πέτρες...

Τέτοια άσπρη πέτρα είναι το φεγγάρι
που πέταξε στον ουρανό από μια κλωτσιά...

Γιάννης Σταύρου, Εργοστάσιο  ΦΙΞ, Θεσσαλονίκη, λάδι σε καμβά

Σεζάρ Βαγιέχο
Οι πέτρες

Σήμερα το πρωί κατέβηκα
στις πέτρες - ω οι πέτρες!
Και προκάλεσα και σφράγισα
μια πυγμαχία από πέτρες.

Μητέρα των θνητών αν στον κόσμο
πονούν τα βήματά μου,
είναι από τα χτυπήματα φωτιάς
μιας παράλογης αυγής.

Οι πέτρες δεν προσβάλουν, ούτε
φθονούν τίποτα. Ζητάνε μόνο
αγάπη για όλους, και ζητάνε
αγάπη ακόμα κι απ' το Τίποτα.

Κι αν κάποιες απ' αυτές
είναι θλιμμένες, ή
ντροπιασμένες, είναι
γιατί έχουν κατιτί το ανθρώπινο...

Αλλά δεν απολείπει αυτός που κάποια
πέτρα χτυπάει από καπρίτσιο μόνο.
Τέτοια άσπρη πέτρα είναι το φεγγάρι
που πέταξε στον ουρανό από μια κλωτσιά...

Μητέρα των θνητών , σήμερα το πρωί
έτρεξα με τις πέτρες,
βλέποντας το γαλάζιο καραβάνι
από πέτρες,
πέτρες,
πέτρες...

(μετ. Ρήγας Καππάτος)

.. καράβια εγκαταλελειμμένα από το πλήρωμα...

ξεμένουν πίσω, αφανίζονται μες στα όνειρά τους
ή βυθίζονται νεκροί πάνω στα κουπιά...

Γιάννης Σταύρου, Αλλαγή βάρδιας, λάδι σε καμβά

Χένρικ Νόρμπραντ
Αναζητώντας την Ιθάκη
(αποσπάσματα) 
*
Στον πηγαιμό για την Ιθάκη διακρίνω τελικά τον εαυτό μου:
μια μορφή ολοένα πιο θολή σε κάθε αφρισμένο κύμα
καθώς οι ναύτες που λάμνοντας ξεσηκώνουν
το ψυχρό γαλάζιο τους περίγραμμα

ξεμένουν πίσω, αφανίζονται μες στα όνειρά τους
ή βυθίζονται νεκροί πάνω στα κουπιά.
*
…καράβια εγκαταλελειμμένα από το πλήρωμα
και μαγικά νησιά που συναντούν ήλιο για πρώτη φορά,
σε βρώμικα λιμάνια…
οι μεθύστακές τους, οι γριές πουτάνες και οι συνταξιούχοι χασομέρηδες
με αναγνωρίζουν σαν αυτόν που πάντοτε έρχεται και φεύγει

(μετ. Παναγιώτα Γούλα)
*
Την Πέμπτη, 10 Νοεμβρίου στις 7:30 μ.μ.    
Ινστιτούτο της Δανίας
Ο διάσημος Δανός ποιητής Χένρικ Νόρντμπραντ επισκέπτεται την Αθήνα. Προς τιμήν του το Ινστιτούτο της Δανίας και οι εκδόσεις Μανδραγόρας οργανώνουν βραδιά ποίησης, στο πλαίσιο της οποίας θα διαβάσουν ποιήματα ο συγγραφέας και σκηνοθέτης Γιώργος Γιανναράκος. Για τη μακρόχρονη σχέση του με την Ελλάδα θα μιλήσει ο ίδιος ο συγγραφέας. Το έργο του θα παρουσιάσει η φιλόλογος Χριστίνα Λιναρδάκη.

Περισσότερα

τα περασμένα μαζί και τα μελλούμενα φεγγάρια...

Κι όλα αυτά είναι μέρος του πολύμορφου κρυστάλλου
τούτης της μνήμης - του σύμπαντος,
δεν έχουν τέλος οι πολυδαίδαλοι διάδρομοι...

Γιάννης Σταύρου, Θεσσαλονίκη με φεγγάρι, λάδι σε καμβά

Χόρχε Λουίς Μπόρχες
Everness

Μονάχα ένα πράγμα δεν υπάρχει: η λησμονιά.
Ο Θεός που περισώζει το μέταλλο, σώζει και τη σκουριά
κι εναποθέτει στην προφητική του μνήμη
τα περασμένα μαζί και τα μελλούμενα φεγγάρια.

Τα πάντα έχουν κιόλας γίνει. Οι μυριάδες αντανακλάσεις
που σκόρπισε ανάμεσα στη χαραυγή και στο σούρουπο
το πρόσωπό σου πάνω στους καθρέφτες
καθώς κι αυτές που ακόμα μέλλει ν' αφήσει.

Κι όλα αυτά είναι μέρος του πολύμορφου κρυστάλλου
τούτης της μνήμης - του σύμπαντος,
δεν έχουν τέλος οι πολυδαίδαλοι διάδρομοι

κι οι πόρτες κλείνουν μόλις τις περάσεις,
μονάχα από την άλλη μεριά του δειλινού
θ' αντικρίσεις τα Αρχέτυπα και τις Λάμψεις.

(μετ. Δημήτρης Καλοκύρης)

28η Οκτωβρίου 1940

Αναμφίβολα, όλη η ιστορική εμπειρία επιβεβαιώνει την αλήθεια ότι ο άνθρωπος δε θα 'χε πετύχει το εφικτό αν δεν είχε ξανά και ξανά προσπαθήσει να φτάσει το ανέφικτο.
                                                                                                              Μαξ Βέμπερ

 

Γιάννης Σταύρου, Ακρόπολη στο φως της σελήνης, λάδι σε καμβά

ΕΠΙΚΑΙΡΟ...

Με αφορμή την Εθνική Επέτειο της 28ης Οκτωβρίου...

Ο ήρωας αηδιασμένος από τις συγκρούσεις του εμφυλίου, θα δει ένα όνειρο-εφιάλτη με τους Γερμανούς να ξανάρχονται και τους έλληνες επιτέλους να προσπαθούν να μονιάσουν...
Εξαίρετο σατιρικό και άκρως επίκαιρο φιλμ:
Οι Γερμανοί ξανάρχονται
Σενάριο - Σκηνοθεσία: Αλέκος Σακελάριος
Οπερατέρ: ο σπουδαίος, πρωτοπόρος Ζοζέφ Χεπ
Χρονολογία: 1948

Στα μέρη που γυρνώ...

εδώ που πέρασες και σού 'δωκαν ψωμί,

κάτι — δέντρα και ξέρακες — παληοί προγόνοι,

εδώ νά, στέκομαι· σκάει νάρκη ο τόπος: Κοντογόνι...

Γιάννης Σταύρου, Άνθρωπος και δέντρο, λάδι σε καμβά

Δημήτρης Κοσμόπουλος

Θεοδώρου Κολοκοτρώνη διάβασις

«Ἐφύγαμεν ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ἐπήγαμεν εἰς τὰ Κοντοβούνια διὰ ψωμὶ

καὶ ἔπειτα ἐπήγαμεν εἰς ἕνα βουνὸ νὰ λημεριάσωμεν» —

τοῦ τό ῾πες τοῦ Τερτσέτη καθαρά, πῶς ἤτανε στὰ 1806.

Στὰ μέρη μου γυρνῶ ποὺ σφάξαν τὸν Δικαῖο.

