ουτοπίας του αμιγώς τεχνολογικού πολέμου»

Παναγιώτης Κονδύλης, Θεωρία του Πολέμου, Σελ. 365

Εκδ. Θεμέλιο

Γιάννης Σταύρου, Διαβάζοντας, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

Για τον αμιγώς τεχνολογικό πόλεμο και την τρομοκρατία

του Γιωργου Ευαγγελοπουλου

“Ο ασθενέστερος μόνον μια δυνατότητα έχει, να μεταφέρει (εν μέρει) τον πόλεμο στο έδαφος του ισχυρότερου, να επιτύχει δηλαδή με άλλα μέσα ό,τι μια μεσαία ή μείζων Δύναμη θα κατάφερνε με τους βαλλιστικούς της πυραύλους. Η δύναμη αυτή είναι η τρομοκρατία και η δολιοφθορά”.

Ο Παναγιώτης Κονδύλης, ο βαθυστόχαστος αυτός μελετητής των ανθρωπίνων πραγμάτων, που, χάρη στο πολυσχιδές έργο του, μπορούσε να σταθεί επάξια απέναντι σε μεγάλους σύγχρονούς του Ευρωπαίους διανοητές, εζήλωσε τη δόξα του Ρεϊμόν Αρόν και θέλησε κι εκείνος να αναμετρηθεί με το θεωρητικό έργο του Κλαούζεβιτς για τον πόλεμο. Μας έδωσε, έτσι, τη δική του Θεωρία του Πολέμου. Παρότι, όμως, χύθηκε αρκετό μελάνι για το «Επίμετρο» που υπάρχει στην ελληνική έκδοσή της,  προκειμένου αυτό να επικριθεί ως έκφραση επικίνδυνου «εθνικιστικού ανορθολογισμού», αγνοήθηκε το περιεχόμενο των υπολοίπων κεφαλαίων του. Στη χώρα μας, το βιβλίο δεν συζητήθηκε ούτε καν στοιχειωδώς, έστω για να απορριφθεί τελικώς, παρότι ο συγγραφέας του αναμετράται σ’ αυτό με στοχαστές όπως ο Κλαούζεβιτς, ο Μαρξ, ο Ενγκελς και ο Λένιν.

Γι’ αυτόν τον λόγο, αξίζει τουλάχιστον να επισημανθεί η σημασία που έχει το προτελευταίο κεφάλαιο του, που τιτλοφορείται, «Ο Θερμός Πόλεμος μετά τον Ψυχρό Πόλεμο» (και το οποίο, ειρήσθω εν παρόδω, δεν περιλαμβάνεται στην πρωτότυπη γερμανική έκδοση). Σε αυτό μελετάται η κλασική θεωρία του πολέμου, καθώς και η «νέα στρατιωτική επανάσταση», πάνω στην οποία στηρίζεται η ουτοπία του αμιγώς τεχνολογικού πολέμου. Υποστηρίζει, δηλαδή, ο συγγραφέας ότι η ιδέα του αμιγώς τεχνολογικού πολέμου υπονομεύεται από την ποικιλομορφία του ίδιου του πολέμου, η οποία οφείλεται στη διαφορετική πολιτική αιτιολογία της κάθε μορφής του.

Ως αποτέλεσμα της ανάλυσής του, ο Κονδύλης επισημαίνει, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα σχεδόν «προφητικά», όσον αφορά τα όρια των δυνατοτήτων και της αποτελεσματικότητας του τεχνολογικού πολέμου:

«Από ανθρωπολογική άποψη, σκοπός της σύγχρονης υψηλής τεχνολογίας είναι να διαμορφωθεί η ανθρώπινη σχέση κατά τέτοιον τρόπο, ώστε ο εχθρός να κρατηθεί σε μεγάλη απόσταση και να εξουδετερωθεί προτού διανύσει την απόσταση αυτή. Γιατί, αν την διανύσει, τότε το μαχαίρι ίσως αποδειχθεί δραστικότερο. Και κάτι ακόμα φιλοδοξεί η υψηλή τεχνολογία: να μετατρέψει τον πόλεμο σε τεχνική διαδικασία, βγάζοντάς τον από το πεδίο των πολιτικών και ψυχολογικών παραγόντων ή επιρροών. Ομως ούτε αυτό πρόκειται να συμβεί ποτέ. Κάθε μέσον της πολεμικής τεχνολογίας χρησιμοποιείται μέσα σε μια συγκεκριμένη γενικότερη κατάσταση, από την οποία εξαρτάται η έκταση και ο τρόπος της χρήσης του. Ο συνολικός συσχετισμός των δυνάμεων δεν συμπίπτει με τον συσχετισμό του εκατέρωθεν τεχνικού δυναμικού, αλλά προκύπτει όταν στην πλάστιγγα ριχθούν μεγέθη ενίοτε ασύλληπτα διά γυμνού οφθαλμού. Είναι τα ‘ηθικά μεγέθη’, για τα οποία μίλησε ο Clausewitz, αντικρούοντας τη γεωμετρική αντίληψη περί πολέμου. Τα ίδια επιχειρήματα ισχύουν σήμερα εναντίον της ουτοπίας του αμιγώς τεχνολογικού πολέμου» (σελ. 365).

Και λίγο πιο κάτω, αναφερόμενος στην τρομοκρατία, προειδοποιεί για τη μορφή που θα μπορούσαν να λάβουν τα τρομοκρατικά χτυπήματα από μικρές χώρες εναντίον δυνάμεων με πλανητική ισχύ, όπως, δυστυχώς, συνέβη την 11η Σεπτεμβρίου 2001:

«Ετσι, σύντομοι και εντατικοί, οιονεί ‘χειρουργικοί’ πόλεμοι, όπου η υψηλή τεχνολογία θα εκδιπλώνει ανεμπόδιστα τις δυνατότητές της και θα κρίνει αποτελεσματικά την έκβαση του πολέμου, είναι πιθανοί μονάχα όταν ο ένας από τους δύο εμπολέμους, ο ‘χειρουργός’ δηλαδή, υπερέχει λίγο-πολύ συντριπτικά. Οσοι, λοιπόν, προβλέπουν ότι στο μέλλον θα επικρατήσει αυτή η μορφή πολέμου, στην πραγματικότητα έχουν κατά νουν έναν ορισμένο συσχετισμό δυνάμεων. Με δεδομένον αυτόν τον συσχετισμό, ο ασθενέστερος μόνον μια δυνατότητα έχει, να μεταφέρει (εν μέρει) τον πόλεμο στο έδαφος του ισχυρότερου, να επιτύχει δηλαδή με άλλα μέσα ό,τι μια μεσαία ή μείζων Δύναμη θα κατάφερνε με τους βαλλιστικούς της πυραύλους. Η δύναμη αυτή είναι η τρομοκρατία και η δολιοφθορά. Οι Δυνάμεις, οι οποίες διεκδικούν για τον εαυτό τους το δικαίωμα επεμβάσεως όπου και όποτε θέλουν, επικαλούμενες –και αυτό ούτε καν πάντα- ‘ανθρωπιστικούς’ και ‘ειρηνιστικούς’ σκοπούς, θα μάθουν, σε διάφορες περιπτώσεις στο μέλλον, ότι η επέμβαση δεν εξάγεται μόνον υπό μορφή στρατιωτικών επιχειρήσεων αλλά και εισάγεται υπό μορφή τρομοκρατικών ενεργειών. Οπου αυτές έχουν πολιτικά κίνητρα, μπορούν να χαρακτηριστούν ως η απάντηση του φτωχού στην στρατιωτική ισχύ του πλούσιου. Πρόκειται για μια πολιτική βούληση που δεν έχει τα πολεμικά μέσα να εκφραστεί πλήρως και ανοιχτά, σε επίπεδο ισοτιμίας, με τον αντίπαλο. Ωστόσο, κάθε ορισμός της τρομοκρατίας είναι επισφαλής, όχι μόνον εξαιτίας του πλήθους των μορφών και των πηγών της, αλλά και γιατί δύσκολα αποφεύγει κανείς, ως φίλος, τον εξωραϊσμό ή, ως εχθρός, το ανάθεμα» (σελ. 375-376).

Θα ήθελα να κλείσω με μια πιο γενική παρατήρηση για το έργο του Κονδύλη. Πρέπει να ομολογηθεί ευθαρσώς, ακόμη και από τους «φίλους» του, όπως εγώ, ότι αυτό δεν χαρακτηρίζεται μόνον από «ευστοχίες» αλλά και από «προβληματικές», ενίοτε, θεωρητικές κατασκευές – αυτό, άλλωστε, συμβαίνει με τα έργα όλων σχεδόν των μεγάλων στοχαστών. Το Ισχύς και Απόφαση είναι το πιο αντιπροσωπευτικό του βιβλίο, υπό την έννοια ότι σ’ αυτό αποτυπώνεται η βασική φιλοσοφική του θέση, την οποία, μάλιστα, συνέλαβε, σε πρώιμη έστω μορφή, στην Ελλάδα, προτού αναχωρήσει για τις μεταπτυχιακές του σπουδές στη Γερμανία. Πρόκειται για μια αξιολογικά ουδέτερη περιγραφική θεωρία της απόφασης, που ενδέχεται να συνεπάγεται έναν αξιακό σχετικισμό, ο οποίος να καταλήγει πολιτικά επικίνδυνος, δηλαδή αντιδημοκρατικός, σύμφωνα με αρκετούς επικριτές του Κονδύλη που ακολουθούν είτε την φιλελεύθερη είτε την μαρξιστική παράδοση των κανονιστικών κοινωνικών θεωριών. Από την άλλη, σύμφωνα με μια διαφορετική ανάγνωσή της, η οποία με βρίσκει περισσότερο σύμφωνο, η εν λόγω θεωρία αποτελεί έκφραση ενός βαθύτατου ουμανισμού του Κονδύλη, ο οποίος συνίσταται στην απουσία κάθε διάθεσής του να κατευθύνει την ανθρώπινη πράξη με βάση κάποια κοσμοεικόνα, από φόβο μήπως «οδηγήσει» τον άνθρωπο σε μεγαλύτερες τραγωδίες απ’ όσες ήδη έζησε ή ζει. Νομίζω ότι επ’ αυτού του θέματος πρέπει η συζήτηση να συνεχιστεί, με τη βοήθεια ενός αυστηρού φιλοσοφικού λόγου και στο πλαίσιο μιας συστηματικής πολιτικής ανάλυσης.

Δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα http://kondylis.wordpress.com/

(ΠΗΓΗ: Αφιέρωμα της “Εφημερίδας των Συντακτών” στον ΠΚ, 18.04.2013)

Ας ήταν κι η αδαής ψυχή...

Ένα φύλλο κίτρινης λεύκας
Σαν θρύψαλο αστεριού στριφογυρίζει...

Γιάννης Σταύρου, Λεύκες στον Λαγκαδά, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

Λουίς Θερνούδα

Επιθυμία

Στα ήσυχα χωράφια του Σεπτέμβρη
Ένα φύλλο κίτρινης λεύκας
Σαν θρύψαλο αστεριού στριφογυρίζει
Μέχρι το χώμα.

Ας ήταν κι η αδαής ψυχή
Αρχόντισσα των φύλλων και των αστεριών
Έτσι να πήγαινε, σκιά αναμμένη
Απ’ τη ζωή στο θάνατο.

(μετ. Λένα Καλλέργη)

Ένας δάσκαλος από τη Θράκη απευθύνει έκκληση προς όλους τους Έλληνες!

...η Ιστορία δεν πορεύ­εται εκ του ασφαλούς σε ευθεία γραμμή. Η ιστορία είναι στοίχημα και η ζωντάνια ενός λαού δοκιμά­ζεται εκεί επάνω. Αν είναι να πεθάνουμε, ας πεθάνουμε. Δεν υ­πάρχει λόγος να επιβιώνουμε διασωληνωμένοι. Αν είναι όμως να ζήσουμε, έχουμε αγώνα μπροστά μας. Όχι με τα αντανακλαστικά του λογιστικού εκσυχρονισμού, αλλά έν συνειδήσει ότι μόνο μία αρρώστια είναι αγιάτρευτη: εκεί­νη πού οφείλεται σε πνευματική νωθρότητα και σε ηθικές παραιτή­σεις. Λαοί χωρίς νεύρο πνευματικό και ανάλογο ηθικό ανάστημα, κα­ταντούν αργά ή γρήγορα ιστορικά απόβλητα...

Στέλιος Ράμφος

(από συνέντευξη του Σ. Ράμφου στο Περιοδικό ΑΡΔΗΝ)

Η ΘΡΑΚΗ ΘΕΛΕΙ ΝΑ  ΓΝΩΡΙΖΕΤΕ ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ

 

Γιάννης Σταύρου, Θεσσαλονίκη των χρωμάτων, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

ΓΡΑΜΜΕΝΟ ΑΠΟ ΕΝΑ ΝΕΟ ΔΑΣΚΑΛΟ 
(προωθήστε το)

Προς: Τους Έλληνες συμπολίτες μας

Είναι γνωστό σε όλους πως το κράτος μας κάνει εδώ και χρόνια τα πάντα για να σώσει την αγαπημένη μας πατρίδα. Για να το επιτύχει αυτό έχει επιλέξει την οδό της οικονομικής μας εξαθλίωσης και παράλληλα της ψυχολογικής και ηθικής. Κάνει δηλαδή τα πάντα, για να μην κάνει τίποτα.

Την ίδια ώρα λοιπόν ,που στην ίδια χώρα οι περισσότεροι απογυμνώνονται οικονομικά (χάνοντας όλο και περισσότερα  στηρίγματα), σε κάποιους άλλους  χαρίζονται απλόχερα (με σχετική αμοιβαιότητα πάντα) χρηματικά πακέτα διόλου ευκαταφρόνητα τη σήμερον ημέρα.

Τώρα πολύ εύλογα θα αναρωτιέστε, ποιοι μπορεί να είναι αυτοί που καρπώνονται αυτά τα απλόχερα χαρισμένα δώρα. Κοιτάζοντας όμως κανείς για λίγο πια  το δέντρο και όχι το δάκτυλο, τότε χωρίς μεγάλη δυσκολία ξεκινά να αναζητά τον χρηματοδότη και όχι τον παραλήπτη.


Συνάδελφοι! Μπορεί για κάποιους από εσάς να είναι πολύ σημαντικό,  το ποιά παράταξη θα κερδίσει τις εκλογές  ή το ποιος συνάδελφος θα μας αντιπροσωπεύσει στα εκπαιδευτικά συμβούλια. Για μένα όμως σημαντικότερο όλων αυτών είναι το κάτω από ποια σημαία θα ξυπνήσει αύριο η οικογένειά μου και κάτω από ποια σημαία θα αναπαύονται οι παππούδες μου.

Κύριοι και κυρίες, κατάγομαι από την Θράκη, από την πόλη της Κομοτηνής. Εκεί από την 14 Μαΐου του 1920 τιμούμε και γιορτάζουμε κάθε χρόνο την απελευθέρωσή μας από τον τουρκικό ζυγό. Ξέρετε,  μετά από τα παρακάτω , δεν θα 'ναι υπερβολή να δηλώσω πως ακόμη και μέχρι σήμερα ,το έτος 2012, ο τόπος μου διέπεται από κάποιας μορφής τουρκοκρατία.

Η Θράκη κατοικείται σήμερα από περίπου 350.000 ανθρώπους, Έλληνες, πολίτες. Γύρω στους 120.000 από αυτούς είναι μουσουλμάνοι στο θρήσκευμα. Αυτοί λοιπόν αποτελούν και τη γνωστή ελληνική μουσουλμανική μειονότητα. Οι 60.000 από τους 120.000 είναι οι τουρκοφανείς (κοινωνική ομάδα που διασπάται σε αρκετές μικτότερες υποομάδες). Γύρω στους 20.000 είναι οι Ρομά και  40.000 οι Πομάκοι.

Εδώ και πολλές δεκαετίες η τουρκική αλυτρωτική πολιτική, με την κρατική ανοχή-προδοσία, στα πλαίσια μιας ανύπαρκτης (κυρίως από την απέναντι πλευρά) ελληνοτουρκικής φιλίας, θέτει τις βάσεις και σπέρνει τους σπόρους της πολύ μεθοδικά, έτσι ώστε την στιγμή του θέρους να μαζέψει ευκολότερα πολύ περισσότερους καρπούς.

Έτσι λοιπόν ακόμα και η πιο καλόβουλη προσπάθεια ερμηνείας των κινήσεων της Τουρκίας στη Θράκη, είναι αδύνατον και ουτοπικό να μην καταλήξει στις προ πολλών ετών μελετημένες και σταδιακά υλοποιημένες και υλοποιούμενες βλέπεις των γειτόνων.


Το σχέδιο έχει ως εξής. Τουρκοποίηση του συνόλου του μουσουλμανικού πληθυσμού, δημιουργία θρακικού ζητήματος ( καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως του αυτοπροσδιορισμού), αίτημα για συνδιοίκηση, ανεξαρτητοποίηση και τελικά προσάρτηση. Και όλα αυτά, χωρίς να ανοίξει ρουθούνι, μόνο με την χρήση δημοψηφισμάτων.

Ποιο είναι λοιπόν το μέσο για να επιτευχτεί το σχέδιο; Η μη τουρκοφανής μουσουλμανική μειονότητα, η οποία ανέκαθεν και συστηματικά κακοποιείται από σύσσωμο το ελληνικό κράτος και αντιμετωπίζεται σαν κάτι ξένο, προβληματικό και εχθρικό.


Η λυσσαλέα και απρόσκοπτη γειτονική προπαγάνδα για την εμφύτευση τουρκικής συνείδησης στη μειονότητα και η παράλληλη και συστηματική αδιαφορία-κακοποίηση- προδοσία από μέρους της ελληνικής πολιτείας, σπρώχνουν όλο και πιο επικίνδυνα κοντά τη μειονότητα στην αγκαλιά της «μητέρας» Τουρκίας.

Επειδή είμαι λοιπόν και του επαγγέλματος γνωρίζω πως τα παραδείγματα είναι αυτά που μένουν. Παραπάνω μίλησα για χαρισμένα πακέτα χρημάτων από κάποιους σε  κάποιους άλλους και μάλιστα σας προκάλεσα να αναζητήσετε τον πομπό και όχι τον δέκτη.

500 ευρώ μηνιαίως είναι το ποσό που παρέχει ο ζάμπλουτος Τούρκος επιχειρηματίας Ομάρ Μπαμπά  για κάθε παιδί που εγκαταλείπει το ελληνικό σχολείο για να φοιτήσει σε ιδιωτικό μουσουλμανικό ιεροσπουδαστήριο, χάριν της ορθότερης εκμάθησης του Ισλάμ κατω από τη σκέπη βέβαια της τουρκικής κυβέρνησης.

