Ανήκει κανείς στον όχλο όσο ρίχνει την ευθύνη στους άλλους...

Φρειδερίκος Νίτσε (1844-1900)

Το αυτί που λείπει.

"Ανήκει κανείς στον όχλο όσο ρίχνει την ευθύνη στους άλλους, έχει μπει στον δρόμο της αλήθειας όταν καθιστά υπεύθυνο πάντα τον εαυτό του μόνο· ο σοφός όμως δεν ρίχνει την ευθύνη, ούτε στον εαυτό του ούτε στους άλλους".

- Ποιός το λέει αυτό; - Ο Επίκτητος πριν απο χίλια οκτακόσια χρόνια. - Το άκουσαν οι άνθρωποι, αλλά το ξέχασαν. - Όχι, ούτε το άκουσαν ούτε το ξέχασαν· δεν ξεχνιούνται όλα τα πράγματα· τους έλειπε το κατάλληλο αυτί, το αυτί του Επίκτητου. - Πώς; Το είπε δηλαδή στον εαυτό του; Του το ψιθύρισε στο αυτί; - Ναι. έτσι είναι: Σοφία είναι αυτό που ψιθυρίζει ο μοναχικός στον εαυτό του εν μέση αγορά.

Νίτσε

Νίτσε, Επιλογή από το έργο του, μετ. Ν.Μ. Σκουτερόπουλος, Εκδ. Στιγμή