t


ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

Σχόλια γύρω από τη ζωγραφική, την τέχνη, τη σύγχρονη σκέψη


Οι επισκέπτες του δικτυακού μας τόπου θα γνωρίσουν νέες πτυχές του ελληνικού τοπίου. Θα έρθουν σε επαφή με τις καλές τέχνες, κυρίως με τη ζωγραφική & τους ζωγράφους, τους έλληνες ζωγράφους, με τα καλλιτεχνικά ρεύματα της εποχής μας...


Αναδεικνύοντας την ολιστική σημασία του ελληνικού τοπίου, την αδιάσπαστη ενότητα της μυθικής του εικόνας με την τέχνη, τη ζωγραφική, τη λογοτεχνία και την ποίηση, τη σύγχρονη σκέψη...
-----
καράβια, ζωγραφικη, τοπια, ζωγραφοι, σχολια, ελληνες ζωγραφοι, λογοτεχνια, συγχρονοι ζωγραφοι, σκεψη, θαλασσογραφίες


Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Χρεοκοπία & μαζική σχιζοφρένεια


Φρανσίσκο Γκόγια, Ήρθε η ώρα, χαλκογραφία
1797-98


Τι καλύτερο κείμενο για την κατάσταση, παλιότερη & σημερινή, απ' αυτό του Παναγιώτη Κονδύλη...


Χρεοκοπία, μαζική σχιζοφρένεια, ιλαροτραγωδία...

Μοναδικό καταφύγιο ο λόγος του, τώρα που τα δύσκολα μετατράπηκαν πια σε τραγικά αδιέξοδα...

Απόσπασμα από το βιβλίο του "η Παρακμή του Αστικού Πολιτισμού", 1991

(Πηγή: η ιστοσελίδα ΛΟΓΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ)

"Ακόμα και η απλούστερη σκέψη και γνώση φανερώνει οτι εθνική ανάπτυξη μπορεί να γίνει μόνο με την αύξηση των παραγωγικών επενδύσεων, δηλαδή με τον αντίστοιχο περιορισμό της κατανάλωσης, πρό παντώς όταν τα καταναλωτικά αγαθά η χώρα δεν τα παράγει αλλά τα εισάγει, και γιά να τα εισαγάγει δανείζεται, δηλαδή εκχωρεί τις αποφάσεις γιά το μέλλον της στους δανειοδότες της.
Ο δρόμος της ανάπτυξης, είναι ο δρόμος της συσσώρρευσης,της εντατικής εργασίας και της προσωρινής τουλάχιστον (μερικής)στέρησης, ενώ ο δρόμος της (βραχυπρόθεσμης μόνον) ευημερίας είναι ο δρόμος του παρασιτισμού και της εκποίησης της χώρας.

Αυτή η άτεγκτη οικονομική αλήθεια ισχύει ανεξάρτητα από το κοινωνικό και ηθικό πρόβλημα της διανομής των βαρών και της ιεράρχησης των στερήσεων.Οσο άτεγκτη όμως κι΄αν είνα, οι πολιτικές και ψυχολογικές ανάγκες που την απωθούν είναι ακόμα ισχυρότερες.

Πλατειές μάζες, που γιά πρώτη φορά στην ιστορία του τόπου τους "λάδωσαν το άντερό τους" και επιπλέον απέκτησαν και τη μεθυστική συναίσθηση του κυρίαρχου και εκλεπτυσμένου καταναλωτή, θα αρνούνται πάντα νη τη συνειδητοποιήσουν, όπως επίσης θα αρνούνται να την ξεστομίσουν και να την κάμουν γνώμονα των πράξεων τους κόμματα, των οποίων πρώτη έγνοια ήταν, είναι και θα είναι η νομή της εξουσίας πρός όφελος των φιλόδοξων και αυτάρεσκων στελεχών τους.ιδιαίτερα ιλαροτραγική από την άποψη αυτήν παρουσιάζεται η θέση της "αριστεράς" η οποία όντως οιωνεί καταδικασμένη να υπερασπίζει τα "λαικά" αιτήματα, υποχρεώνεται να γίνει σημαιοφόρος κάθε καταναλωτικής απαίτησης, αρκεί όποιος την προβάλλει να αυτοτιτλοφορείται "λαός"- υποχρεώνεται δηλαδή εξ αντικειμένου να προωθεί την εκποίηση της χώρας, αρκεί ο "λαός" να ζητά την εκποίηση αυτήν.