1000 ευρώ ετησίως για κάθε κεφάλι ανήλικου κοριτσιού που θα φορά την παραδοσιακήτούρκικη μαντίλα (η οποία θεωρείται χρόνια τώρα παρωχημένη στην γείτονα) παρέχει άτυπα το τουρκικό προξενείο.

Το πομακόπουλο που ουδεμία σχέση έχει με την τούρκικη κουλτούρα και γλώσσα καλείται να μάθει δίχως άλλη επιλογή  τρείς άγνωστες προς αυτό γλώσσες, από την πρώτη κιόλας δημοτικού. Και αυτό γιατί η ελληνική πολιτεία δείχνει να μην αναγνωρίζει το πομάκικο κομμάτι της μουσουλμανικής μειονότητας και με τη βία σπρώχνει το μικρό παιδί στην σύγχυση, στην αμάθεια και έπειτα στην τουρκοποίηση καθώς μέσα στα μειονοτικά σχολεία οι γλώσσες που διδάσκονται είναι τα τούρκικα, τα αραβικά και τα ελληνικά( καμία αναφορά στα πομάκικα).

Εδώ και χρόνια προσφέρονται δωρεάν δορυφορικά πιάτα (συνδεδεμένα άμεσα με τα τούρκικα ραδιοτηλεοπτικά μέσα) κυρίως στα ορεινά χωριά της Θράκης (πομακοχώρια) όπου μέχρι σήμερα το σήμα των ελληνικών δικτύων δεν έχει φτάσει ή είναι ανεπαρκές.

Στο κέντρο της Κομοτηνής εδώ και κάποια χρόνια δεσπόζει ,κάτω από τη σκέπη ενός νεόκτιστου και πολυτελούς κτηρίου, η μεγαλοπρεπής τούρκικη τράπεζα Ζιράατ Μπανκ η οποία δανείζει, επιλεκτικά σε μουσουλμάνους αλλά και συλλόγους που φωνάζουν ότι είναι τούρκικοι,   με χαμηλά επιτόκια 3% ενώ οι ελληνικές με 14%. Αποτέλεσμα αυτών είναι ο χριστιανός να πουλά και ο μουσουλμάνος (η τράπεζα στην ουσία) να αγοράζει γη.


Ο εγκληματικός (όχι μόνο για τη Θράκη) Καλλικράτης μετέτρεψε τους δήμους της Κομοτηνής σε τέσσερεις, με αποτέλεσμα να μην ισχύει πλέον η κοινωνική ισορροπία στους πληθυσμούς των νέων δήμων και έτσι δυο από τους τέσσερεις δήμους να έχουν για άρχοντα μουσουλμάνο, εκλεκτό εννοείται του τουρκικού προξενείου και έτοιμο να λειτουργήσει προς όφελος  του.

Η επίσης εγκληματική κομματική λίστα έφερε επικίνδυνα αποτελέσματα στην περιοχή. Τα κόμματα που είχαν αξιώσεις στην περιοχή είχαν ως πρώτο όνομα στη λίστα μουσουλμάνο ( εκλεκτό του προξενείου) με αποτέλεσμα δύο από τους τρείς βο«υ»λευτές του νομού Ροδόπης να είναι  τελικά από τους παραπάνω «εκλεκτούς».

Όπως φαίνεται τα παραδείγματα είναι πολλά και τα συναντά κανείς καθημερινά και σε όλα τα κομμάτια της κοινωνίας της Θράκης. Το ζήτημα είναι ότι εφόσον το επίσημο κράτος εδώ και δεκαετίες  κάνει τα πάντα για να μην κάνει τίποτα, ο κλήρος πέφτει μόνο σε εμάς τους πολίτες. Εύλογα θα διερωτάται κανείς τι μπορεί να κάνει για να βοηθήσει. Το λιγότερο αλλά συνάμα σημαντικότατο που μπορεί να κάνει κάποιος από εδώ είναι αρχικά να ενημερωθεί για το ζήτημα και έπειτα να μεταλαμπαδεύσει το ζήτημα ως «ιεραπόστολος» και να το γνωστοποιήσει σε όσο το δυνατό περισσότερους συμπολίτες μας.

Στόχος δεν είναι η ελληνοποίηση των Πομάκων. Στόχος είναι η συνειδησιακή τους αφύπνιση. Όταν ο Πομάκος νιώσει Πομάκος τότε αυτόματα θα νιώσει και θα είναι Έλληνας!


Για περισσότερες πληροφορίες για το ζήτημα επισκεφθείτε την σελίδα των Πομάκων

http://zagalisa.gr/

--------------------------------------------
Πηγή,  25-10-13 inewsgr.com

Όταν ο δρόμος είναι σκοτεινός...

Τό ξέρουμε δά πώς ανήκουμε όλοι στό φθινόπωρο

μα εσύ πια τι του ζήλεψες αυτού του κάτω κόσμου...

Γιάννης Σταύρου, Άνθρωπος και δέντρο, λάδι σε καμβά 

Μάριος Μαρκίδης

Οιονεί ποίημα

Λαθρεμπόριο, γιατρέ μου, ιδεών
λαθρεμπόριο αισθημάτων.
Έκλεισα τα εξήντα κι είμαι παρών:
έτοιμος προς εκποίησιν των τραυμάτων.

Ξόδεψα τη νοσταλγία των ουρανών
βγήκα με ψευδώνυμο στο κυνήγι.
Διαπρεπής στοχαστής, σώφρων,
πλην όμως η πελατεία μου λίγη.

Το ανέκαθεν

Η διάγνωση ήταν αμείλικτη: βαρειά ηττοπάθεια.
Δέν θυμάμαι τότε ποιός συγγενής πρώτου βαθμού
ράγισε τή φωνή του
ωσάν νά έφταιξε
ωσάν νά φταίξαμε.

Καί σέ τί μπορεί νά φταίξαμε;
Τί μεγάλοι, ψιθύρισε, πού φτάσαμε ως εδώ
πόσους καί πόσους Απρίληδες δέν κηδέψαμε.
Είναι πολύ αργά.
Αλλά, τόν παρηγόρησα,
είναι ζήτημα DNA
της κληρονομικότητας
Όλοι στήν οικογένειά μας γνωρίζουμε
ότι ανέκαθεν
ήταν
πάρα πολύ αργά.

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΙΩΒ, ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 

(Ἐν ἀβάτῳ καί οὐχ ὁδῷ, 1982)

                                     I

Γιά ποιό λόγο δόθηκε αὐτό τό φῶς στούς δυστυχεῖς

κι ἡ ζωή σ' ἐκείνους πού ἡ ψυχή τους εἶναι γεμάτη πίκρα

ποθοῦνε τό θάνατο κι ὁ θάνατος δέν ἔρχεται

σκάβουν γιά νά τόν βροῦνε ὅπως ἄλλοι σκάβουνε γιά κρυμμένους

        θησαυρούς

- ὅταν ὁ δρόμος εἶναι σκοτεινός

κι ὁ Θεός τόν ἔκλεισε σ' ἕναν μοιραῖο κύκλο

Τότε ὁ Ἐλιφάς ὁ Θαιμανίτης ἀποκρίθηκε:

- Μη στενοχωριέσαι, κουμπάρε, εἴμαστε καμωμένοι ἀπ' τό ἴδιο

        ὑλικό πού χτίζονται τά ὄνειρα.

                                            II

-Τό μάτι πού βλέπω τό Θεό, εἶπε ὁ Ἄγγελος, εἶναι τό μάτι

                                                                              πού μέ βλέπει

Τήν πόλη τήν ξημερώνανε νευρωτικοί φιλόσοφοι

ἐξόρισαν τούς ταξιτζῆδες καί τούς γαλατάδες

ἔδιωξαν τά λεωφορεῖα καί σφράγισαν τά ραδιόφωνα

στό βάθος ἦταν ὅλα σύμβολα ἑνός συμβόλου

Στά παιδιά δέν ἄφησαν τίποτα

ποῦ νά περιμένουνε τώρα τήν ἄνοιξη μέσα σέ τόσο χιόνι.

                                        III

Γιά ποιό λόγο δόθηκε αὐτό τό φῶς στούς δυστυχεῖς

κι ὁ μικροπωλητής πού διαλαλοῦσε στόν ὕπνο μας γρηγορεῖτε

ὅσο κι ἄν ψάξαμε τά σαββατόβραδα μᾶς βρῆκε ξεμέθυστους

                                                                     τό πρωί τῆς Κυριακῆς

γι' αὐτό λέω νά πάψουμε νά σκάβουμε

ὄχι γιά νά πεθάνουμε, μά γιά νά ζήσουμε.

- Ὅταν ὁ δρόμος εἶναι σκοτεινός

δέν τό περίμενα νά  'χει ἡ ζωή τόσους πολλούς θερίσει

Τότε ὁ Ἀλιφᾶς ὁ Θαιμανίτης ἀποκρίθηκε:

- Τό ξέρουμε δά πώς ἀνήκουμε ὅλοι στό φθινόπωρο

μά ἐσύ πιά τί τοῦ ζήλεψες αὐτοῦ τοῦ κάτω κόσμου.

πιότερο μὲ τὸ Θάνατο παρὰ μὲ τὴ Ζωή...