Στουρνάρι, ἀσφάκα κι ἀγκορτσιές. Σπιθίζουν μαῦρα νέφη.

Οὔτε σκυλιὰ οὔτε πρόβατα, μονάχα πέτρες ποὺ βελονίζουν.

Στὴν κακαράντζα καὶ στὴ λάσπη καὶ στὸ παραγώνι

ἐδῶ ποὺ πέρασες καὶ σοῦ ῾δωκαν ψωμί,

κάτι — δέντρα καὶ ξέρακες — παληοὶ προγόνοι,

ἐδῶ νά, στέκομαι· σκάει νάρκη ὁ τόπος: Κοντογόνι.

Γέρο, δὲ γίνεται νὰ πῶ, νὰ γράψω

θυμᾶμαι ἀφράτα χώματα στ᾿ ὄργωμα, στὴ σπορὰ

ν᾿ ἀνθίζουν κόκκαλα καὶ σκουριασμένα σίδερα

καὶ νυχτοπούλια ποὺ ἔκλαιγαν στοῦ φεγγαριοῦ τὸ χιόνι.

Στὴ λησμονιά μου κύμβαλο, τῆς ἐρημιᾶς τὸ ντέφι

δὲν εἶσαι κόσμου στεναγμὸς μὰ φύσημα Θεοῦ.

Ἕνα τσακάλι ἔκοψε τὸ κλάμα του στὴ μέση

κι ἀκόνισε τὰ δόντια του στὸ σκότος τοῦ νεροῦ.

ή γίναν μόνο στάχτη;

Σε ουρανό θολό

βουρκωμένες θάλασσες

τον περίμενα

που είπε φτάνοντας: εδώ

θα ξαναβρώ τον ήλιο...

 

Γιάννης Σταύρου, Βραδιάζει στον Πειραιά, λάδι σε καμβά 

Δ. Ι. Αντωνίου

Δέκα τάνκα

3

Μαργαροφέγγει

το ξύπνημα της μέρας

πριν να το φτάσει

στα μάτια σου ζωγράφε

χρυσόπλουμη σαΐτα.

5

Με ανοιξιάτικη

σε είδα βροχή να περνάς

και τα χρώματα

του κόσμου χορεύοντας

μαζί μου σε πήρανε . . .

8

Πέρασε ο κόσμος

της μέρας και της νύχτας·

στη σιωπή έμεινα

και στα κλειστά μάτια σου

για να ξαναγεννηθώ.

10

Δεν γιατρεύτηκε

στα σκίνα, μες στα έλατα·

τα συνήθισε,

δολερή η μοναξιά τους,

εκεί σε αποζήτησε.

14

Σε ουρανό θολό

βουρκωμένες θάλασσες

τον περίμενα

που είπε φτάνοντας: εδώ

θα ξαναβρώ τον ήλιο . . .

18

Τις πέντε αισθήσεις,

δεν φτάνουν, στις χαρίζει·

θέλει αμέτρητες

τον κόσμο αυτό να μάθει,

του ξύπνιου με το όνειρο.

24

Δίψα του κόσμου

στο καρποφόρο δέντρο·

χαρά κι ελπίδα

δεν μπορεί να χορτάσουν

το ένα με δίχως το άλλο.

26

άχρηστα φύλλα

που κόπηκαν οι καρποί·

τι περιμένεις;

Ίδια τον άλλο χρόνο :

χαρά, μαζί σου λύπη . . .

30

Θα πάθεις πάλι

με ποίηση παίζοντας·

είν’ σαν φάρμακο :

πρέπει δόση να ξέρεις,

στη γιατρειά από φαρμάκι.

31

Πού πήγαν αυτά

που πόθησες ; Άλλαξαν

δίχως εσένα·

με τον καιρό στο χρόνο,

ή γίναν μόνο στάχτη ;

να χαθείς με εκατό τρόπους...

Θα γυρνούσε πίσω ή θα ενσωματωνόταν στο τοπίο, θα γινόταν μέρος όποιου πράγματος έβρισκε εδώ, θα προσπαθούσε να λησμονήσει ό,τι είχε συμβεί πρωτύτερα και θα 'φτανε να μην είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο απ' ό,τι ήταν το κύμα στη μάσκα της βάρκας...

Γιάννης Σταύρου, Πλοία στην ομίλη, λάδι σε καμβά

Τζεφ Βάντερμιερ
Η Τριλογία της Νότιας Ζώνης
(απόσπασμα)

.. το πώς μπορούσες εδώ να χαθείς με εκατό τρόπους. Πώς μπορούσες ως και να γίνεις κάποιος πολύ διαφορετικός από εκείνον που νόμιζες πως ήσουν. Για ώρες ολόκληρες, κατά την αναζήτηση του, οι σκέψεις του βουβάθηκαν. Απαλλάχτηκε από τη φρενήρη του ανάγκη να αναλύει, να ψιλοκοσκινίζει τη μέρα ή την εβδομάδα, και μαζί ξεφορτώθηκε το βάρος και το βουητό της ανθρώπινης αλληλεπίδρασης και παρεμβολής, που πλέον δεν είχε θέση μες στο κεφάλι του.

Έφερε στο νου του τη σιωπή τότε που, μικρός, ψάρευε στη λίμνη· τις μακριές παύσεις, το τι μπορεί να του έλεγε ψιθυριστά ο παππούς του, σάμπως να βρίσκονταν σε εκκλησία. Αναρωτήθηκε τι θα έκανε άμα δεν κατάφερνε να τη βρει. Θα γυρνούσε πίσω ή θα ενσωματωνόταν στο τοπίο, θα γινόταν μέρος όποιου πράγματος έβρισκε εδώ, θα προσπαθούσε να λησμονήσει ό,τι είχε συμβεί πρωτύτερα και θα 'φτανε να μην είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο απ' ό,τι ήταν το κύμα στη μάσκα της βάρκας, ο αφρός στην ακτή, ο άνεμος στο πρόσωπο του;

χρεωκόπος του καιρού ασύγγνωστος...

σ' αυτό το τώρα που δεν είναι χρόνος πια

αραιώνει αραιώνει το παρόν τριγύρω μου

κι είμαι στο πουθενά...

Γιάννης Σταύρου, Ηλιοβασίλεμα, λάδι σε καμβά 

Βύρων Λεοντάρης

Χωρίς τίτλο

Ι

Οἱ μέρες μου ὅλες λάθος μετρημένες

σὲ τσακισμένα δάχτυλα καὶ καταφαγωμένα

καθὼς χυμοῦσε πάντα πάνω μου τὸ λυσσασμένο τίποτε τῆς ζωῆς

Δὲν ἔχω χρόνο πιὰ

μὲ ἐγκαταλείπουν

οἱ πράξεις καὶ τὰ λόγια

Ὅλα ἔχουν τώρα τὴν εὐπρέπεια αὐτῶν ποὺ ἀποσύρονται

τὰ χέρια τῶν ἀγαπημένων μας ψάχνοντας γιὰ ἄλλες χειροπέδες

κι ἡ ἄμπωτη ἀπ' τὰ σπασμένα κρύσταλλα τοῦ ἔρωτα

κι ὁ δήμιος ποὺ τελειώνει τὴ δουλειά του καὶ κάνει τὸ σταυρό του

καὶ γυρνάει κι αὐτὸς στὸ σπιτικό του

ὅλα ἔχουν τὴν εὐπρέπεια αὐτῶν ποὺ ἀποσύρονται

καὶ μόνο ἡ φωνὴ μίας γυναίκας νὰ τρέμει καὶ νὰ τρίζει σὰ σπασμένη σκάλα

«... τὸ βράδυ μὴν ἀργήσεις...»