Υπάρχει ωστόσο κι΄ένας ακόμα λόγος, γιά τον οποίο μιά τόσο απλή αλήθεια θάβεται πεισματικά κάτω από μύριες όσες εκλογικευτικές επινοήσεις.Ενας λαός ο οποίος κάτω από την πολύχρονη και βαθειά επιρροή των ελληνοκεντρικών αερολογιών έχει μάθει να θεωρεί τον εαυτό του ως γένος περιούσιο και ως άλας της γής, αρνείται να βάλει με τον νού του ότι μπορεί να κάνει ο ίδιος κάτι τόσο εξευτελιστικό όπως το να ξεπουλάει τον τόπο του γιά να καταναλώσει περισσότερο.Ετσι δημιουργήθηκε μιά ψυχολογική στάση που ελάχιστα διαφέρει από τη συλλογική σχιζοφρένεια"

Σάββατο 26 Φεβρουαρίου 2011

Από την αλληλογραφία του Παναγιώτη Κονδύλη

Μια πολύτιμη μαρτυρία...

Από την αλληλογραφία του Παναγιώτη Κονδύλη με τον Γιώργο Χατζόπουλο...

Πηγή: Η ιστοσελίδα του Σπύρου Κουτρούλη

(πατήστε κλικ στις παρακάτω εικόνες)
























Ο Παναγιώτης Κονδύλης εργάστηκε ως μεταφραστής στον εκδοτικό οίκο του Γ.Χατζόπουλου ΚΑΛΒΟΣ.Εκανε σπουδαίες μεταφράσεις όπως την "Επανάσταση των Διευθυντών" του Burnham, φυσικά τον ΜΑΚΙΑΒΕΛΛΙ με την μνημειώδη εισαγωγή του, που είναι μια αυτόνομη και πλήρης μελέτη για το έργο του Ιταλού στοχαστή.Από αυτή την συνεργασία προέκυψε μια βαθιά φιλιά , ένα μικρό δείγμα της οποίας είναι αυτές οι επιστολές.

Προηγείται η αισθητική & ηθική μας παρακμή...

Οι τελευταίες δεκαετίες προετοίμαζαν καθημερινά την ολοκληρωτική καταστροφή της χώρας που ζούμε σήμερα...

Χρόνο με το χρόνο, μέρα με τη μέρα χάναμε και κάτι - ώσπου δεν έμεινε τίποτα πια...

Προηγήθηκε η αισθητική και ηθική μας παρακμή...

Ας μιλάνε όλοι σήμερα για οικονομική κατάρρευση - το ζοφερό μας μέλλον δεν καθορίζεται απ' αυτήν. Το σφαγείο που θα ακολουθήσει είναι τέκνο της πολιτιστικής μας βαρβαρότητας και μόνον αυτής...

Άλλωστε, για όλη την ανθρωπότητα, ο 21ος αίώνας, θα είναι ο συγκλονιστικότερος και τραγικότερος της ιστορίας, όπως έλεγε κι ο Παναγιώτης Κονδύλης...

Ανάμεσα σ' αυτά που χάσαμε για πάντα, ήταν και η εκφορά του λόγου - όχι μόνο σε λέξεις και σύνταξη αλλά και σε ήχο...

Η φωνή του Δημήτρη Χορν ανήκε σε εκείνους τους ήχους που δεν υπάρχουν πια. Φωνή της πόλης, φωνή της Αθήνας - άλλος ένας θάνατος ανάμεσα σε τόσους άλλους...


Γιάννης Σταύρου, Πορτρέτο του Δημήτρη Χορν
(μικτή τεχνική)


Αφιερωμένο στους ελάχιστους νοσταλγούς του αισθητικού ηχοχρώματος...


Τρίτη 22 Φεβρουαρίου 2011

Μόνο στους νεκρούς ξέρουμε να διδάσκουμε...