στοῦ ὥριου ματιοῦ σου τ᾿ ὄνειρο τ᾿ ὡραῖο ν᾿ ἀρμενίσει,
καὶ στῶν βλεφάρων σου τὴ σκιὰ πολὺ νὰ κοιμηθεῖ!

Γιάννης Σταύρου, Πορτρέτο νέας γυναίκας, λάδι σε καμβά, λεπτομέρεια

Σαρλ Μπωντλαίρ

Semper Eadem

«Ποῦθ᾿ ἡ ἀλλώτικη», ἔλεγες, «ἡ θλίψη αὐτὴ σὲ πιάνει,
ποὺ λούζει σὰ τὴ θάλασσα τὸ βράχο τὸ γυμνό»;
Ἅμα ἡ καρδιά μας μιὰ φορὰ τὸ τρύγημά της κάνει,
καὶ ζεῖ κανεὶς εἶν᾿ ἄσκημο! τὸ ξέρουν ὅλοι αὐτό·

εἶν᾿ ἕνας πόνος ξάστερος, δὲν εἶναι κρύφιος! ἔλα!
σὰ τὴ δική σου τὴ χαρά, φαίνεται στὴ στιγμή.
Πάψε λοιπὸν νὰ μὲ ρωτᾶς, περίεργη κοπέλα,
κι ἂν κι ἡ φωνή σου εἶναι γλυκιά, σώπα, ὡραία μου σύ.

Σώπαινε, ἀνίδεη ψυχή, μ᾿ ὅλα ξετρελαμένη!
στόμα μὲ γέλιο παιδικό! Οἱ ἄνθρωποι εἶναι δεμένοι
πιότερο μὲ τὸ Θάνατο παρὰ μὲ τὴ Ζωή.

Ἄστη καρδιά μου, ἄστηνα στὸ ψέμα νὰ μεθύσει!
στοῦ ὥριου ματιοῦ σου τ᾿ ὄνειρο τ᾿ ὡραῖο ν᾿ ἀρμενίσει,
καὶ στῶν βλεφάρων σου τὴ σκιὰ πολὺ νὰ κοιμηθεῖ!

Charles Baudelaire

Semper Eadem

«D'où vous vient, disiez-vous, cette tristesse étrange,
Montant comme la mer sur le roc noir et nu?»
— Quand notre coeur a fait une fois sa vendange
Vivre est un mal. C'est un secret de tous connu,

Une douleur très simple et non mystérieuse
Et, comme votre joie, éclatante pour tous.
Cessez donc de chercher, ô belle curieuse!
Et, bien que votre voix soit douce, taisez-vous!

Taisez-vous, ignorante! âme toujours ravie!
Bouche au rire enfantin! Plus encor que la Vie,
La Mort nous tient souvent par des liens subtils.

Laissez, laissez mon coeur s'enivrer d'un mensonge,
Plonger dans vos beaux yeux comme dans un beau songe
Et sommeiller longtemps à l'ombre de vos cils!

Όχι στους πλειστηριασμούς ακινήτων των υπερχρεωμένων Ελλήνων!

Αυτή η πρωτοχρονιά ίσως μετατραπεί σε πραγματικό εφιάλτη για χιλιάδες οικογένειες στη χώρα μας. 

Γιάννης Σταύρου, Ακρόπολις 1970, λάδι σε καμβά

Η Τρόικα έχει βάλει στο μάτι τα σπίτια των Ελλήνων και πιέζει ασφυκτικά την κυβέρνηση να δώσει το ΟΚ για να βγουν στο σφυρί χιλιάδες ακίνητα από την 1η Ιανουαρίου 2014. Εάν η κυβέρνηση δεχτεί τους όρους της Τρόικας, χιλιάδες υπερχρεωμένες οικογένειες, αλλά και μικροεπιχειρηματίες, θα βρεθούν κυριολεκτικά στο δρόμο και οι τιμές όλων των ακινήτων θα καταρρεύσουν αφού η αγορά θα πλημμυρίσει από σπίτια προς πώληση.

Μαζί μπορούμε να σταματήσουμε αυτό τον παραλογισμό, αλλά δεν έχουμε πολύ χρόνο. Μέσα στις επόμενες μέρες η κυβέρνηση θα αποφασίσει αν τελικά θα απελευθερωθούν οι πλειστηριασμοί. Αυτή η εξωφρενική απαίτηση της Τρόικας έχει ήδη αναζωπυρώσει αντιδράσεις ακόμη και μέσα στην ίδια την κυβέρνηση και ο Σαμαράς δέχεται πιέσεις απ’όλες τις πλευρές. Αν αρκετοί ψηφοφόροι αντιδράσουμε τώρα που ο Σαμαράς ακόμη σκέφτεται τι θέση θα πάρει στο θέμα, μπορούμε να του αποδείξουμε πως το πολιτικό κόστος αυτής της παράλογης και αντιλαϊκής κίνησης είναι πολύ βαρύ για να το σηκώσει αυτή τη δεδομένη στιγμή.

Ας στείλουμε λοιπόν στον Σαμαρά ένα ξεκάθαρο μήνυμα: πως ο Ελληνικός λαός έχει κάνει υπεράνθρωπους συμβιβασμούς και πως εκείνος οφείλει πλέον να αποδείξει πως μπορεί να διαπραγματευτεί με την Τρόικα για να προστατεύσει τους ευπαθείς και υπερχρεωμένους πολίτες που κινδυνεύουν να μείνουν στους δρόμους και να οδηγηθούν οριστικά στο περιθώριο της ζωής.

Το ξεπάγωμα των πλειστηριασμών δεν είναι η λύση. Αν η κυβέρνηση και οι τράπεζες θέλουν, όπως ισχυρίζονται, να κυνηγήσουν τους κακοπληρωτές και τα ‘μεγάλα ψάρια’, μπορούν να το κάνουν ανά πάσα στιγμή χωρίς να απελευθερώσουν τους πλειστηριασμούς.

Υπόγραψε τώρα το ψήφισμα και διάδωσε το στους πάντες. 
Ας χαράξουμε τα όρια της ανοχής μας ακριβώς εδώ κι ας δημιουργήσουμε ένα τσουνάμι διαμαρτυρίας από κάθε γωνιά της Ελλάδας, τόσο εκκωφαντικό ώστε να είναι αδύνατον να αγνοηθεί! Όταν ξεπεράσουμε τις 120.000 υπογραφές η ΕΚΠΟΙΖΩ θα τις παραδώσει απευθείας στην κυβέρνηση.


http://www.avaaz.org/en/petition/Ohi_stoys_pleistiriasmoys_akiniton_ton_yperhreomenon_Ellinon_3/?tkkNsbb

Η διαφορά ανάμεσα στη διάνοια και τη βλακεία...

Πνευματικός πολιτισμός: πυροτέχνημα πάνω στο βάθος του μηδενός.

Γιάννης Σταύρου, Καφές & βιβλία, λάδι σε καμβά

Εμίλ Σιοράν

Υπεροχή του Επιθέτου

...Η πρωτοτυπία της δυστυχίας οφείλεται στη λεκτική ιδιότητα που την απομονώνει μέσα στο σύνολο των λέξεων και των αισθήσεων...
Οι χαρακτηρισμοί αλλάζουν: αυτή η αλλαγή αποκαλείται πρόοδος του πνεύματος. Διαγράφτε τους όλους: τι θα απόμενε από τον πολιτισμό; Η διαφορά ανάμεσα στη διάνοια και τη βλακεία έγκειται στο χεισρισμό του επιθέτου, που η αμετάβλητη χρήση του οδηγεί στην κοινοτοπία. Ακόμα και ο θεός ζει μόνο με τα επίθετα που του σωρεύουν· αυτός είναι ο λόγος ύπαρξης της θεολογίας. Έτσι, χαρακτηρίζοντας πάντα διαφορετικά τη μονοτονία της δυστυχίας του, ο άνθρωπος δεν δικαιώνεται ενώπιον του πνεύματος παρά με την παθιασμένη αναζήτηση ενός νέου επιθέτου.

...Θέλουμε τάχα να δούμε στο βάθος των λέξεων; Δε βλέπουμε τίποτα γιατί η καθεμιά τους, αποσπασμένη από την εκτατική και γόνιμη ψυχή είναι κενή και μηδαμινή. Η δύναμη της διάνοιας ασκείται στο να προβάλλει πάνω τους μια στίλβη, να τα λειαίνει και να τα καθιστά φαεινά· αυτή η δύναμη προβιβασμένη σε σύστημα, αποκαλείται πνευματικός πολιτισμός - πυροτέχνημα πάνω στο βάθος του μηδενός.


Εμίλ Σιοράν, Υπεροχή του Επιθέτου, Εγκόλπιο Ανασκολοπισμού (σελ. 40-43)
Μετ. Κωστής Παπαγιώργης, Εκδόσεις Εξαντας

Το μεγαλείο τής αληθινής τέχνης...

Το ύφος είναι για τον συγγραφέα, όπως και το χρώμα για τον ζωγράφο, θέμα όχι τεχνικής, αλλά οράματος...