ποιὸ βράδυ, θεέ μου, τί νὰ μὴν ἀργήσω

μέσα σ' αὐτὸ τὸ ἀβυσσαλέο παθητικὸ τοῦ χρόνου

Πῶς τὸν καιρὸν ἐν ἀτοπήμασιν ἐβιότευσα ρεμβόμενος...

Μαρτύρια πάνω στὰ μαρτύρια

καὶ κρίματα πάνω στὰ κρίματα

χρεωκόπος τοῦ καιροῦ ἀσύγγνωστος

καὶ φτάνει τώρα ξαφνικὰ τὸ μήνυμα ὁ Ἀγώνιος πεθαίνει...

Νὰ τὸν προφτάσω πρέπει, ἀνάγκη πᾶσα

τώρα, σ' αὐτὸ τὸ τώρα ποὺ δὲν εἶναι χρόνος πιὰ

ἀραιώνει ἀραιώνει τὸ παρὸν τριγύρω μου κι ὁ Ἀγώνιος πεθαίνει

νὰ τὸν προφτάσω κι ἂς μὴ τὸν προφταίνω πιὰ

νὰ ξεκινήσω ἀμέσως... ἀπὸ ποῦ γιὰ ποῦ

σὲ μία κατάκοπη ἀκαταστασία σωριασμένα ὅλα τὰ τοῦ βίου μου

-ἔτσι τὰ βρίσκει ὅταν ἔρχεται τὸ μήνυμα

ἔτσι ὅπως πρὶν ἀπὸ μετοίκηση μὲς σ' ἔξαλλα δωμάτια

σκόρπια χρειώδη καὶ ἄχρηστα εὐτελῆ καὶ τιμαλφῆ ἐνθύμια καὶ φυλαχτὰ

φτωχὲς παρηγοριὲς τῆς καθημερινῆς ἁφῆς καὶ τῆς χαμοζωῆς μας

ἀπελπισία τοῦ τί νὰ πάρεις τί ν' ἀφήσεις

ἀπελπισία του νὰ σὲ νοιάζει ἀκόμη τί νὰ πάρεις τί ν' ἀφήσεις...-

σὲ μιὰ κατάκοπη ἀκαταστασία σωριασμένα ὅλα τὰ τοῦ βίου μου

σ' αὐτὸ τὸ τώρα ποὺ δὲν εἶναι χρόνος πιὰ

ἀραιώνει ἀραιώνει τὸ παρὸν τριγύρω μου

κι εἶμαι στὸ πουθενὰ

καὶ μόνο ἡ φωνὴ μιᾶς γυναίκας νὰ τρέμει καὶ νὰ τρίζει σὰ σπασμένη σκάλα

«... τὸ βράδυ μὴν ἀργήσεις...»

To πλήθος είναι το αντίθετο της αλήθειας...

Οι άνθρωποι απαιτούν ελευθερία λόγου σαν αντιστάθμισμα στην ελευθερία σκέψης που σπάνια χρησιμοποιούν...

 

Γιάννης Σταύρου, Bleu Blanc Rouge, λάδι σε καμβά

Σαίρεν Κίρκεγκωρ
Αποφθέγματα

Αν η πεταλούδα είχε ξεχάσει εντελώς ότι είχε υπάρξει κάμπια, θα μπορούσε ίσως στη συνέχεια να ξεχάσει ότι ήταν πεταλούδα και να γίνει ψάρι. Η βαθύτερη φύση δεν ξεχνάει ποτέ τον εαυτό της και ποτέ δεν γίνεται τίποτε άλλο από αυτό που είναι.

Το θέμα είναι να βρω μια αλήθεια δική μου, μια ιδέα, για την οποία μπορώ να ζήσω και να πεθάνω.

Η εποχή δεν χρειάζεται μια ιδιοφυία –έχει αρκετές- αλλά έναν μάρτυρα, που θα διδάξει στους ανθρώπους τον σεβασμό, με το παράδειγμά του. Η εποχή χρειάζεται αφύπνιση.

Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι υποκειμενικοί με τον εαυτό τους και αντικειμενικοί με τους άλλους -τρομακτικά αντικειμενικοί μερικές φορές. Όμως σκοπός είναι να είμαστε αντικειμενικοί με τον εαυτό μας και υποκειμενικοί με τους άλλους.

Οι άνθρωποι απαιτούν ελευθερία λόγου σαν αντιστάθμισμα στην ελευθερία σκέψης που σπάνια χρησιμοποιούν.

Το μίσος είναι η αγάπη που έχει ξεμεθύσει.

 Πέρα από το γεγονός ότι η αδράνεια είναι η ρίζα όλων των κακών, είναι μάλλον το μόνο πραγματικά καλό.

Η κατάσταση των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών: μία άμαξα όπου ο οδηγός είναι Εβραίος, ο επιβάτης Χριστιανός, ενώ στο πορτ παγκάζ είναι στοιβαγμένος ο Μουσουλμάνος.

To πλήθος είναι το αντίθετο της αλήθειας.

Ο μαύρος γάτος...

Το πτώμα, κιόλα σε μεγάλο βαθμό αποσυνθεμένο, γεμάτο πηγμένα αίματα, στεκότανε ολόρθο μπρος στα μάτια μας. Πάνω στο κεφάλι του, με κατακόκκινο ανοιχτό στόμα κι ένα μοναχικό μάτι που πέταγε φωτιές, καθότανε το απαίσιο ζώο, που η πανουργία του μ’ έκανε φονιά, και η κατήγορη φωνή του μ’ έστειλε στο δήμιο. Είχα χτίσει το τέρας μέσα στον τάφο...

 

Γιάννης Σταύρου, Πεπρωμένο, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

Έντγκαρ Άλαν Πόε

Ο μαύρος γάτος

(απόσπασμα)

... Την τέταρτη μέρα ύστερ’ από το φόνο, ξανάρθαν ακαρτέρευτα οι αστυνομικοί, για να κάνουν μια πιο αυστηρή έρευνα. Σίγουρος για το ανεξιχνίαστο του κρυψώνα, δεν ανησύχησα στο παραμικρό. Οι αστυνομικοί ζήτησαν να τους συνοδέψω στην έρευνά τους. Δεν άφησαν καμιά γωνιά, καμιά κόχη, δίχως να την ψάξουν. Στο τέλος κατέβηκαν πάλι στο κελάρι – για τρίτη ή τέταρτη φορά. Δεν σάλεψε ούτε μια τρίχα μου. Η καρδιά μου χτυπούσε ήρεμα, σαν την καρδιά ανθρώπου που κοιμάται τον ύπνο του δικαίου. Πηγαινοερχόμουν μέσα στο κελάρι. Σταύρωσα τα χέρια μου στο στήθος και τριγύριζα εδώ κι εκεί. Οι αστυνομικοί ικανοποιήθηκαν απόλυτα από την έρευνά τους κι ετοιμάζονταν να φύγουν. Η χαρά μου ήταν πάρα πολύ μεγάλη, για να μπορέσω να τη συγκρατήσω. Λαχταρούσα να πω, έστω και μια λέξη, έτσι, σαν εκδήλωση του θριάμβου μου, και για να διπλασιαστεί η βεβαιότητά τους πως είμαι αθώος.

