Υπερθέρμανση του πλανήτη...

Γιάννης Σταύρου, Χειμωνιάτικο απόγευμα στη Θεσσαλονίκη, λάδι σε καμβά

Ιδιαίτερα ενδιαφέρον και πλήρες το άρθρο για την αντιμετώπιση της υπερθέρμανσης του πλανητη.

Δημοσιεύεται παρακάτω από την εφημερίδα ΒΗΜΑ (22.4. 2009):

Ηφαιστειακή ομπρέλα για την υπερθέρμανση

Η έκρηξη του Πινατούμπο το 1991, η οποία ψύχρανε τη Γη κατά μισό βαθμό Κελσίου, ίσως δώσει τη λύση έναντι της κλιματικής αλλαγής

Η ξαφνική έκρηξη του ηφαιστείου στο όρος Πινατούμπο στις Φιλιππίνες στις 15 Ιουνίου 1991 εκτόξευσε στον ουρανό μια τεράστια στήλη στάχτης, κρύβοντας τον Ηλιο, σκοτώνοντας εκατοντάδες άτομα, αλλά και δείχνοντας την ίδια στιγμή στους επιστήμονες έναν καινούργιο τρόπο για να σωθεί η ανθρωπότητα από μια ενδεχόμενη κλιματική καταστροφή.

Κατά την έκρηξη 20 εκατομμύρια τόνοι διοξείδιο του θείου εκλύθηκαν στη στρατόσφαιρα, δημιουργώντας μια ομπρέλα γύρω από τον πλανήτη η οποία ανακλούσε μέρος της θερμότητας του Ηλίου πίσω στο Διάστημα.

Μέσα στο επόμενο διάστημα οι μετεωρολόγοι που παρακολουθούσαν το φαινόμενο είδαν έκπληκτοι τη θερμοκρασία της Γης να μειώνεται συνολικά κατά μισό βαθμό Κελσίου. Προκειμένου να αναλογιστεί κάποιος το μέγεθος αυτής της μείωσης, είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι τον αιώνα πριν από την έκρηξη του Πινατούμπο τα αέρια του θερμοκηπίου, στην έκλυση των οποίων συνέβαλε ο άνθρωπος, αύξησαν τη θερμοκρασία της Γης κατά έναν βαθμό.

Παρ΄ ότι η επίδραση του φαινομένου ήταν παροδική- η θερμοκρασία άρχισε να ανεβαίνει έπειτα από περίπου έναν χρόνο -, αρκετοί επιστήμονες άρχισαν να αναρωτιούνται αν το ηφαίστειο είχε αποκαλύψει ένα νέο πιθανό όπλο ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Θα ήταν δυνατόν ίσως να επιφέρουμε με τεχνητό τρόπο αυτό που το βουνό κατάφερε με φυσικό, σκέφτηκαν οι ειδικοί. Πώς ακριβώς;

Η έκλυση διοξειδίου του θείου στην ανώτερη ατμόσφαιρα μέσω πυραύλων ή ψεκασμού από αεροπλάνα θα μπορούσε ίσως να έχει άμεση επίδραση στη θερμοκρασία.

Την ίδια στιγμή οι θιασώτες της προσέγγισης σημειώνουν ότι αυτή κοστίζει χίλιες φορές λιγότερο από όλες όσες έχουν προταθεί για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου. Σύμφωνα με την άποψή τους, η γεωμηχανική θα μπορούσε να… βάλει στο ψυγείο τον πλανήτη με τις λιγότερες δυνατές παρενέργειες.

Οι προτάσεις της γεωμηχανικής, όπως το «Σχέδιο Πινατούμπο», κερδίζουν ολοένα περισσότερους υποστηρικτές, μεταξύ των οποίων οι κάτοχοι Νομπέλ Ρaul Crutzen και Τhomas Schelling. Δεν είναι μάλιστα τυχαίο ότι η ιστορία του Πινατούμπο και η πιθανή λύση ενάντια στην κλιματική αλλαγή που μπορεί να προσφέρει αναμένεται να κοσμούν το πρωτοσέλιδο του περιοδικού «Νewsweek» σε μερικές ημέρες.

Παράλληλα όμως υπάρχει και ο σκεπτικισμός. Αλλοι επιστήμονες σημειώνουν ότι η γεωμηχανική μπορεί να έχει πολύ αρνητικές συνέπειες για τον πλανήτη. Τονίζουν για παράδειγμα ότι η έκλυση διοξειδίου του θείου στην ατμόσφαιρα καταστρέφει το στρώμα του όζοντος, εκθέτοντας τους κατοίκους του Νοτίου Ημισφαιρίου σε επικίνδυνη υπεριώδη ηλιακή ακτινοβολία. Υπάρχει βέβαια ακόμη αντιπαράθεση σχετικά με το πόση θα είναι αυτή η καταστροφή του όζοντος.

Η έκρηξη του ηφαιστείου στο Πινατούμπο οδήγησε σε ελάχιστη αύξηση της τρύπας του όζοντος επάνω από τον Νότιο Πόλο, ωστόσο μελέτες αναφέρουν ότι έκλυση μεγάλων ποσοτήτων του αερίου θα μπορούσε να προκαλέσει τεράστια αύξηση της τρύπας στο Νότιο Ημισφαίριο και την ίδια στιγμή να προκαλέσει εμφάνιση αντίστοιχης τρύπας και στον Βορρά. Οι επιστήμονες που υποστηρίζουν το «Σχέδιο Πινατούμπο» τονίζουν πάντως ότι μπορεί να υπάρξει διέξοδος στο πρόβλημα εκλύοντας μικρή ποσότητα του διοξειδίου του θείου τη φορά και παρακολουθώντας την επίδραση στο κλίμα.