Francois VI duke de La Rochefoucauld
Αξιώματα
Ο χωρισμός ελαττώνει τα μέτρια πάθη και δυναμώνει τα μεγάλα, όπως ο άνεμος σβήνει τα κεριά αλλά φουντώνει τις φωτιές.
Στη φιλία και στον έρωτα είμαστε συχνά πιο ευτυχισμένοι χάρη στα όσα αγνοούμε παρά στα όσα ξέρουμε.
Οι περισσότερες γυναίκες παραδίνονται από αδυναμία παρά από πάθος. Γι’ αυτό συνήθως οι επιθετικοί άντρες τα καταφέρνουν καλύτερα από τους άλλους, ακόμα και όταν δεν είναι γοητευτικοί.
Δεν γίνεται κανείς γελοίος με τις ιδιότητες που έχει, αλλά με τις ιδιότητες που προσποιείται ότι έχει.
Λίγες είναι οι γυναίκες που η αξία τους διαρκεί περισσότερο από την ομορφιά τους.
Οι πονηριές και οι προδοσίες οφείλονται αποκλειστικά σε έλλειψη ικανότητας.
Υπάρχουν γυναίκες που δεν είχαν ποτέ τους ερωτική σχέση, είναι όμως σπάνιο να βρεθεί γυναίκα που είχε μόνο μία.
Οι πιο ενοχλητικοί ηλίθιοι είναι αυτοί που διαθέτουν πνεύμα.
Πραγματικά αξιοπρεπής είναι αυτός που δεν καυχιέται για τίποτα.
Πώς έχουμε την αξίωση να κρατήσει το μυστικό μας ένας άλλος, αν δεν μπορούμε να το κρατήσουμε εμείς οι ίδιοι;
Η μεταμέλεια δεν είναι τόσο λύπη για το κακό που κάναμε, όσο φόβος για εκείνο που μπορεί να πάθουμε εξαιτίας του.
Η κόλαση των γυναικών είναι τα γηρατειά.
Υπάρχουν άνθρωποι που δεν θα είχαν ερωτευτεί ποτέ τους, αν δεν είχαν ακούσει να γίνεται λόγος για τον έρωτα.
Η αληθινή αγάπη είναι όπως τα φαντάσματα: όλοι μιλούν γι’ αυτήν, αλλά κανείς δεν την έχει δει.
Κανείς δεν αξίζει να επαινεθεί για την καλοσύνη του αν δεν έχει τη δύναμη να είναι κακός. Κάθε άλλη καλοσύνη είναι συνήθως οκνηρία και αδύναμη θέληση.
Εύκολα ξεχνάμε τα λάθη μας όταν είμαστε οι μόνοι που τα ξέρουμε.
Αν κρίνουμε την αγάπη από τα αποτελέσματά της, τότε μοιάζει περισσότερο με μίσος παρά με φιλία.
Δεν υπάρχει μεταμφίεση για να κρύψει για πολύ καιρό την αγάπη όταν υπάρχει ή να την προσποιηθεί όταν δεν υπάρχει.
Οι αρετές χάνονται μέσα στο συμφέρον, όπως οι ποταμοί στη θάλασσα.
Για να πετύχεις, πρέπει να επωφελείσαι από οτιδήποτε σου τυχαίνει.
Μόνο στους μεγάλους ανθρώπους ταιριάζει να έχουν μεγάλα ελαττώματα.
Το βασικό στοιχείο μιας καλής συζήτησης δεν είναι τόσο η εξυπνάδα, όσο η εμπιστοσύνη.
Αν δεν είχαμε ελαττώματα, δεν θα αισθανόμασταν τόση ευχαρίστηση να τα παρατηρούμε στους άλλους.
Το να παριστάνεις τον σπουδαίο στον εαυτό σου είναι τόσο σημαντικό όσο γελοίο είναι να παριστάνεις τον σπουδαίο στους άλλους.
Η σωματική εργασία μας απαλλάσσει από την ασχολία του μυαλού και αυτό είναι που κάνει τους φτωχούς ευτυχισμένους.
Στο πρώτο τους πάθος οι γυναίκες αγαπούν τον εραστή τους, σε όλα τα άλλα αγαπούν τον έρωτα.
Η τύχη και η ψυχική διάθεση κυβερνούν τον κόσμο.
Είναι πιο εύκολο να αγαπάμε αυτούς που μας μισούν παρά αυτούς που μας αγαπούν περισσότερο απ’ όσο θέλουμε.
Η αγάπη, όπως και η φωτιά, δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς συνεχή κίνηση, και παύει να ζει μόλις πάψει να ελπίζει ή να φοβάται.
Αγαπούμε πάντα αυτούς που μας θαυμάζουν και δεν αγαπούμε πάντα αυτούς που θαυμάζουμε.
Οι μεγάλες ψυχές δεν είναι εκείνες που έχουν λιγότερα πάθη και περισσότερες αρετές από τις κοινές ψυχές, αλλά εκείνες που έχουν μεγάλoυς στόχους.