-Κύριοι, τους είπα τέλος καθώς ανέβαιναν τη σκάλα, είμ’ ενθουσιασμένος που ξαλαφρωθήκατε από τις υποψίες σας. Σας εύχομαι καλή υγεία και κάπως περισσότερη ευγένεια. Εδώ που τα λέμε, κύριοι, αυτό το σπίτι είναι πολύ καλοχτισμένο (μέσα στη φλογερή επιθυμία μου να πω κάτι με άνεση, δεν ήξερα καλά καλά τι έλεγα, μπορώ μάλιστα να πω, εξαιρετικά καλοχτισμένο. Αυτοί οι τοίχοι –μα πώς φεύγετε, κύριοι;- αυτοί οι τοίχοι είναι γερά φτιαγμένοι…

Και λέγοντας αυτό, χτύπησα δυνατά – μόνο και μόνο από μια μανία μπραβούρας, που με είχε πιάσει – μ’ ένα μπαστούνι που κρατούσα, ακριβώς εκείνο το μέρος του τοίχου με τα τούβλα, που πίσω του στεκότανε το πτώμα της αγαπημένης γυναικούλας μου.

Μα ο Θεός να με φυλάξει και να με σώσει από τα νύχια του Αντίχριστου! Δεν είχαν πάψει καλά καλά ν’ αντηχούν τα χτυπήματα του μπαστουνιού μου, και μου αποκρίθηκε μια φωνή μέσ’ από τον τάφο! – μια φωνή στην αρχή πνιγμένη και κομμένη, σαν το αναφιλητό παιδιού, που έπειτα φούντωσε γοργά σε μια μακρόσυρτη, δυνατή και αδιάκοπη κραυγή, αφύσικη και ξωτική –μια οιμωγή! – μια κλαψιάρικη στριγγλιά φρίκης και θριάμβου μαζί, τέτοια που μόνο από την κόλαση θα μπορούσε να ‘χε βγει, συνταιριαστά, απ’ το λαρύγγι των κολασμένων μέσα στην αγωνία τους κι από τους δαίμονες που χαίρονται την κόλαση κι αναγαλλιάζουν.

Είναι αστείο, να μιλήσω για τις σκέψεις μου εκείνης της στιγμής. Παράλυσα. Τρικλίζοντας, πήγα κι ακούμπησα στον αντικρινό τοίχο. Οι αστυνομικοί, από τον τρόμο και το δέος, έμειναν ακίνητοι για μια στιγμή στη σκάλα. Αμέσως έπειτα, δέκα γερά μπράτσα καταπιάστηκαν τον τοίχο. Έπεσε μονοκόμματος. Το πτώμα, κιόλα σε μεγάλο βαθμό αποσυνθεμένο, γεμάτο πηγμένα αίματα, στεκότανε ολόρθο μπρος στα μάτια μας. Πάνω στο κεφάλι του, με κατακόκκινο ανοιχτό στόμα κι ένα μοναχικό μάτι που πέταγε φωτιές, καθότανε το απαίσιο ζώο, που η πανουργία του μ’ έκανε φονιά, και η κατήγορη φωνή του μ’ έστειλε στο δήμιο. Είχα χτίσει το τέρας μέσα στον τάφο.

(μετ.  Κοσμάς Πολίτης

από το βιβλίο «Ε. Α. ΠΟΕ – ΑΛΛΟΚΟΤΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ», Εκδ. Γράμματα)

Πάμε...

Ένα ποίημα δεν βαραίνει πολύ το κλαδί ενός δέντρου.
Θα γράψω για σένανε όσα θελήσεις,
τόσους στίχους
όσα και δέντρα υπάρχουν...

 

Γιάννης Σταύρου, Πέυκα στο φως του φθινοπώρου, λάδι σε καμβά

Γεβγένι Γεφτουσένκο
Κρέμασα το ποίημά μου

Κρέμασα το ποίημά μου
σ’ ένα ψηλό κλαδί.
Κοίτα το
που χτυπιέται με τον άνεμο.
Ξεκρέμασέ το,
μου είπες,
σταμάτα το μαρτύριό του.
Ξαφνιασμένοι οι διαβάτες
το βλέπουν τόση ώρα!
Το δέντρο χαιρετά,
κινώντας το ποίημά του.
Δεν υπάρχει τίποτα για απάντηση.
Πρέπει να φύγουμε.
-Θα το απαρνηθείς;
Μάλλον.
Μα μη φοβάσαι, αύριο ένα άλλο θα ‘χει την ίδια τύχη.
Θα’ πρεπε να ξοδεύομαι σε τέτοια παιχνίδια;
Ένα ποίημα δεν βαραίνει πολύ το κλαδί ενός δέντρου.
Θα γράψω για σένανε όσα θελήσεις,
τόσους στίχους
όσα και δέντρα υπάρχουν.
Κι ύστερα τι θ’ απογίνει μ’ εμάς τους δυο;
Ίσως όλα αυτά να τα ξεχάσουμε πολύ γρήγορα;
Όχι!
Λίγο να μας πιάσει η κούραση στο δρόμο
και θα μπορέσουμε να ξαναδούμε
το μέρος
που ολόλαμπρο
το δέντρο
χαιρετά,
κινώντας το ποίημά του.
Τότε θα ξανά ‘ρθει το χαμόγελό μας.
-Πάμε!

με τη σιωπή σου...

Στo πέτο θα έχω σπασμένα τριφύλλια,

στο στήθος σκαμμένο

το μενταγιόν της συντριβής...

 

Γιάννης Σταύρου, Η Άννα σιωπά, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

 

Κική Δημουλά

Γράμμα

Ὁ ταχυδρόμος,

σέρνοντας στὰ βήματά του τὴν ἐλπίδα μου

μοῦ ‘φερε καὶ σήμερα ἕνα φάκελο

μὲ τὴ σιωπή σου.

Τὸ ὄνομά μου γραμμένο ἀπ᾿ ἔξω μὲ λήθη.

Ἡ διεύθυνσή μου ἕνας ἀνύπαρκτος δρόμος.

Ὅμως ὁ ταχυδρόμος

τὸν βρῆκε ἀποσυρμένο στὴ μορφή μου,

κοιτώντας τὰ παράθυρα ποὺ ἔσκυβαν μαζί μου,

διαβάζοντας τὰ χέρια μου

ποὺ ἔπλαθαν κιόλας μιὰ ἀπάντηση.

Θὰ τὸν ἀνοίξω μὲ τὴν καρτερία μου

καὶ θὰ ξεσηκώσω μὲ τὴ μελαγχολία μου

τ᾿ ἄγραφά σου.

Κι αὔριο θὰ σοῦ ἀπαντήσω

στέλνοντάς σου μιὰ φωτογραφία μου.

Στὸ πέτο θὰ ἔχω σπασμένα τριφύλλια,

στὸ στῆθος σκαμμένο

τὸ μενταγιὸν τῆς συντριβῆς.

Καὶ στ᾿ αὐτιά μου θὰ κρεμάσω-συλλογίσου-

τὴ σιωπή σου.

Και κεί γρικά της θάλασσας και τ’ ουρανού τα κάλλη...

Πριν πάψ’ η μεγαλόψυχη πνοή χαρά γεμίζει∙
Άστραψε φως κι εγνώρισεν ο νιος τον εαυτό του.
Οι κόσμοι γύρου ν’ άνοιγαν κορόνες να του ρίξουν...

