οι αδιάφοροι...

 Οι αδιάφοροι, που δεν παίρνουν θέση, χαρακτηρίσθηκαν "ιδιώτες" από τους αρχαίους έλληνες· ο Δάντης τους έστειλε κατευθείαν στην κόλαση...

"το μέγα πλήθος ήταν των αχρείων, που ‘ναι / στο Θεό μισητοί και στους εχθρούς του ακόμη. / Οι άθλιοι τούτοι που ποτέ τους δεν εζήσαν, / ολόγυμνοι ήταν και πολύ βασανισμένοι" 

 

Γιάννης Σταύρου, Κυριακάτικος περίπατος, Θεσσαλονίκη

 

Δάντης Αλιγκέρι

Θεία Κωμωδία, Κόλαση «Άσμα τρίτο»

(απόσπασμα)

 

Κι ως έβαλε το χέρι στο δικό μου χέρι,

μ’ όψη χαροποιά που εχάρισέ μου θάρρος

μ’ έμπασε στων νεκρών τους μυστικούς κρυψώνες.

Στεναγμοί μέσα εκεί και κλάματα και θρήνοι

ηχολογούσαν στον αέρα δίχως άστρα,

ώστ’ ευθύς στην αρχή μ’ εκάμαν να δακρύσω.

Πολυδιάφορες γλώσσες, φοβερές βλαστήμιες,

λόγια του πόνου, οργής κραυγές, αποσβησμένες

και μεγάλες φωνές, και χεριών χτύποι αντάμα,

μια χλαλοή σηκώναν π’ άκοπα γυρίζει

σ’ εκείνον τον αιώνια σκοτεινόν αέρα,

ωσάν τον άμμο ανεμοστρόφιλο αν φυσάει.

*

Κι εγώ που το κεφάλι μού ‘ζωνεν η φρίκη,

έκραξα˙ «Δάσκαλέ μου, τι ‘ναι αυτό που ακούω;

και τι κόσμος, που λες τον έσβησεν ο πόνος;»

Κι αυτός· «Στην άθλια αυτή κατάσταση διαμένουν

των αχρείων εκείνων οι ψυχές, που δίχως

ατιμία και δίχως έπαινον εζήσαν.

Σμιχτές στέκουν μ’ εκείνη την κακή χορεία

των αγγέλων που μήτε εχθροί του Υψίστου εβγήκαν

μήτε πιστοί, αλλά μόνον του εαυτού τους μείναν.

Τους διώχνουν οι Ουρανοί να μη τους ασχημίσουν,

ουδ’ ο τρίσβαθος Άδης στέργει να τους έχει

γιατί δόξα απ’ αυτούς οι ένοχοι δε θα ‘χαν».

*

Κι εγώ˙ «Ω Δάσκαλε, τι τόσο τους βαραίνει,

οπού τόσο τους κάνει δυνατά να κλαίγουν;»

«Θα στο εξηγήσω πολύ σύντομα», αποκρίθη.

Ελπίδα μέσα τους δεν σώζεται θανάτου,

και τόσο ποταπή είναι η σκοτεινή ζωή τους,

που κάθε άλλη τύχη όποια κι αν είν’ ζηλεύουν.

Φήμη ο κόσμος γι’ αυτούς δεν στέργει ν’ απομένει·

Έλεος, Δικαιοσύνη μ’ όμοια οργή τους διώχνουν.

Μη μιλούμε γι’ αυτούς, μόν’ κοίταξε και πέρνα».

*

Κι εγώ κοιτάζοντάς τους είδα μια σημαία

που γυρίζοντας τόσο ορμητικά κινούσε

που ‘λεγα στάση πως δεν έστεργε καμία.

Κι οπίσω της ερχόνταν ένα τέτοιο πλήθος

σε μάκρος που ποτέ δεν ήθελε πιστέψω

πώς να ‘χε τόσον κόσμο θάνατος ξεκάμει.

Μόλις εκεί κάποιον εγνώρισα, τον ίσκιο

είδα και απείκασα εκείνου που για δειλία

από τ’ αξίωμα το μέγα επαραιτήθη.

Ένιωσα ευθύς κι εβεβαιώθηκα πως τούτο

το μέγα πλήθος ήταν των αχρείων, που ‘ναι

στο Θεό μισητοί και στους εχθρούς του ακόμη.

Οι άθλιοι τούτοι που ποτέ τους δεν εζήσαν,

ολόγυμνοι ήταν και πολύ βασανισμένοι

από χοντρές μύγες που εκεί ήταν κι από σφήκες.

Χαρακώναν αυτές το πρόσωπό τους μ’ αίμα

που μέσ’ στα πόδια τους με δάκρυα συσμιγμένο

από σιχαμερά σκουλήκια εσυναζόνταν.

 

(μετ. Γεώργιος Καλοσγούρος)