«Μια μέρα ίσως θα καταλάβουν ότι επιτέλεσα όσο κανείς άλλος το εγγενές καθήκον μου να γίνω ο ερμηνευτής ενός μεγάλου μέρους του αιώνα μας. Κι όταν θα το καταλάβουν, θα πρέπει να γράψουν ότι στην εποχή μου δεν με κατάλαβαν, ότι, δυστυχώς, έζησα ανάμεσα στην αδιαφορία και την ψυχρότητα, και ότι ήταν πολύ κρίμα που μου έλαχε αυτό. Κι αυτός που θα το γράψει, θα είναι, την εποχή που θα το γράψει, αυτός που δεν θα καταλάβει, όπως αυτοί που με περιβάλλουν σήμερα, τον αντίστοιχό μου εκείνη τη μελλοντική εποχή. Γιατί οι άνθρωποι μαθαίνουν μόνο για να χρησιμεύσει η γνώση στους προπάππους τους που έχουν ήδη πεθάνει. Μόνο στους νεκρούς ξέρουμε να διδάσκουμε τους αληθινούς κανόνες της ζωής»

Φερνάντο Πεσόα


Fernando Pessôa (1888-1935)

Όσο πιο πολύ αισθανθώ, όσο πιο πολύ αισθανθώ σαν διαφορετικά πρόσωπα,
όσες πιο πολλές προσωπικότητες αποκτήσω,
όσο πιο έντονα, πιο στριγκά τις αποκτήσω,
όσο πιο ταυτόχρονα αισθανθώ μ’ όλες αυτές,
όσο πιο ομοιότροπα διαφορετικός, ανομοιότυπα προσεκτικός,
υπάρξω, αισθανθώ, ζήσω, είμαι,
τόσο πιο πολύ θα αποκτήσω τη συνολική ύπαρξη του Σύμπαντος,
τόσο πιο πλήρης θα ‘μαι σ’ολόκληρη την έκταση του Διαστήματος,
τόσο πιο όμοιος με το Θεό, όποιος και να ‘ναι,
γιατί, όποιος και να ‘ναι, ασφαλώς είναι το Άπαν,
κι έξω απ’ Αυτόν έχει μόνο Αυτόν, και το Άπαν γι’ αυτόν είναι λίγο.

Una casa portuguesa, Amalia Rodrigues


Δευτέρα 21 Φεβρουαρίου 2011

η ιστορία ακολουθεί την πορεία της...

Και η ιστορία ακολουθεί την πορεία της, ορδή που λαχανιάζει ανάμεσα στα εγκλήματα και τα όνειρα...

Εμίλ Σιοράν, Εγκόλπιο Ανασκολοπισμού


Emil Cioran (1911-1995)

Αποσπάσματα






Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2011

Αναμνήσεις διπόδων...

Όπως όλα δείχνουν, πλησιάζει η ώρα που θα ξαναγίνουμε τετράποδα...


Εικόνα από το εγγύς μέλλον...

Έγκυρες μαρτυρίες αποκαλύπτουν καθημερινά ότι κλείνει ο κύκλος της δίποδης υπόστασής μας. Ετοιμαζόμαστε γοργά για την είσοδο μας - στα τέσσερα - σε νέα εποχή σπηλαίων & σκοταδισμού...

Γι' αυτό, πριν το οριστικό πέρασμα στην άναρθρη και βάρβαρη λήθη, καλό είναι να θυμηθούμε τα πρώτα βήματα του διπόδου...

Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, η προϊστορική Λούσι περπατούσε όρθια...

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 11-2-2011

Η Λούσι περπατούσε όρθια

Ένα απολιθωμένο οστό από πόδι με κοίλο πέλμα, που βρέθηκε στην Αιθιοπία, δείχνει ότι οι πρόγονοι μας περπατούσαν όρθιοι πριν από 3,2 εκατομμύρια χρόνια. Το οστό, που ανήκει στο είδος των μικροσκοπικών Αυστραλοπιθήκων της ανατολικής Αφρικής, όπου ανήκε και η γνωστή «Λούσι», φέρνει ξανά στην επιφάνεια τη διαμάχη μεταξύ επιστημόνων σχετικά με το πότε και πώς οι αρχαίοι πρόγονοι εγκατέλειψαν τη ζωή στα δέντρα το βάδισμα στα τέσσερα πόδια.


Οι ερευνητές του πανεπιστημίου της Αριζόνα και του πανεπιστημίου του Μισούρι, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό “Science”, σύμφωνα με το BBC και το Γαλλικό Πρακτορείο, ανακάλυψαν το πρώτο οστό ποδιού από το εξωτερικό μέρος του να ανήκει στο είδος αυτό των Αυστραλοπιθήκων. Μελετώντας την ανατομία του οστού συγκριτικά με το βάδισμα της «Λούσι» και των συντρόφων της, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα πόδια και το βάδισμά τους έμοιαζαν πολύ με αυτά των σημερινών ανθρώπων.