Γιάννης Σταύρου, Ελαιώνας δίπλα στη θάλασσα, λάδι σε καμβά

Διονύσιος Σολωμός
Ο Πόρφυρας

Νέος άγγλος στρατιώτης εκατασπαράχτηκε από έναν πόρφυρα, ενώ εκολυμπούσε μέσα εις το λιμάνι της Κέρκυρας, και την ακόλουθην ημέρα τα κύματα έβγαλαν εις τ’ ακρογιάλι του Κάστρου ένα απομεινάρι από το σώμα. Το πραγματικό αυτό συμβεβηκός είναι η υπόθεση τούτου του ποιήματος.

I
Η Κόλαση πάντ’ άγρυπνη σού στήθηκε τριγύρου·
Αλλά δεν έχει δύναμη πάρεξ μακριά και πέρα
Μακριά ‘πο την Παράδεισο, και συ σ’ εσέ ‘χεις μέρος·
Μέσα στα στήθια σου τ’ ακούς, Καλέ, να λαχταρίζη;

II
Κοιτάς του ρόδου τη λαμπρή πρώτη χαρά του ήλιου,
Ναι πρώτη, αλλ’ όμως δεύτερη από το πρόσωπό σου!

III
«Χιλιάδες άστρα στο λουτρό μ’ εμέ να στείλ’ η νύχτα!»

IV
«Γελάς και συ στα λούλουδα, χάσμα του βράχου μαύρο».

V
«Kοντά ‘ναι το χρυσόφτερο και κατά δω γυρμένο,
Π’ άφησε ξάφνου το κλαδί για του γιαλού την πέτρα,
Και κεί γρικά της θάλασσας και τ’ ουρανού τα κάλλη,
Και κεί τραβά τον ήχο του μ’ όλα τα μάγια πόχει.
Γλυκά ‘δεσε τη θάλασσα και την ερμιά του βράχου,
Και τ’ άστρο κράζει πάρωρα, και πρέπει να προβάλει
Πουλί πουλάκι, που σκορπάς το θαύμα της φωνής σου,
Ευτυχισμός α δέν ειναι το θαύμα της φωνής σου,
Καλό στη γη δεν άνθισε, στον ουρανό, κανένα.
Aλλ’ αχ! να δώσω μια πλεξιά και να ‘μαι και φτασμένος,
Ακόμ’, αφρέ μου, να βαστάς και να ‘μαι γυρισμένος,
με δυο φιλιά της μάνας μου, με φούχτα γη της γης μου !».

VI
«Φιλώ τα χέρια μ’ και γλυκά το στήθος μ’ αγκαλιάζω.
Ανοιχτά πάντα κι άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου.
Ποια πηγή τάχα σε γεννά, χαριτωμένη βρύση;»

VII
Φύση, χαμόγελ’ άστραψες κι εγίνηκες δική του∙
Eλπίδα, τόδεσες το νου μ’ όλα τα μάγια πόχεις∙
Nιος κόσμος όμορφος παντού χαράς και καλοσύνης.
Γύρου κοιτά να τον ιδεί..............
Kοντά ‘ναι εκεί στο νιον ομπρός ο τίγρης του πελάγου.
Κι αλιά, μακριά ‘ναι το σπαθί, μακριά ‘ναι το τουφέκι !
Αλλ’ όπως έσκισ’ εύκολα βάθος τρανό κι εβγήκε.
Κι όρμησε.................
Κατά τον κάτασπρο λαιμό που λάμπει ωσάν τον κύκνο,
Κατά το στήθος το πλατύ και το ξανθό κεφάλι,
Κατά τη μεγαλόψυχη γλυκιά πνοή της νιότης.
Έτσι κι ο νιος.............
Της φύσης από τς όμορφες και δυνατές αγκάλες,
οπού τον εγλυκόσφιγγε και του γλυκομιλούσε,-
Κι ευθύς ξυπνά στο λευκό γυμνό κορμί π’ αστράφτει,
Την τέχνη του κολυμπιστή μ’ αυτήν του πολεμάρχου.

VIII
Πριν πάψ’ η μεγαλόψυχη πνοή χαρά γεμίζει∙
Άστραψε φως κι εγνώρισεν ο νιος τον εαυτό του.
Οι κόσμοι γύρου ν’ άνοιγαν κορόνες να του ρίξουν.
........................................................................
Aπομεινάρι θαυμαστό ερμιάς και μεγαλείου,
Όμορφε ξένε και καλέ, και στον ανθό της νιότης,
Άμε και δέξου στο γιαλό του δυνατού την κλάψα.

Για την ύπαρξη...

Η γνώση μόνο είναι ικανή να μεταμορφώσει τον κόσμο, αφήνοντας τον, την ίδια στιγμή, ακριβώς όπως είναι. Όταν κοιτάς τον κόσμο με γνώση, αντιλαμβάνεσαι ότι τα πράγματα είναι αμετάβλητα και την ίδια στιγμή υπάρχουν συνεχώς μεταμορφωμένα...

Γιάννης Σταύρου, Το μήλο της γνώσης, λάδι σε καμβά

Γιόκιο Μίσιμα
Αποφθέγματα

Όταν οι άνθρωποι επικεντρώνονται στην ιδέα της ομορφιάς είναι, χωρίς να το συνειδητοποιούν, αντιμέτωποι με τις πιο σκοτεινές σκέψεις που υπάρχουν σε αυτόν τον κόσμο. Αυτό, υποθέτω, δείχνει πως είναι φτιαγμένα τα ανθρώπινα όντα.

Αλλά μόνο ανθρώπινες υπάρξεις αλλάζουν πραγματικά. Ακόμα και μετά από ογδόντα χρόνια μια μαργαρίτα θα είναι ακόμα μια μαργαρίτα.

Όλοι είναι ίδιοι. Οι άνθρωποι είναι όλοι ίδιοι. Αλλά είναι το προνόμιο της Νεολαίας να πιστεύει ότι δεν είναι έτσι.

Tα ανθρώπινα όντα, συνειδητοποίησε ο Ισάο, καταντούν να επικοινωνούν τα αισθήματά τους σαν τα σκυλιά γαβγίζοντας από μακριά σε μια κρύα νύχτα.

'Ο,τι μεταμορφώνει αυτόν τον κόσμο είναι - γνώση. Βλέπεις τι εννοώ; Τίποτα άλλο δεν μπορεί να αλλάξει κάτι σε αυτόν τον κόσμο. Η γνώση μόνο είναι ικανή να μεταμορφώσει τον κόσμο, αφήνοντας τον, την ίδια στιγμή, ακριβώς όπως είναι. Όταν κοιτάς τον κόσμο με γνώση, αντιλαμβάνεσαι ότι τα πράγματα είναι αμετάβλητα και την ίδια στιγμή υπάρχουν συνεχώς μεταμορφωμένα.

Καλύτερα να πιαστείς σε αιφνίδια, ολοκληρωτική καταστροφή από το να σε καταφροχθίσει ο καρκίνος της φαντασίας.

Η ειδική ποιότητα της κόλασης είναι ότι τα βλέπεις όλα πεντακάθαρα μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια

Πόσο παράξενο πράγμα είναι η ομορφιά της μουσικής. Η σύντομη όμορφιά που αποκτά ζωή μέσα από τον εκτελεστή μεταμορφώνει μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή σε καθαρή συνέχεια· όπως συμαβαίνει στις πεταλούδες και σε άλλα παρόμοια όντα με σύντομο βιο, η ομορφιά είναι η τέλεια αφαίρεση και η δημιουργία της ίδιας της ζωής. Τίποτα δεν είναι παρόμοιο με τη ζωή όσο η μουσική 

στα χώματά σου τα λαβωμένα...