Vermeer de Delft, Κορίτσι με μαργαριταρένιο σκουλαρίκι (1665)

Μαρσέλ Προυστ

Ο ξανακερδισμένος χρόνος (απόσπασμα)

...Το μεγαλείο τής αληθινής τέχνης είναι να ξαναβρούμε, να ξανακερδίσουμε, να μας κάνει να γνωρίσουμε, αυτήν την πραγματικότητα μακριά από την οποία ζούμε, από την οποία απομακρυνόμαστε όλο και περισσότερο, στο βαθμό που διογκώνεται και αδιαβροχοποιείται η συμβατική γνώση που βάζουμε στη θέση της, αυτήν την πραγματικότητα που κινδυνεύουμε να πεθάνουμε χωρίς να έχουμε γνωρίσει, και που πολύ απλά είναι η ζωή μας…

Το ύφος είναι για τον συγγραφέα, όπως και το χρώμα για τον ζωγράφο, θέμα όχι τεχνικής, αλλά οράματος.

Είναι η αποκάλυψη, που θάταν αδύνατη με μέσα ευθέα και συνειδητά, τής ποιοτικής διαφοράς που υπάρχει ανάμεσα στο πώς στον καθένα μας παρουσιάζεται ο κόσμος, διαφορά που αν δεν υπήρχε η τέχνη, θα έμενε το αιώνιο μυστικό τού καθενός μας.

Μόνο με την τέχνη μπορούμε να βγούμε από τον εαυτό μας, να γνωρίσουμε αυτό που βλέπει ένας άλλος από αυτόν τον κόσμο που δεν είναι ίδιος με τον δικό μας, και τού οποίου τα τοπία θα μάς έμεναν για πάντα το ίδιο άγνωστα μ’ αυτά που μπορεί να υπάρχουν στη σελήνη. Χάρη στην τέχνη αντί να βλέπουμε έναν μόνο κόσμο, τον δικό μας, τον βλέπουμε να πολλαπλασιάζεται, και όσοι πρωτότυποι καλλιτέχνες υπάρχουν, τόσους κόσμους έχουμε στη διάθεσή μας, πιο διαφορετικούς μεταξύ τους από αυτούς που βρίσκονται στο σύμπαν, και πολλούς αιώνες μετά που έσβησε η εστία από όπου έφεγγαν, είτε λέγονταν Ρέμπραντ είτε Βέρμερ, μάς στέλνουν ακόμα την ειδική ακτίνα τους…


Πηγή
http://aitionblog.wordpress.com/

Πλανάσθε καθώς ζείτε...

Το καράβι μου συχνά πολιορκημένο, των άγριων ανέμων παιχνίδι
των θρασέων κυμάτων τόπι που σχίζει τα νερά
που από βράχο σε βράχο και αφρό και άμμο τρέχει...

 

Γιάννης Σταύρου, Στο κύμα, λάδι σε καμβά

Andreas Gryphius (1616-1664)

Επιγραφή στον ναό της θνητότητας

Πλανάσθε καθώς ζείτε / ο ολότελα στραβός δρόμος
Δεν αφήνει κανέναν να βαδίσει ίσια. Αυτό / που ζητάτε να βρείτε
Είναι πλάνη: πλάνη είναι / ό,τι μπορεί να σας δέσει τον νου.
Ο,τι φλογίζει την καρδιά σας / δεν είναι παρά φάσμα απατηλό.

Κοιτάξτε, φτωχοί / τι αποζητάτε. Προς τι μοχθείτε τόσο;
Γι' αυτό / που σάρκα και ιδρώτα και αίμα / και βιός / και αμαρτίες /
και πτώση / και καημό δεν συγκρατεί πόσο άξαφνα πρέπει να χαθεί
Αυτό που καθίζει / όποιον το κατέχει / στου θανάτου τη βάρκα.

Πλανάσθε καθώς κοιμόσαστε / Πλανάσθε καθώς αγρυπνάτε     
Πλανάσθε καθώς πενθείτε / Πλανάσθε καθώς γελάτε /
Καθώς περιγελάτε το ένα / και το άλλο τιμάτε.

Καθώς τον φίλο περνάτε για εχθρό / και τους εχθρούς για φίλους /
Καθώς περιφρονείτε την ηδονή / και προκρίνετε την οδύνη απ' την λαγνεία /
Ώσπου ο θάνατος που θα βρείτε / να σας λυτρώσει από την πλάνη.

Εις κόσμον

Το καράβι μου συχνά πολιορκημένο, των άγριων ανέμων παιχνίδι
των θρασέων κυμάτων τόπι που σχίζει τα νερά
που από βράχο σε βράχο και αφρό και άμμο τρέχει.
Φθάνει πριν από την ώρα στο λιμάνι που ποθεί η ψυχή μου.

Συχνά σαν μας πρόφταινε μαύρη νύχτα το καταμεσήμερο
ο γρήγορος κεραυνός σχεδόν έκαιγε τα πανιά μας!
Πόσο συχνά δεν παραγνώρισα τον άνεμο τον βορρά και τον νότο!
Πόσο ταλαιπωρημένα είναι τ' άρμπουρα το κατάρτι το τιμόνι
το κουπί, η καρίνα και η πλώρη.

Αποβιβάσου κουρασμένο πνεύμα, αποβιβάσου! πιάσαμε στεριά!
Τι φοβάσαι το λιμάνι, τώρα θα γλιτώσεις απ' όλα τα δεσμά
και τον φόβο, τ' άγριο βάσανο και τους μεγάλους πόνους.

Έχε γεια καταραμένε κόσμε: πέλαγος εσύ, γεμάτο άγριες θύελλες!
Χαίρε πατρίδα μου που με τυλίγεις στη μόνιμη γαλήνη
και την ασφάλεια και την ειρήνη, αιώνια φωτεινό παλάτι εσύ!

(Μετ.  Αλεξάνδρα Ρασιδάκη)
"Περί μελαγχολίας", Αλεξάνδρα  Ρασιδάκη, εκδόσεις Κίχλη, 2012

Πεπρωμένο...

Η πόλη μέσα στη νύχτα
Ο θάνατος μέσα σε μια κραυγή
Και το παιδί μέσα στη ζωή...

Γιάννης Σταύρου, Πεπρωμένο, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

Ζακ Πρεβέρ

Οικογενειακό

Η μητέρα πλέκει
Ο γιος πολεμά
Το βρίσκει πολύ φυσικό η μητέρα
Και ο πατέρας τι κάνει ο πατέρας;
Κάνει επιχειρήσεις
Η γυναίκα του πλέκει
Ο γιος του πολεμά
Αυτός επιχειρήσεις
Το βρίσκει πολύ φυσικό ο πατέρας
Και ο γιος και ο γιος
Τι βρίσκει ο γιος;
Δε βρίσκει τίποτα απολύτως τίποτα ο γιος
Ο γιος η μητέρα του πλέκει ο πατέρας του επιχειρήσεις αυτός πόλεμο
Όταν θα έχει τελειώσει ο πόλεμος
Θα κάνει επιχειρήσεις με τον πατέρα του
Ο πόλεμος συνεχίζεται η μητέρα συνεχίζει πλέκει
Ο πατέρας συνεχίζει κάνει επιχειρήσεις
Ο γιος σκοτώθηκε δε συνεχίζει πια
Ο πατέρας και η μητέρα πηγαίνουν στο νεκροταφείο
Το βρίσκουν πολύ φυσικό ο πατέρας και η μητέρα
Η ζωή συνεχίζεται η ζωή με το πλεκτό τον πόλεμο τις επιχειρήσεις
Οι επιχειρήσεις ο πόλεμος το πλεκτό ο πόλεμος
Οι επιχειρήσεις οι επιχειρήσεις και οι επιχειρήσεις
Η ζωή με το νεκροταφείο.

Πρώτη μέρα

Λευκά σεντόνια μέσα σε μια ντουλάπα
Κόκκινα σεντόνια πάνω σ’ ένα κρεβάτι
Ένα παιδί μέσα στη μάνα του
Η μάνα του μέσα στις ωδίνες
Ο πατέρας μέσα στο διάδρομο
Ο διάδρομος μέσα στο σπίτι
Το σπίτι μέσα στην πόλη
Η πόλη μέσα στη νύχτα
Ο θάνατος μέσα σε μια κραυγή
Και το παιδί μέσα στη ζωή.

Χάθηκα στη μονάζουσα ρεματιά...

Νυχτώνει και σήμερα. Η αγωνία
λέει πάλι: θα βοσκήσω το μαύρο...
 

Γιάννης Σταύρου, Μαύρα πεύκα, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

Νίκος Καρούζος 

Πολυσέλιδο δάσος

Χάθηκα στη μονάζουσα ρεματιά οπού τρύπωσε
μόλις ακουόμενο ανάμεσα
σε λογιώ-λογιώ χορταράκια
τ' ανάλαφρου νερού το ψιθυριστό δείλιασμα.
Βρομοθήλυκο εσύ Αντιφατικότητα
συγκρούεσαι διαρκώς με το θάμβος μου καθώς αναίμαχτος
ακούω σωρηδόν αγαλλόμενα τ' αηδόνια
καθώς ανελλιπώς εκκλησιάζομαι στην απεραντοσύνη.
Αχ να 'βλεπα λιγάκι τη θωριά σου αγερομάτα μου
σε εικονίζω πάλι να εκκολάπτεσαι στην ιώδη σου θλίψη
εσύ σχεδόν ασώματη σε μακρουλές βάναυσες ώρες
και μένα οι καμπύλες σου στην ερημιά μ' αποτεφρώνουν.
Εκείθε στην καρδιά του δάσους μάγισσες
κυματιστές με τέτοια μαλλιαρά χρώματα
στην όψη τους ολοφύρεται πικρά σαν άγραφη ένσταση
η διοχέτευση στην Απουσία.