Η ύπαρξη καμάρας στο πέλμα επιτρέπει στο πόδι να ασκεί πίεση στο έδαφος με το που ξεκινάει το περπάτημα και στη συνέχεια, να απορροφά το σοκ, κάθε φορά που το πόδι ξανασυναντά το έδαφος. Αντίθετα, οι πίθηκοι έχουν σήμερα πιο εύκαμπτα πόδια με ένα μεγάλο δάχτυλο για να πιάνονται εύκολα από τα κλαδιά των δέντρων, χαρακτηριστικά που δεν συναντώνται στους συγγενείς της «Λούσι».

Πάντως οι επιστήμονες δεν είναι σίγουροι ότι η «Λούσι» είχε εγκαταλείψει τη ζωή στα δέντρα.

Ο παλαιοανθρωπολόγος, Γουίλιαμ Χάρκουρτ-Σμιθ, του Αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας και του πανεπιστημίου της Ν.Υόρκης, δήλωσε ότι παρόλο που η μελέτη του νέου οστού έγινε σωστά, δεν αποδεικνύει ότι η «Λούσι» δεν περνούσε τον μισό χρόνο της στα δέντρα για προστασία από τα άγρια ζώα.

Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2011

να περπατούν πάντα στον ίδιο δρόμο, να δένουνε πάντα στα ίδια λιμάνια...


Γιάννης Σταύρου, Τέσσερα κόκκινα καράβια, λάδι σε καμβά

σαν αστήρ διάττων
σαν ήρως ανεξήγητων θανάτων...

Αλέξανδρος Μπάρας

H “Kλεοπάτρα”, η “Σεμίραμις” κ’ η “Θεοδώρα”

Ένα κάθε βδομάδα,
στην ορισμένη μέρα,
πάντα στην ίδιαν ώρα,
τρία βαπόρια ωραία,
η “Kλεοπάτρα”, η “Σεμίραμις” κ’ η “Θεοδώρα”,
ανοίγουνται απ’ την προκυμαία
στις εννέα,
πάντα για τον Περαία,
το Mπρίντιζι και το Tριέστι,
πάντα.

Xωρίς μανούβρες κ’ ελιγμούς
και δισταγμούς
κι’ ανώφελα σφυρίγματα,
στρέφουνε στ’ ανοιχτά την πρώρα,
η “Kλεοπάτρα”, η “Σεμίραμις” κ’ η “Θεοδώρα”,
σαν κάποιοι καλοαναθρεμμένοι
που φεύγουν από ένα σαλόνι
χωρίς ανούσιες χειραψίες
και περιττές.

Aνοίγουνται απ’ την προκυμαία
στις εννέα,
πάντα για τον Περαία,
το Mπρίντιζι και το Tριέστι,
πάντα –και με το κρύο και με τη ζέστη.

Πάνε
να μουντζουρώσουν τα γαλάζια
του Aιγαίου και της Mεσογείου
με τους καπνούς των.
Πάνε για να σκορπίσουνε τοπάζια
τα φώτα τους μέσ’ στα νερά
τη νύχτα.
Πάνε
πάντα μ’ ανθρώπους και μπαγκάζια…

H “Kλεοπάτρα”, η “Σεμίραμις” κ’ η “Θεοδώρα”,
χρόνια τώρα,
κάνουν τον ίδιο δρόμο,
φτάνουν την ίδια μέρα,
φεύγουν στην ίδιαν ώρα.

Mοιάζουν υπάλληλοι γραφείων
που γίνανε χρονόμετρα,
που η πόρτα της δουλειάς,
αν δεν τους δει μια μέρα να περάσουν
από κάτω της,
μπορεί να πέσει.

(Όταν ο δρόμος είναι πάντα ίδιος
τι τάχα αν είναι σε μια ολόκληρη Mεσόγειο
ή απ’ το σπίτι σ’ άλλη συνοικία;)
H “Kλεοπάτρα”, η “Σεμίραμις” κ’ η “Θεοδώρα”
είναι καιρός και χρόνια πάνε τώρα
του βαρεμού που ενοιώσαν την τυράννια,
να περπατούν πάντα στον ίδιο δρόμο,
να δένουνε πάντα στα ίδια λιμάνια.