Φτωχή Πατρίδα, στα μάγουλά σου
μαχαίρια γράφουνε το γολγοθά σου·
μάνα λιοντόκαρδη, μάνα ορφανή,
κοίτα αν αντέχεις τέτοια πομπή...

Γιάννης Σταύρου, Ελαιώνας στην Αττική, λάδι σε καμβά

Γιώργος Σεφέρης
Το απομεσήμερο ενός φαύλου

Τράβα αγωγιάτη, καρότσα τράβα,
τράβα να φτάσουμε γοργά στην Κάβα!
Φύσα βαπόρι, βόα μηχανή,
να 'ρθούμε πρώτοι εμείς! - οι στερνοί.

Τα στερνοπαίδια και τ' αποσπόρια
και τ' αποβράσματα και τ' αποφόρια
μιας μάχης που ήτανε γι' άλλα κορμιά
για μάτια αλλιώτικα κι άλλη καρδιά.

Πολιτικάντηδες, καραβανάδες,
ψιλικατζήδες, κολλυβιστάδες,
μούργοι, μουνούχοι και θηλυκά -
τράβα αγωγιάτη! βάρα αμαξά!

Φτωχή Πατρίδα, στα μάγουλά σου
μαχαίρια γράφουνε το γολγοθά σου·
μάνα λιοντόκαρδη, μάνα ορφανή,
κοίτα αν αντέχεις τέτοια πομπή:

το ματσαράγκα, το φαταούλα
με μπογαλάκια και με μπαούλα·
τη χύτρα που έβραζε κάθε βρωμιά
λες και την άδειασαν όλη μεμιά

σ' αυτούς ανάμεσα τους ήπιους λόφους
όπου μας κλείσανε σαν υποτρόφους
ενός αδιάντροπου φρενοβλαβή
που στο βραχνά του παραμιλεί.

Δες το σελέμη, δες και το φάντη
πώς θυμιατίζουνε τον ιεροφάντη
που ρητορεύεται λειτουργικά
μπρος στα πιστά του μηρυκαστικά.

Μαυραγορίτες από τα Νάφια
της προσφυγιάς μας άθλια σινάφια,
γύφτοι ξετσίπωτοι κι αρπαχτικοί,
λένε, πατρίδα, πως πάνε εκεί

στα χώματά σου τα λαβωμένα
γιατί μαράζωσαν, τάχα, στα ξένα
και δεν μπορούνε χωρίς εσέ -
οι φαύλοι: τρέχουνε για το λουφέ.

κρατώντας την αναμονή της παρουσίας σου...

Γεννήθηκες
πριν από το δίδαγμα της αμαρτίας.
Είσαι εκείνη του πνεύματος η παροχή
που σβήνει την ακόρεστη στέρηση...

Γιάννης Σταύρου, Πεύκα στα σύννεφα, λάδι σε καμβά

Ζωή Καρέλλη
Ο Έφηβος των Αντικυθήρων

Ήρθα για σένα πάλι.
Προχωρώντας πρόσεξα αρκετά
τα κορινθιακά αγγεία,
μου έκαναν, βέβαια, εντύπωση
για τη χάρη του σχήματος και των σχεδίων.
Συλλογίστηκα τη σφύζουσα ζωή
της φημισμένης πολιτείας. Ύστερα,
επίτηδες σχεδόν, απόμενα στις αίθουσες,
όπου το φως έχει κάτι το υδάτινο.
Δεν ξέρω αν τούτο οφείλεται
στων τοίχων την απόχρωση
ή στην ακινησία των εκθεμάτων,
στο γυαλί απ’ τις προθήκες.
Απόμενα λοιπόν,
κρατώντας την αναμονή της παρουσίας σου,
χαρά.

Για λίγο με σταμάτησεν ο Κροίσος
«στήθι και οίκτιρον... ώλεσε θούρος Άρης».
Στην κίνηση, στη θέση των χεριών,
ιδιαίτερη στροφή πρόδινε την ψυχή
που απόμενε ακόμα εκεί
κι έδινε τη συγκρατημένη θέληση
του σώματος προς τα εμπρός.
Θρους φανταστικός της ζωής των αγαλμάτων,
όταν μπορέσει να συλλάβει ο τεχνίτης
την καίρια στιγμή...

Μοναδική στιγμή εσύ,
υπέροχε, δεν είσαι μονάχα
ο έφηβος της τέλειας καλλονής,
της ακτινόβολης νεότητας,
ο αρμονικός στο σχήμα της μουσικής των μελών,
ο τη στάση του έχων και κρατών
στη φυσική του δύναμη κι επιβολή,
όπως η πέτρα ή το φυτό
που υπάρχουν απλά και τέλεια μαζί∙

έκταση των χεριών σε ισορροπία ιδανική,
θεία γραμμή,
αδιάφθορη αγνότητα του συλληφθέντος χρόνου,
της αφθαρσίας μειλίχιο πρόσωπο,
ύψωση της φθαρτής μας στάσης.


Πραγματικότητα και μαγεία,
λεία της ζωής επιφάνεια,
κολπούμενη, καμπυλωμένη
από την κρυμμένη μέσα σου ορμή,
συγκρατημένη κι οδηγούμενη.

Προσφορά και της ύπαρξης παραδοχή,
σε κίνηση μαζί κι ακινησία,
σαν ζύγισμα βασιλικού πουλιού.

Γεννήθηκες
πριν από το δίδαγμα της αμαρτίας.
Είσαι εκείνη του πνεύματος η παροχή
που σβήνει την ακόρεστη στέρηση
κι εκμηδενίζει την απληστία.
Επιθυμείς και μένεις έτοιμος να στερηθείς.
Από πάνω σου γλιστρά
η κάθε ξένη προς το σχήμα σου διάθεση.
Ζητάς της ψυχής το τίμημα
κι εσύ το χαρίζεις, σώμα ζωντανό και γαλήνιο.

Συνάντηση λιτή με το απόλυτο,
γυμνό μυστήριο.
Μορφή γλυτωμένη απ’ την ανάγκη.
Μουσική του ενός ήχου υψώνεσαι
θεία ικανότητα δοσμένη ανθρώπινα.

Δεν σε παίδεψε η αγάπη
που είναι αμφιβολία,
καημός κι υποταγή οδυνηρή
κι ας έχεις στο βλέμμα
τη θαυμάσια ανθρώπινη μελαγχολία,

έργο του ανθρώπου εσύ,
εκείνου που αγάπησε τη ζωή του
σε δόξα αγέρωχη και σεμνή.

ό,τι κρυφό έχει η ψυχή...

Στις απλοποιημένες του διαστάσεις χαρακώνονται οι ορίζοντες των ημερών, της ισονυκτίας η αντιθετική επιφάνεια...

Γιάννης Σταύρου, Λιμάνι Θεσσαλονίκης, αποθήκες, λάδι σε καμβά

Νικόλαος Κάλας
Σκάκι

Ένας κόσμος-ένας κόσμος τετράγωνος ο κόσμος μου.
Στις απλοποιημένες του διαστάσεις χαρακώνονται οι ορίζοντες των ημερών, της ισονυκτίας η αντιθετική επιφάνεια.

Όλα τα εγκλήματα της ζωής-πανουργίες φόνοι-ξαναζούν απάνου στο σιντέφι και στον όνυχα όπου επίπονα γλιστρούν άκαρδου νου τα φιλντισένια σύμβολα τα είδωλα από κοράλλι.