Αίφνης

Αυτό που λέμε όνειρο δεν είναι όνειρο
που η πλατιά πραγματικότητα δεν είναι πραγματική.
Κάπου γελιέμαι μα εκεί κιόλας υπάρχω απόλυτα,
σαν το σύννεφο που αλλάζει στα νωθρά δευτερόλεπτα
όντας μονάχα η ακάλεστη μεταμόρφωση.
Κανένα λιοντάρι δεν παραγνώρισε το θήραμα
και η πάπια δεν έπαψε να πιπιλίζει τη λάσπη·
το χταπόδι βγαίνει από το ρηχό θαλάμι του με γαλαζόπετρα
στα ξέφωτα η τίγρη λησμονιέται ανεπίληπτα.
Νυχτώνει και σήμερα. Η αγωνία
λέει πάλι: θα βοσκήσω το μαύρο.

Πονάει κάθε χάραμα η αυγή...

Δεν άκουσες ποτέ σου; Πονάει κάθε χάραμα η αυγή
στα αίματα και στη σιωπή ανεβαίνοντας ανατέλλει.

Μάρκος Μέσκος, Ψιλόβροχο Ι

 

Γιάννης Σταύρου, Αυγή στον Θερμαϊκό, λάδι σε καμβά

Μάρκος Μέσκος

Ψιλόβροχο XVII

Στοχάσου. Πόσον κράτησε η κακιά Στιγμή, πόσον το Θαύμα;

Από τη συλλογή Ψιλόβροχο (2000)

Νεκροί

Άδεια κουφάρια καρφωμένο το στόμα η γυαλάδα ακίνητη σαν
αλλήθωρη της ζωής κυνηγώντας τη λάμψη την σκότωσε.
Και η πνοή; Ασύλληπτο αεράκι δεν θα ξανάρθει ποτέ; Ποτέ.
Μάταια τ' αναφιλητά όσα μοιρολόγια γέρνουν στη γωνία και κλαίνε
αρχαία τα νομίσματα για ποιο ταξίδι η φρίκη της ερημιάς;

Αν ζω αν βρίσκομαι ακόμα στη γη δεν θα σ' αφήσω να πεθάνεις
ήλιε ξενιτεμένε ψέμα γοερό χαιρετισμούς στη Βεατρίκη
(στα κόκκινα της δύσης φανατική νοικοκυρά η αλήθεια)
πόσα σκοτάδια πέρασαν κατόπι από τα μάτια σου τα λυπημένα
σκιές της εποχής συνθήματα λησμονημένα (το τίποτε).

Σαν χάροντας αμίλητος τα μισά σου χρόνια μετρημένα κι όμως
την οριζόντια πτήση της στάχτης φοβάσαι. Νεκρός λοιπόν; Νεκρός.
Βόμβος φθινοπωρινός της μέλισσας στο λουλούδι (που δεν ακούει πια).
Άλλη μια στάση ποιο τ' όφελος; Άλλους έφαγεν η φλυαρία άλλους η σιωπή.
Κι άλλους άσπρο κοπάδι γκρεμισμένο στις χαράδρες με το ζόρι.

Από τη συλλογή Χαιρετισμοί (1995)

Χώματα (XIII)

Κρεμασμένη η σκιά του πανύψηλου δέντρου στο δειλινό χωράφι
κοντά στην κατάξερη αφάνα σπουργίτια μαζί της πετούν
στο πέρα βλέμμα και στη θάλασσα των οριζόντων γλάροι
του μαύρου κόντρα

γλώσσα που τραυλίζει παίρνοντας τα βουνά
κι ο γέροντας πικροδαφνίζοντας
να θυμάσαι θα κρυώνω εκεί κάτω είπε κι έσβησε στο σκοτάδι

σκοτάδι όπου και φως
φωνή παράπονου της κούνιας ασχημάτιστα λόγια
(κατοπινή ζωή στρίγκλα ζωή ποια να 'σαι)
από το χόρτο της αλήθειας έφαγε και τρελάθηκε
σαν έρημη εκκλησιά που ακόμα ψαλμουδίζει
τάχα μακριά από το καλό και το κακό του κόσμου

ω τέλος αφάνταστο
στα πετεινά τ' ουρανού ανήκει τώρα
χωρίς κλαρί χωρίς φωλιά χωρίς αέρα
μαύρος ήλιος και χαμένος από παντού.

Από τη συλλογή Στον ίσκιο της γης (1986)

Φωνές

Φωνές της θάλασσας και των κυμάτων μύριες απειλές
άγρια μπόρα τετρασκότεινη καταιγίδα τις φωνές σας ακούω
πρωί στο μετανιωμένο ακρογιάλι που φλοίσβο τον φλοίσβο
σπρώχνει το νερό και παίζει∙ άνεμος κι αέρας κυνηγημένος
γιατί για ποιόν για πού το μήνυμα ψηλά μακριά τ' αστέρια τί
θα 'ρθει τι θα φύγει τι θα χαθεί για πάντα μια βελανιδιά
συλλογισμένη στην άκρη του δάσους οξιές από τις δυο πλευρές
κλεισμένη παλάμη και πλατάνια όρκοι στις ρεματιές σαν
ψεύδος και σαν αλήθεια ανάμεσα τις φωνές σας ακούω∙ σαν
λύκος σαν τσακάλι σαν τελευταία αρκούδα το σφύριγμα το φως
το κύμα το θλιμμένο πουλί κι ο βόμβος γύρω από τους στήμονες∙

ήταν θηλυκό το στέρνο ήταν κραυγές αγώνων (μάταιων) ήτανε τί;
Πώς έμειναν στο στήθος μου γιατί ανατριχιάζει η σκόνη;

Από τη συλλογή Ελεγείες (2004)

Το κατοπινό μου όπλο

Στα μάτια των πνιγμένων τα καράβια
είναι μια νοσταλγία ατέλειωτη - θάλασσα η φωνή σου
         δεν μου κάνει

Αηδόνια δεν ακούω. Για σε μικρέ βοριά
θα το σκεφτώ πολύ άλλη φορά
αν ξενυχτήσω κάτω από τα δέντρα σου.

Στέκομαι απέναντι σου (ονειρεύομαι, ξυπνώ, συναλλάσσομαι
για το καλό, πονώ και θλίβομαι μαζί σου) να βρω λοιπόν
δεν είναι δύσκολο
ποια ώρα της φωνής σου μου ταιριάζει.

(Προς το παρόν η ποίηση είναι ψυχή)

Από τη συλλογή Μαυροβούνι (1963)

Παρουσίαση του Βιβλίου Γ. Μ ΒΙΖΥΗΝΟΣ - ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ των Ήρκου & Στάντη Αποστολίδη

Πρόσκληση

Σήμερα, Τετάρτη, 6 Νοεμβρίου 2013, 7.30 το απόγευμα
οι Ήρκος και Στάντης Αποστολίδης σας καλούν
στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Ενώσεως Συντακτών (ΕΣΗΕΑ)
Ακαδημίας 20 & Βουκουρεστίου (1ος όροφος)
όπου θα μιλήσουν για τον Βιζυηνό παρουσιάζοντας τη νέα τους έκδοση

 

Γ.Μ. ΒΙΖΥΗΝΟΣ: ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ (ΒΙΒΛΙΟΔΕΤΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ)

ΚΡΙΤΙΚΗ - ΑΞΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ, ΜΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟ, ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΟ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟ, ΑΠΟ ΤΟΥΣ: ΗΡΚΟ ΚΑΙ ΣΤΑΝΤΗ Ρ. ΑΠΟΣΤΟΛΙΔΗ

«ΠΟΙΟΣ ΗΤΟΝ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΙΖΥΗΝΟΣ»:

Δεν υπάρχει τεχνίτης του λόγου στην Ελλάδα του 20ού αιώνα, που να μην κουβαλάη μέσα του, έστω κι ανομολόγητα, το Βιζυηνό. Μόρφωσε όλες τις ευαίσθητες συνειδήσεις, κι όμως ίχνος άμεσης επίδρασής του δε βρίσκεται σε κανένα ποίημα ή πεζό νεοελληνικό. Διαπέρασε τους πάντες, αλλά σε λιβάδι από κείνον πατημένο, κανείς δε διανοήθηκε να ξανασπείρη.