Συγχωρούμε συχνά εκείνους που βαριόμαστε, αλλά δεν συγχωρούμε ποτέ αυτούς που μας βαριούνται.
Ποτέ δεν είναι κανείς τόσο ευτυχισμένος ή τόσο δυστυχισμένος, όσο φαντάζεται.
Λίγοι ξέρουν να γερνούν.
Η υπερβολική βιασύνη να ανταποδώσουμε μια χάρη είναι κι αυτό ένα είδος αχαριστίας.
Πριν ποθήσουμε πολύ ένα πράγμα, πρέπει πρώτα να εξετάσουμε ποια είναι η ευτυχία εκείνου που το έχει.
Το καλύτερο που έχει να κάνει όποιος δεν είναι σίγουρος για τον εαυτό του είναι να σωπαίνει.
Η μετριοπάθεια των ευτυχισμένων ανθρώπων προέρχεται από τη γαλήνη που η καλοτυχία δίνει στην ψυχική τους διάθεση.
Όταν τα πάθη μας εγκαταλείπουν, κολακευόμαστε να πιστεύουμε ότι τα εγκαταλείπουμε εμείς.
Προτιμούμε να κακολογούμε τον εαυτό μας παρά να μη μιλούμε καθόλου γι’ αυτόν.
Οι ηγεμόνες φτιάχνουν ανθρώπους όπως βγάζουν νομίσματα: Τους δίνουν ό,τι αξία θέλουν αυτοί, και ο κόσμος είναι υποχρεωμένος να τους δέχεται στην τρέχουσα τιμή τους και όχι στην πραγματική τους αξία.
Στην κοινωνική μας ζωή, αρέσουμε συχνότερα για τα ελαττώματά μας παρά για τα προτερήματά μας.
Δεν περιφρονούμε όσους έχουν ελαττώματα, αλλά όσους δεν έχουν καμιά αρετή.
Η άρνηση των επαίνων είναι επιθυμία να μας επαινέσουν διπλά.
Το πιο σίγουρο σημάδι πως κάποιος είναι γεννημένος με μεγάλα προσόντα είναι να είναι γεννημένος χωρίς φόβο.
Δεν έχουμε αρκετή δύναμη για να ακολουθούμε το δικό μας τρόπο σκέψης μέχρι το τέλος.
Ούτε τον ήλιο ούτε τον θάνατο μπορεί κανείς να ατενίσει.
Οποιοδήποτε πρόσχημα κι αν δίνουμε στις στεναχώριες μας, συχνά δεν είναι παρά το προσωπικό συμφέρον και η ματαιοδοξία που τις προκαλούν.
Έκαναν την ταπεινοφροσύνη αρετή για να περιορίσουν τις φιλοδοξίες των ισχυρών και να παρηγορήσουν τους μέτριους για την κακή τους τύχη και τα λίγα προτερήματα.
Οι γέροι αγαπούν να δίνουν καλές συμβουλές, για να παρηγοριούνται που δεν είναι σε θέση να δίνουν κακά παραδείγματα.
Τα περισσότερα από τα λάθη μας είναι πιο συγχωρητέα από τα μέσα που χρησιμοποιούμε για να τα συγκαλύψουμε.
Συχνά κάνουμε το καλό για να μπορέσουμε ασυγχώρητα να κάνουμε το κακό.
Η πλάνη των φιλαργύρων είναι ότι θεωρούν τον χρυσό και τον άργυρο αγαθά, ενώ στην πραγματικότητα δεν είναι παρά τα μέσα για την απόκτηση αγαθών.
Δεν βρίσκουμε τους ανθρώπους γνωστικούς, εκτός από αυτούς που συμφωνούν με τη γνώμη μας.
Η μετριοφροσύνη των ανθρώπων στο απόγειο της επιτυχίας τους, είναι μια επιθυμία να φαίνονται πιο μεγάλοι από την τύχη τους.
Δεν συναντούμε κανέναν αχάριστο, όσο είμαστε σε θέση να κάνουμε το καλό.
Αν και οι άνθρωποι κολακεύονται για τις μεγάλες τους πράξεις, συχνά αυτές δεν είναι τα αποτελέσματα ενός μεγάλου σχεδίου, αλλά της τύχης.
Αν φανερώνονταν τα κίνητρά μας, τότε θα ντρεπόμασταν για τις καλές μας πράξεις.
Η αξία των ανθρώπων έχει την εποχή της, ακριβώς όπως και τα φρούτα.
Η αληθινή ευγλωττία συνίσταται στο να λέει κανείς όλα όσα πρέπει και μόνον όσα πρέπει.
Κάλλιο να ξοδεύουμε το μυαλό μας στο να υπομένουμε τις ατυχίες που μας βρίσκουν παρά στο να προβλέπουμε εκείνες που μπορεί να μας βρουν.
Υποσχόμαστε ανάλογα με τις ελπίδες μας και εκτελούμε ανάλογα με τους φόβους μας.