Ο δρόμος τους, οι επικίνδυνοι σταθμοί των, οι απογοητεύσεις και τα λάφυρα-χαρές γι αυτό που ήτανε καρδιά.

Τώρα με του χεριού τη σπάνια κίνηση να περιπλέξει το ξερό παιχνίδι.

Το αίμα που κυλάει, οι βιασμοί, ό,τι κρυφό έχει η ψυχή, δε διακρίνεται στις αυστηρές του μεταβολές.

Όσοι όμως ξέρουν τους κανονισμούς, στο κάτοπτρο βλέπουν τις φρικτές εικόνες που δύο παίκτες κλείσανε σʼ εβένινο πλαίσιο και προσπαθούν με λιτές κούκλες να σκεπάσουν.

Στο βάθος της ακρωτηριασμένης νύχτας...

και μέλι γαρίφαλο ή θάλασσα χωρίς άρωμα πια
και συλλαβές από ψωμί
και θλιμμένες υπάρξεις...

Γιάννης Σταύρου, Νερό με ψωμί, λάδι σε καμβά 

Αντόνιο Λούκας
Η φυγάς

Παρατηρώντας σε φαίνεται να μην υπάρχεις
να είσαι πλίνθος και πηλός χωρίς υπόσταση
και μέλι γαρίφαλο ή θάλασσα χωρίς άρωμα πια
και συλλαβές από ψωμί
και θλιμμένες υπάρξεις.

Στο βάθος της ακρωτηριασμένης νύχτας
το χέρι σου απότομα
χιόνι παλλόμενο σκιαγραφεί
στη φωτισμένη πυκνότητά του μια σπάνια κίνηση.
Εκθαμβωτική

Φαίνεται μέσα από σένα το φθινόπωρο οδυνηρό.
Το τόξο των ματιών υπονοείται.
Η ιστορία σου είναι συμμετρία και παλμός.

Και μόνο μια κραυγή μένει να περιέχεται
ένα κορμί κατακτημένο
που εξασθενεί ο θάνατος που ανθίζει
και είναι ευτυχισμένο.

(Μετ. Μαριάννα Τζανάκη)

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΠΟΛΩΝΟ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ, ΑΝΤΡΕΪ ΒΑΪΝΤΑ!

ΑΠΟΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ!

"Ο καλός Κύριος έδωσε στον σκηνοθέτη δύο μάτια, ένα για να βλέπει στην κάμερα και το άλλο να είναι σε εγρήγορση για όσα συμβαίνουν γύρω του". 
                                                                                                                        Αντρέι Βάιντα

Μέγας πολωνός καλλιτέχνης, από τους σπουδαίοτερους σκηνοθέτες του Παγκόσμιου κινηματογράφου! Με απαράμιλλη κινηματογραφική ματιά και θάρρος... Του χρωστάμε, την ολιστική (όπως μόνο η τέχνη μπορεί) αποκάλυψη του φασισμού των κομμουνιστικών καθεστώτων! Αποκορύφωμα η ταινία του "Κατίν", το 2007, όπου παρουσιάζει την σφαγή χιλιάδων πολωνών στρατιωτικών από τους Σοβιετικούς το 1940...

Σφαγή του Κατύν ονομάζεται το έγκλημα των μαζικών εκτελέσεων χιλιάδων Πολωνών αξιωματικών, αστυνομικών, διανοούμενων, πολιτικών κρατουμένων και αιχμαλώτων πολέμου, που διαπράχθηκε από τη μυστική αστυνομία NKVD της ΕΣΣΔ του Στάλιν κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, και συγκεκριμένα από τις αρχές Απριλίου μέχρι τα τέλη Μαΐου του 1940.

Διάλειμμα Χαράς...

«Ανεξήγητο» είπες «ανεξήγητο

δεν καταλαβαίνω τους ανθρώπους

όσο και να παίζουν με τα χρώματα

είναι όλοι τους μαύροι»...

Γιάννης Σταύρου, Κυριακάτικος περίπατος,Θεσσαλονίκη, λάδι σε καμβά 

Γιώργος Σεφέρης

Διάλειμμα Χαράς

Εἴμασταν χαρούμενοι ὅλοι ἐκεῖνο τὸ πρωὶ

θεέ μου πόσο χαρούμενοι.

Πρῶτα γυάλιζαν οἱ πέτρες τὰ φύλλα τὰ λουλούδια

ἔπειτα ὁ ἥλιος

ἕνας μεγάλος ἥλιος ὅλο ἀγκάθια μὰ τόσο ψηλὰ στὸν οὐρανό.

Μιὰ νύμφη μάζευε τὶς ἔνοιές μας καὶ τὶς κρεμνοῦσε στὰ δέντρα

ἕνα δάσος ἀπὸ δέντρα τοῦ Ἰούδα.

Ἐρωτιδεῖς καὶ σάτυροι παῖζαν καὶ τραγουδοῦσαν

κι ἔβλεπες ρόδινα μέλη μέσα στὶς μαῦρες δάφνες

σάρκες μικρῶν παιδιῶν.

Εἴμασταν χαρούμενοι ὅλο τὸ πρωΐ

ἡ ἄβυσσο κλειστὸ πηγάδι

ὅπου χτυποῦσε τὸ τρυφερὸ πόδι ἑνὸς ἀνήλικου φαύνου

θυμᾶσαι τὸ γέλιο του: πόσο χαρούμενοι!

Ἔπειτα σύννεφα βροχὴ καὶ τὸ νοτισμένο χῶμα

ἔπαψες νὰ γελᾶς σὰν ἔγειρες μέσα στὴν καλύβα

κι ἄνοιξες τὰ μεγάλα σου τὰ μάτια κοιτάζοντας

τὸν ἀρχάγγελο νὰ γυμνάζεται μὲ μία πύρινη ρομφαία-

«Ἀνεξήγητο» εἶπες «ἀνεξήγητο

δὲν καταλαβαίνω τοὺς ἀνθρώπους

ὅσο καὶ νὰ παίζουν μὲ τὰ χρώματα

εἶναι ὅλοι τους μαῦροι».

Απὸ τις μυστικές πηγές της φύσης...

Άφησέ με να ζήσω μια στιγμή μόνο, όσο για να βγάλω στον αιθέρα και για το αυτί σου το θησαυρό που αισθάνομαι μέσα μου...

Γιάννης Σταύρου, Ανάμεσα στις κουτσουπιές, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια) 

Διονύσιος Σολωμός
Από το "Ποιήματα και Πεζά"
Το αηδόνι και το γεράκι 

Ἄκουσε, γεράκι, τὸ καημένο τ᾿ ἀηδόνι.

Ἡ ζωή μου εἶναι στὴν ἐξουσία σου, ὅπως καὶ τὸ πέταγμά μας αὐτὸ μέσα στὰ σύννεφα, ὅπου δὲν εἶχα φτάσει ποτέ. Ἀλλὰ ἄκουσέ με: Ἀπὸ τὶς μυστικὲς πηγὲς τῆς φύσης ἐρχόταν μιὰ ἤπια πνοὴ καὶ συναντοῦσε μιὰν ἄλλη, ἐξίσου ἤπια, μέσα στὸ στῆθος μου.

Αὐτὴ ἡ πνοὴ γινόταν τραγούδι, ὅπως καὶ τὸ φύλλωμα τοῦ δέντρου ποὺ μὲ φιλοξενοῦσε, ὅπως τὰ ἄστρα ποὺ ἔλαμπαν ψηλά.