Η αναγνώριση ήρθε πρόωρα, κι όχι όπου θάπρεπε. Τις ποιητικές δάφνες που διεκδίκησε, μαθητής ακόμα, του τις δώσαν αφειδώς, τιμώντας τον γι' ανάξια πρωτόλειά του. Μα σαν επέστρεψε, με λαμπρά εφόδια σπουδών, και δημοσιεύτηκαν τα πεζά του, ο πνευματικός εσμός των Αθηνών, τόσο ενθουσιώδης στην αρχή με τον ικανό στιχοπλόκο, άλλαξε στάση ενωχλημένος απ' τον έκδηλο φαναριωτισμό, τις μικροματαιοδοξίες του, τον παρασιτισμό του στα ψηλά σαλόνια, τις παράξενες συμπεριφορές του φτωχόπαιδου που γύρισε ντυμένο κατά τα ευρωπαϊκά, κι ούτε τις γνώσεις του τις επιστημονικές του αναγνώρισε, ούτε το σπάνιο τάλαντο. Τον αντιμετώπισαν με χλεύη και πικρόχολα σχόλια. Δίχως στόφα αγωνιστή, ούτε ισχυρός τόσο ώστε ν' αδιαφορούσε, δεν καλοκατάφερνε μετά την απώλεια του μεγάλου χορηγού του ούτε τα προς το ζην να βγάζη καλά-καλά, αναλωνόμενος, μιάν οκταετία όλη-όλη που 'ζησε στην Αθήνα, σε συγγραφές διδακτικών εγχειριδίων, μεταφράσεις ξένων μεσαιωνικών παραλογών, λημματογραφία σε λεξικά, λιγοστά άρθρα και περισσότερα ποιήματα...
Πολλά ειπώθηκαν από περινούστατους κριτικούς πως αν είχε ζήσει θα είχε ολοκληρώσει... Άλλοι απάντησαν πως αυτό ήταν: εκρηξιγενής, που ό,τι είχε να δώση τόδωσε και τίποτε δε θάβγαινε με τα χρόνια... Αλλά πότε οι εικοτολογίες ωφέλησαν την Έρευνα;.. (Από την εισαγωγή της έκδοσης)

Γιάννης Σταύρου, Βιβλία, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

Περιεχόμενα

ΕΙΣΑΓΩΓΗ από τον Στάντη Ρ. Αποστολίδη
ΠΟΙΟΣ ΗΤΟΝ ΚΑΙ ΕΙΝΑΙ Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΒΙΖΥΗΝΟΣ
ΤΟ ΕΡΓΟ - ΟΥΤΕ ΛΕΓΕΙ ΟΥΤΕ ΚΡΥΠΤΕΙ ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ
Πρώτο επίπεδο: Ηθογραφία (εθνική ταυτότητα - Λαογραφία - Ρεαλισμός)
Δεύτερο επίπεδο: Αναίρεση του Ρεαλισμού - Αναζήτηση της Αλήθειας
Τρίτο επίπεδο: Βαθύτερη κριτική και προβληματισμός
ΕΚΔΟΤΙΚΑ
Κριτική έκδοση - φιλολογικές παράμετροι
Αξιολόγηση και κατάταξη των διηγημάτων
Τρεις άξονες σχολιασμού: Ιστορία - Γλώσσα, Αισθητική αποτίμηση
Προγενέστερη Έρευνα και αναίρεση ερμηνευτικών ιδεοληψιών
Βιβλιογραφία, Παραρτήματα, Δέντρο, Χάρτες, Γλωσσάριο
Οι εκδότες ευχαριστούν
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Εκδόσεις Βιζυηνού - Γενική βιβλιογραφία - Εγκυκλοπαιδικά - λεξικογραφικά έργα κ.ά.
Συντομογραφίες
ΚΡΙΤΙΚΟ ΥΠΟΜΝΗΜΑ
ΤΑ ΕΠΙΛΕΚΤΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
Προλογικό σημείωμα στο αμάρτημα της μητρός μου
Το αμάρτημα της μητρός μου
Παράρτημα Ι: Χρονολογικά
Παράρτημα ΙΙ: Σκηνοθεσία του Βιζυηνού
Προλογικό σημείωμα στο μόνον της ζωής του ταξίδιον
Το μόνον της ζωής του ταξίδιον
Προλογικό σημείωμα στο Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου
Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου
Παράρτημα III: Νεότουρκοι και Βιζυηνός
Παράρτημα IV: Ωρυόμενοι δερβίσηδες
Προλογικό σημείωμα στον Μοσκόβ-Σελίμ
Μοσκόβ-Σελίμ
ΤΑ ΑΔΥΝΑΜΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ
Προλογικό σημείωμα στο Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας
Αι συνέπειαι της παλαιάς ιστορίας
Παράρτημα V: Ρομαντικές καταβολές των "Συνεπειών"
Παράρτημα VI: Θέσεις Lotze περί ψυχής
Προλογικό σημείωμα στο Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως
Μεταξύ Πειραιώς και Νεαπόλεως
Προλογικό σημείωμα στην Πρωτομαγιά
Πρωτομαγιά
Διατί η μηλιά δεν έγινε μηλέα
Προσθετέα-Διορθωτέα
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Γλωσσάριο
ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΚΟ ΔΕΝΤΡΟ

Επιλέξαμε την Κόλαση...

Δίχως άλλο επιλέξαμε την Κόλαση και τη ζούμε χωρίς γυρισμό...
Οι στίχοι του Δάντη πιο επίκαιροι από ποτέ..

Francisco Goya, Καλόγερος που μιλά σε γριά γυναίκα,(1824-25)

Πολυδιάφορες γλώσσες, φοβερές βλαστήμιες,       
λόγια του πόνου, οργής κραυγές, αποσβησμένες
και μεγάλες φωνές, και χεριών χτύποι αντάμα,

μια χλαλοή σηκώναν π' άκοπα γυρίζει
σ' εκείνον τον αιώνια σκοτεινόν αέρα,
ωσάν τον άμμο ανεμοστρόφιλο αν φυσάει.
    
Κι εγώ που το κεφάλι μού 'ζωνεν η φρίκη,
έκραξα? «Δάσκαλέ μου, τι 'ναι αυτό που ακούω;
και τι κόσμος, που λες τον έσβησεν ο πόνος;»

Κι αυτός· «Στην άθλια αυτή κατάσταση διαμένουν
των αχρείων εκείνων οι ψυχές, που δίχως       
ατιμία και δίχως έπαινον εζήσαν.

Δάντης

Θεία Κωμωδία
Κόλαση, Άσμα τρίτο

Από εμένα περνούν στην πονεμένη χώρα,
από εμένα περνούν στη θλίψη την αιώνια,
από εμένα περνούν μέσ' στον χαμένον κόσμο.

Δικαιοσύνη έχει τον Άφθαστο κινήσει
που μ' εποίησε· η Δύναμη έστησέ με η θεία,        5
η ασύγκριτη Σοφία και η Αγάπη η πρώτη.

Πλάσμα πριν απ' εμέ κανένα δεν εστάθη,
παρά μόνον αιώνια, κι εγώ αιώνια μένω.
Αφήστε κάθ' ελπίδα σεις που μέσα πάτε!»

Τα λόγια ταύτα σκοτεινά χρωματισμένα        10
είδα εγώ χαραγμένα στην κορφή μιας πύλης,
και «Δάσκαλ'», είπα ευθύς, «το νόημα με βαραίνει».

Κι αυτός με λογισμούς ανθρώπου βαθυγνώμου·
«Να παραιτήσεις εδώ πρέπει κάθε φόβο,
κάθε δείλιασμα πρέπει εδώ να 'ναι σβησμένο.        15

Στον τόπο εφθάσαμε που εγώ σου 'χω προείπει,
όπου τα πλήθη θέλει ιδείς τα πονεμένα,
που το καλό του Λογισμού έχουν χαμένο».

Κι ως έβαλε το χέρι στο δικό μου χέρι,
μ' όψη χαροποιά που εχάρισέ μου θάρρος        20
μ' έμπασε στων νεκρών τους μυστικούς κρυψώνες.

Στεναγμοί μέσα εκεί και κλάματα και θρήνοι
ηχολογούσαν στον αέρα δίχως άστρα,
ώστ' ευθύς στην αρχή μ' εκάμαν να δακρύσω.

Πολυδιάφορες γλώσσες, φοβερές βλαστήμιες,        25
λόγια του πόνου, οργής κραυγές, αποσβησμένες
και μεγάλες φωνές, και χεριών χτύποι αντάμα,

μια χλαλοή σηκώναν π' άκοπα γυρίζει
σ' εκείνον τον αιώνια σκοτεινόν αέρα,
ωσάν τον άμμο ανεμοστρόφιλο αν φυσάει.        30

Κι εγώ που το κεφάλι μού 'ζωνεν η φρίκη,
έκραξα? «Δάσκαλέ μου, τι 'ναι αυτό που ακούω;
και τι κόσμος, που λες τον έσβησεν ο πόνος;»

Κι αυτός· «Στην άθλια αυτή κατάσταση διαμένουν
των αχρείων εκείνων οι ψυχές, που δίχως        35
ατιμία και δίχως έπαινον εζήσαν.

Σμιχτές στέκουν μ' εκείνη την κακή χορεία
των αγγέλων που μήτε εχθροί του Υψίστου εβγήκαν
μήτε πιστοί, αλλά μόνον του εαυτού τους μείναν.

Τους διώχνουν οι Ουρανοί να μη τους ασχημίσουν,        40
ουδ' ο τρίσβαθος Άδης στέργει να τους έχει
γιατί δόξα απ' αυτούς οι ένοχοι δε θα 'χαν».

Κι εγώ? «Ω Δάσκαλε, τι τόσο τους βαραίνει,
οπού τόσο τους κάνει δυνατά να κλαίγουν;»
«Θα στο εξηγήσω πολύ σύντομα», αποκρίθη.        45

Ελπίδα μέσα τους δεν σώζεται θανάτου,
και τόσο ποταπή είναι η σκοτεινή ζωή τους,
που κάθε άλλη τύχη όποια κι αν είν' ζηλεύουν.

Φήμη ο κόσμος γι' αυτούς δεν στέργει ν' απομένει·
Έλεος, Δικαιοσύνη μ' όμοια οργή τους διώχνουν.        50
Μη μιλούμε γι' αυτούς, μόν' κοίταξε και πέρνα».

Κι εγώ κοιτάζοντάς τους είδα μια σημαία
που γυρίζοντας τόσο ορμητικά κινούσε
που 'λεγα στάση πως δεν έστεργε καμία.

Κι οπίσω της ερχόνταν ένα τέτοιο πλήθος        55
σε μάκρος που ποτέ δεν ήθελε πιστέψω
πώς να 'χε τόσον κόσμο θάνατος ξεκάμει.