Περηφανευόμαστε πως έχουμε ελαττώματα τα αντίθετα από τα πραγματικά μας: Όταν είμαστε αδύναμοι, καυχιόμαστε πως είμαστε πεισματάρηδες.
Μεγαλύτερες αρετές χρειάζονται για να αντεπεξέλθει κανείς στην καλή τύχη παρά στην κακή.
Ο εγωισμός υποφέρει περισσότερο από την καταδίκη των γούστων μας παρά των απόψεών μας.
Δεν υπάρχουν γεγονότα τόσο δυσάρεστα που ένας επιτήδειος να μην μπορεί να βγάλει κάποιο όφελος από αυτά, ούτε τόσο ευνοϊκά, που ένας ανόητος να μην μπορεί να τα μετατρέψει σε ζημιά του.
Η υποκρισία είναι τα λύτρα που πληρώνει η αμαρτία στην αρετή.
Για τους περισσότερους ανθρώπους, δικαιοσύνη σημαίνει, απλά, ελπίδα για περισσότερες χάρες.
Αυτό που κάνει ανυπόφορη τη ματαιοδοξία των άλλων είναι ότι πληγώνει τη δική μας.
Η φύση δίνει την αξία και η τύχη την ενεργοποιεί.
Υπάρχουν άνθρωποι που τους αναδεικνύουν τα ελαττώματά τους κι άλλοι που τους αδικούν τα προτερήματά τους.
Η προφορά του τόπου όπου γεννηθήκαμε μένει στο πνεύμα και την καρδιά μας, όσο και στην ομιλία μας.
Η ευπρέπεια είναι ο πιο ασήμαντος από όλους τους κανόνες, και εκείνος που τηρούμε περισσότερο.
Η αρετή δεν θα πήγαινε τόσο μακριά, αν δεν της κρατούσε συντροφιά η ματαιοδοξία.
Όλοι οι άνθρωποι είναι εξίσου αλαζόνες και υπάρχει διαφορά μόνο στον τρόπο που ο καθένας δείχνει την αλαζονεία του.
Μιλάει κανείς λίγο, όταν η ματαιοδοξία δεν τον αναγκάζει να μιλά.
Φαίνεται πως είναι ο Διάβολος που έβαλε επίτηδες την τεμπελιά στα όρια πολλών αρετών.
Η προσωπική ικανότητα κερδίζει τον σεβασμό των αληθινών ανδρών, η τύχη αυτόν του πλήθους.
Δεν υπάρχει λιγότερη ευγλωττία στη φωνή, στα μάτια και στον αέρα του ανθρώπου απ’ ό,τι στην επιλογή των λέξεων.
Η φιλαργυρία είναι πιο αντίθετη στην οικονομία από τη γενναιοδωρία.
Τίποτε δεν μας εμποδίζει τόσο πολύ να είμαστε φυσικοί, όσο η επιθυμία να είμαστε φυσικοί.
Ποτέ δεν ομολογούμε τα ελαττώματά μας παρά μονάχα από ματαιοδοξία.
Δεν θα έπρεπε να εκπλήσσεται κανείς με τίποτα εκτός από τη δυνατότητα να μπορεί ακόμα να εκπλήσσεται.
Οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν –σαν τα βότανα– κρυμμένες ιδιότητες που η τύχη τις κάνει να αποκαλυφθούν.
Το να επαινείς τους ηγεμόνες για αρετές που δεν έχουν είναι σαν να τους βρίζεις ατιμώρητα.
Η σοφία μας δεν είναι λιγότερο στο έλεος της τύχης από την περιουσία μας.
Το σημάδι ενός μεγάλου μυαλού είναι να λέει πολλά πράγματα με ελάχιστες λέξεις. Τα μικρά μυαλά χρησιμοποιούν πολλές λέξεις χωρίς να λένε τίποτα.
Η ιδιοσυγκρασία που χαρίζει ταλέντο για μικροπράγματα είναι αντίθετη από εκείνη που χρειάζεται για να έχεις ταλέντο για τα μεγάλα.
Το μυαλό δεν μπορεί να παίξει για πολύ το ρόλο της καρδιάς.
Οι πράξεις μας φαίνεται να έχουν κι αυτές το καλό τους ή το κακό τους αστέρι, στο οποίο οφείλουν ένα μεγάλο μέρος από τον έπαινο ή την κατακραυγή που προκαλούν.
Είναι πιο εύκολο να κατανοήσουμε την ανθρωπότητα γενικά παρά έναν άνθρωπο ατομικά.
Οι αρετές μας, συχνά, είναι τα ελαττώματά μας μεταμφιεσμένα.
Οι διαμάχες δε θα κρατούσαν πολύ, αν έφταιγε μόνο ο ένας.
Δεν απορρίπτουμε τις κολακείες από μετριοφροσύνη, αλλά επειδή θέλουμε να ακούσουμε περισσότερες.