Ἡ ὀμορφιὰ τῶν πραγμάτων ποὺ ἦταν γύρω μου μὲ συγκινοῦσε καὶ μεταβαλλόταν σὲ μουσική.

Εἶδα κι ἐσένα νὰ ἔρχεσαι καταπάνω μου, καὶ ὁ φόβος μου νικήθηκε ἀπὸ τὸ θαῦμα τῆς γρήγορης καὶ μεγαλόπρεπης πτήσης σου, ποὺ τὴ θαύμαζα σὰν δῶρο τῶν θεῶν.

Ἀλλὰ τὴ στιγμὴ ἐκείνη, ἀπὸ ἀπροσμέτρητο βάθος, ἑτοιμάζονταν ν᾿ ἀναβρύσουν ἀπὸ μένα τραγούδια θλίψης γιὰ ἕνα ρόδο ποὺ τὸ μάδησε ὁ ἀέρας.

Τὰ ἄρχιζα, τὰ τραγούδια αὐτά, ἐγὼ πού, ὅταν ξεσποῦσε ὁ κεραυνός, ἔνιωθα νὰ μοῦ τρέμει τὸ στῆθος, καθὼς ἤμουν μαζεμένο μέσα στὸ νέο φύλλωμα.

Ἄφησέ με νὰ ζήσω μιὰ στιγμὴ μόνο, ὅσο γιὰ νὰ βγάλω στὸν αἰθέρα καὶ γιὰ τὸ αὐτί σου τὸ θησαυρὸ ποὺ αἰσθάνομαι μέσα μου.

Μὴ σκοτώσεις αὐτὸ ποὺ πρέπει νὰ γεννηθεῖ!.

Καθὼς τὸ ἀηδόνι μιλοῦσε, τὸ γεράκι χαλάρωνε τὸ ἁρπακτικὸ νύχι του, καὶ μὲ τὸ ἄλλο ἔκανε φιλικὸ νεΰμα στὸ ἀηδόνι, ποὺ ὅμως τὴ στιγμὴ ἐκείνη ξεψύχησε.

Φτάνει ν' ανθίσει μόνο...

Mόνο ένας δρόμος απατηλός και πρέπει να τον περάσεις
Πρέπει στο αίμα να βουτηχτείς πριν ο καιρός σε προφτάσει
Kαι να διαβείς αντίπερα να ξαναβρείς τους συντρόφους σου
Άνθη πουλιά ελάφια...

 

Γιάννης Σταύρου, Υμηττός, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

Νίκος Γκάτσος
Αμοργός
(απόσπασμα)

Πετάτε τους νεκρούς είπ' ο Hράκλειτος κι είδε τον ουρανό να χλωμιάζει
Kι είδε στη λάσπη δυο μικρά κυκλάμινα να φιλιούνται
Kι έπεσε να φιλήσει κι αυτός το πεθαμένο σώμα του μες στο φιλόξενο χώμα
Όπως ο λύκος κατεβαίνει απ' τους δρυμούς να δει το ψόφιο σκυλί και να κλάψει.
Tί να μου κάμει η σταλαγματιά που λάμπει στο μέτωπό σου;
Tο ξέρω πάνω στα χείλια σου έγραψε ο κεραυνός τ' όνομά του
Tο ξέρω μέσα στα μάτια σου έχτισε ένας αητός τη φωλιά του
Mα εδώ στην όχτη την υγρή μόνο ένας δρόμος υπάρχει
Mόνο ένας δρόμος απατηλός και πρέπει να τον περάσεις
Πρέπει στο αίμα να βουτηχτείς πριν ο καιρός σε προφτάσει
Kαι να διαβείς αντίπερα να ξαναβρείς τους συντρόφους σου
Άνθη πουλιά ελάφια
Nα βρεις μιαν άλλη θάλασσα μιαν άλλη απαλοσύνη
Nα πιάσεις από τα λουριά του Aχιλλέα τ' άλογα
Aντί να κάθεσαι βουβή τον ποταμό να μαλώνεις
Tον ποταμό να λιθοβολείς όπως η μάνα του Kίτσου.
Γιατί κι εσύ θα 'χεις χαθεί κι η ομορφιά σου θα 'χει γεράσει.
Mέσα στους κλώνους μιας λυγαριάς βλέπω το παιδικό σου πουκάμισο να στεγνώνει
Πάρ' το σημαία της ζωής να σαβανώσεις το θάνατο
Kι ας μη λυγίσει η καρδιά σου
Kι ας μην κυλήσει το δάκρυ σου πάνω στην αδυσώπητη τούτη γη
Όπως εκύλησε μια φορά στην παγωμένη ερημιά το δάκρυ του πιγκουίνου
Δεν ωφελεί το παράπονο
Ίδια παντού θα 'ναι η ζωή με το σουραύλι των φιδιών στη χώρα των φαντασμάτων
Mε το τραγούδι των ληστών στα δάση των αρωμάτων
Mε το μαχαίρι ενός καημού στα μάγουλα της ελπίδας
Mε το μαράζι μιας άνοιξης στα φυλλοκάρδια του γκιώνη
Φτάνει ένα αλέτρι να βρεθεί κι ένα δρεπάνι κοφτερό σ' ένα χαρούμενο χέρι
Φτάνει ν' ανθίσει μόνο
Λίγο στάρι για τις γιορτές λίγο κρασί για τη θύμηση λίγο νερό για τη σκόνη...

κρυμμένο μένει το φεγγάρι...

Και σαν έρχεται η νύχτα με φόβο απ' τα δέντρα

κοιτάτε τ' άσπρο μαντίλι το φεγγάρι του...

 

Γιάννης Σταύρου, Βιομηχανικό τοπίο με φεγγάρι, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

 

Μίλτος Σαχτούρης

Η Φεγγαράδα

Ἀπὸ αἷμα πουλιῶν πλημμυρισμένο

κρυμμένο μένει τὸ φεγγάρι

πότε πίσω ἀπὸ δέντρα

πότε πίσω ἀπὸ θηρίαπότε πίσω ἀπὸ σύννεφα

μὲ θόρυβο ποὺ ξεκουφαίνει τὰ φτερὰ ἀγγέλων

κάτι θέλουν νὰ ποῦν κάτι σημαίνει

εἶναι ἀκόμα καλοκαίρι

ὅμως μιὰ μυρωδιὰ ἀπὸ θειάφι φράζει τὸ χειμώνα

δὲν ἔχει οὔτε καρέκλα νὰ καθίσεις

καὶ οἱ καρέκλες ἔφυγαν στὸν οὐρανό

Ο ουρανός

Πουλιά μαύρες σαΐτες τής δύσκολης πίκρας

δεν είν' εύκολο πράμα ν' αγαπήσετε τον ουρανό

πολύ μάθατε να λέτε πως είναι γαλάζιος

ξέρετε τις σπηλιές του το δάσος τους βράχους του;

έτσι καθώς περνάτε φτερωτές σφυρίχτρες

ξεσκίζετε τη σάρκα σας πάνω στα τζάμια του

κολλούν τα πούπουλά σας στην καρδιά του

Και σαν έρχεται η νύχτα με φόβο απ' τα δέντρα

κοιτάτε τ' άσπρο μαντίλι το φεγγάρι του

τη γυμνή παρθένα που ουρλιάζει στην αγκαλιά του

το στόμα της γριάς με τα σάπια τα δόντια του

τ' άστρα με τα σπαθιά και με τους χρυσούς σπάγγους

την αστραπή τον κεραυνό τη βροχή του

τη μακριά ηδονή του γαλαξία του