Μόλις εκεί κάποιον εγνώρισα, τον ίσκιο
είδα και απείκασα εκείνου που για δειλία
από τ' αξίωμα το μέγα επαραιτήθη.        60

Ένιωσα ευθύς κι εβεβαιώθηκα πως τούτο
το μέγα πλήθος ήταν των αχρείων, που 'ναι
στο Θεό μισητοί και στους εχθρούς του ακόμη.

Οι άθλιοι τούτοι που ποτέ τους δεν εζήσαν,
ολόγυμνοι ήταν και πολύ βασανισμένοι        65
από χοντρές μύγες που εκεί ήταν κι από σφήκες.

Χαρακώναν αυτές το πρόσωπό τους μ' αίμα
που μέσ' στα πόδια τους με δάκρυα συσμιγμένο
από σιχαμερά σκουλήκια εσυναζόνταν.

Κι ως άρχιζα να ρίχνω παρεμπρός το βλέμμα,        70
είδα σ' ενός μεγάλου ποταμιού την άκρη
πλήθος πολύ και είπα? «Δάσκαλε, συ στέρξε

ποιοι είν' αυτοί να μάθω, και ποιος νόμος κάνει
πρόθυμοι τόσο για το πέρασμα να δείχνουν,
ως με το φως εδώ τ' αδύνατο ξανοίγω».        75

Κι αυτός, «θα το γνωρίσεις, όταν», μ' αποκρίθη,
«θα 'χουμε σταματήσει τα πατήματά μας
στου Αχέροντα μπροστά το θλιβερό ποτάμι».

Τότε μ' εντροπαλά και χαμηλά τα μάτια
από φόβο μην ίσως τον βαρύνει ο λόγος,        80
έμεινα σιωπηλός ώσπου 'ρθα στο ποτάμι.

Και ιδού βλέπω σ' εμάς να 'ρχεται με καράβι
ένας γέροντας μ' άσπρες τις παμπάλαιες τρίχες,
φωνάζοντας «Αλιά σ' εσάς, ψυχές αχρείες!

Μην ελπίσετε ποτέ τον ουρανό να ιδείτε.        85
Έρχομαι εγώ στην άλλην όχθη να σας πάρω
στα σκοτάδια τα αιώνια, σε φωτιά και πάγο.

Κι εσύ που ζωντανή ψυχή δω μέσα εφάνης,
ξεμάκρυνε από τούτους που 'ναι πεθαμένοι».
Αλλ' ως είδε που εγώ δεν έφευγα από κείθε,        90

είπεν «Απ' άλλο δρόμο, από λιμένες άλλους
σε γιαλό θα 'ρθεις, όχι εδώ, για να περάσεις·
αλαφρύτερο ξύλο πρέπει να σε πάρει».

Κι ο αρχηγός μου σ' αυτόν? «Μην αγριεύεις, Χάρε?
αποφασίσαν έτσι εκεί, που αυτό που θέλουν        95
ημπορούν, και παρέκει μη γυρεύεις άλλο».

Τότε ησυχάσαν τα πολύμαλλα σαγόνια
του πλωρίτη της μαύρης μολυβένιας λίμνης
που 'χε γύρω στα μάτια κύκλους από φλόγες.

Οι ψυχές όμως, που γυμνές και κουρασμένες        100
ήταν, άλλαξαν χρώμα και τα δόντια ετρίξαν
ευθύς μόλις ακούσαν τα σκληρά του λόγια.

Εβλασφημούσαν το Θεό και τους γονείς τους,
των ανθρώπων το γένος, τον καιρό, τον τόπο,
του σπέρματός τους και της γέννας τους το σπόρο.        105

Έπειτα ετραβηχτήκαν όλες όλες άμα,
δυνατά κλαίοντας, στην όχθη την αχρεία,
που περιμένει όποιον Θεού δεν έχει φόβο.

Ο Χάρος δαίμονας με μάτια σαν αθράκια
με νόημα κράζοντάς τες όλες τες συνάζει,        110
πλήττει με το κουπί κάθε ψυχή που οκνάει.

Όπως ξεπέφτουν το φθινόπωρο τα φύλλα
ένα κατόπι στ' άλλο, ώσπου το κλωνάρι
βλέπει στη γη στρωτό όλο του τ' αποφόρι,

με όμοιον τρόπο και του Αδάμ ο κακός σπόρος        115
ρίχνονταν απ' τ' ακρογιάλι εκείνο μία μία
στο νόημα του Χάρου, σαν πουλί στον κράχτη.

Έτσι στο μαύρο κύμα πλέοντας ξεμακραίνουν,
και πριν στην όχθην την αντίπερα κατέβουν
συμμαζώνεται εδώθε νέο πλήθος πάλι.        120

«Παιδί μου», είπε κατόπι ο δάσκαλος με χάρη,
«εκείνοι που πεθαίνουν στην οργή του Υψίστου,
κατασταλάζουν όλοι εδώ από κάθε τόπο,

και πρόθυμοι είναι να περάσουν το ποτάμι,
γιατί η δικαιοσύνη η θεία τούς κεντρίζει        125
τόσο που ο φόβος κατανταίνει επιθυμία.

Καλή ψυχή ποτέ δεν πέρασε από δώθε,
και λοιπόν αν για σε παραπονιέται ο Χάρος,
τι ο λόγος του νοεί μπορεί να ξέρεις τώρα».

Μόλις έσωσε τούτο, η σκοτεινή πεδιάδα        130
εσείσθη τόσο δυνατά, που από το φόβο
η ενθύμησή μου ακόμα μ' ίδρωτα με βρέχει.

Η δακρυσμένη γης ανέδωσεν αέρα,
που εξάστραψε ένα φως με τέτοια κοκκινάδα,
ώστε κάθε αίσθησή μου μέσα μου ενικήθη,        135

κι έπεσα σαν αυτόν που βαρύς ύπνος πιάνει.


-------------------------

Μετ. Γεώργιος Καλοσγούρος

Μια εποχή στην κόλαση...

Εκτροπές, προδοσίες, προβοκάτσιες, αντιπερισπασμοί, αφελληνισμοί, αντιρατσισμοί, φασισμοί, αντιφασισμοί, σκευωρίες, ξένα κέντρα, εμφύλιοι, ανωμαλίες, ηλιθιότητες, ανικανότητες, αριβισμοί, πρακτοριλίκια, χαφιεδισμοί, βανδαλισμοί, υποκρισίες, εγκλήματα, τρίκυκλα, δίκυκλα, ληστείες, εισαγόμενες ληστείες, παλιάτσοι, γύφτοι, παπαγάλοι, τοκογλύφοι, μίση, πάθη, απόλυτη εξαθλίωση...

Διαλέξτε και πάρτε. Έχει απ' όλα το έργο.

Ελλάδας κόλαση 2013

 

Hieronymus Bosch, Ο κήπος των επίγειων απολάυσεων (1480)

Αρθούρος Ρεμπώ

Μια εποχή στη Κόλαση
απόσπασμα

ΑΝ θυμάμαι καλά, κάποτε, ήταν η ζωή μου έκπαγλη
γιορτή που άνοιγαν όλες οι καρδιές καί όλα τα
κρασιά κυλούσαν.
Μια νύχτα πήρα την ομορφιά στα γόνατά μου.
Και τη βρήκα πικρή.
Και τη βλαστήμησα.
Οπλίστηκα ενάντια στη δικαιοσύνη. Δραπέτευσα.

Ω Μάγισσες, Μιζέρια, Μίσος, εσείς θα
διαφυλάξετε το θησαυρό μου.
Κατόρθωσα να σβύσω από το λογικό μου κάθε
ελπίδα ανθρώπινη.
Μ' ύπουλο σάλτο, χύμηξα σα θηρίο πάνω σ' όλες
τίς χαρές να τις σπαράξω.
Επικαλέστηκα τους δήμιους να δαγκάσω, πεθαίνοντας,
τα κοντάκια των όπλων τους.
Επικαλέστηκα κάθε Οργή και Μάστιγα να πνιγώ
στο αίμα, στην άμμο.
Η απόγνωση ήταν ο θεός μου.
Κυλίστηκα στη λάσπη.
Στέγνωσα στον αέρα του εγκλήματος.
Ξεγέλασα την τρέλλα.
Κι' η άνοιξη μου προσκόμισε το φρικαλέο γέλοιο
του ηλίθιου.

Arthur Rimbaud

Une Saison En Enfer

Jadis, si je me souviens bien, ma vie était un festin où s'ouvraient tous les coeurs, où tous les vins coulaient.

Un soir, j'ai assis la Beauté sur mes genoux. - Et je l'ai trouvée amère. - Et je l'ai injuriée.

Je me suis armé contre la justice.

Je me suis enfui. O sorcières, ô misère, ô haine, c'est à vous que mon trésor a été confié !

Je parvins à faire s'évanouir dans mon esprit toute l'espérance humaine. Sur toute joie pour l'étrangler j'ai fait le bond sourd de la bête féroce.

J'ai appelé les bourreaux pour, en périssant, mordre la crosse de leurs fusils. J'ai appelé les fléaux, pour m'étouffer avec le sable, avec le sang. Le malheur a été mon dieu. Je me suis allongé dans la boue. Je me suis séché à l'air du crime. Et j'ai joué de bons tours à la folie.

Et le printemps m'a apporté l'affreux rire de l'idiot.