Aν ήμουν εγώ πλοίαρχος,
ναι –si j’étais roi!–
αν ήμουν εγώ πλοίαρχος
στην “Kλεοπάτρα”, τη “Σεμίραμη”, τη “Θεοδώρα”,
αν ήμουν εγώ πλοίαρχος
με τέσσερα χρυσά γαλόνια
κι αν μ’ άφηναν στην ίδια αυτή γραμμή
τόσα χρόνια,
μια νύχτα σεληνόφεγγη,
στη μέση του πελάγου,
θ’ ανέβαινα στο τέταρτο κατάστρωμα
κι ενώ θ’ ακούγουνταν η μουσική
που θα’ παιζε στης πρώτης θέσης τα σαλόνια,
με τη μεγάλη μου στολή,
με τα χρυσά μου τα γαλόνια
και τα χρυσά μου τα παράσημα,
θα’ γραφα μιαν αρμονικότατη καμπύλη
από το τέταρτο κατάστρωμα
μέσ’ στα νερά,
έτσι με τα χρυσά μου,
σαν αστήρ διάττων
σαν ήρως ανεξήγητων θανάτων.

Τρίτη 8 Φεβρουαρίου 2011

Για τη "θλιβερή φατριαστική ανθρωπότητα"...

Κικιρικί! Ας γίνει το μοιραίο. Ας πάθω κατά την θέληση των ηλιθίων...
Λεοπόλδος Άλας

Μισαλοδοξία, φανατισμός, επιφανειακή γνώση, ημιμάθεια...

Για την ανθρώπινη φύση...




Leopoldo Alas (1852-1901)

Λεοπόλδος Άλας


Ο πετεινός του Σωκράτη
(μετάφραση, Αθανάσιος Τσακνάκης - περισσότερα)

Ο Κρίτων, αφού έκλεισε το στόμα και τα μάτια τού διδασκάλου του, άφησε τους άλλους μαθητές γύρω από τον νεκρό και βγήκε από την φυλακή αποφασισμένος να εκπληρώσει, όσο νωρίτερα μπορούσε, την τελευταία παραγγελία που του έδωσε ο Σωκράτης – ίσως αστειευόμενος – αλλά που ο Κρίτων εξέλαβε κατά λέξη, αμφιβάλλοντας εάν ήταν σοβαρή ή δεν ήταν. Ξεψυχώντας, ο Σωκράτης, και αφού ξεσκεπάστηκε – ήταν ήδη σκεπασμένος γιά να κρύψει από τους μαθητές του το χυδαίο και θλιβερό θέαμα τής αγωνίας – είπε τα ακόλουθα, που ήταν και οι τελευταίες λέξεις του:
- Κρίτωνα, οφείλουμε έναν πετεινό στον Ασκληπιό. Μην λησμονήσεις να
ξεπληρώσεις αυτό το χρέος.
Και δεν ξαναμίλησε.

Γιά τον Κρίτωνα, εκείνη η σύσταση ήταν ιερή. Δεν ήθελε να αναλύσει, δεν ήθελε να εξετάσει εάν ήταν περισσότερο αληθοφανές το ότι ο Σωκράτης θέλησε μόνον να πει ένα αστείο, ίσως κάτι ειρωνικό, ή εάν πραγματικά επρόκειτο γιά το τελευταίο θέλημα τού διδασκάλου, γιά την τελευταία επιθυμία του. Μήπως ο Σωκράτης – άσχετα με την διαβολή τού Άνυτου και τού Μέλητου – δεν σεβόταν πάντοτε την λαϊκή λατρεία, την επίσημη θρησκεία; Είναι βέβαιο ότι στους μύθους (τους οποίους οπωσδήποτε ο Κρίτων δεν ονόμαζε έτσι) έδινε έναν χαρακτήρα συμβολικό, φιλοσοφικό, πολύ υψηλό και ιδεώδη αλλά, μεταξύ των ποιητικών και υπερβατικών παραφράσεων, αυτός ήταν που σεβόταν την πίστη των Ελλήνων, την θετική πλευρά τής θρησκείας, την κρατική λατρεία. Αυτό καλά αποδεικνύεται από ένα όμορφο περιστατικό τής τελευταίας διάλεξής του (ο Κρίτων, λοιπόν, παρατηρούσε ότι μερικές φορές ο Σωκράτης, εγκαταλείποντας το σύστημα των ερωταποκρίσεων, λησμονούσε τους συνομιλητές του7 και μιλούσε γιά πολλή ώρα και πολύ περίτεχνα): είχε ζωγραφίσει τα θαυμαστά τού άλλου κόσμου8 με τοπογραφικές λεπτομέρειες, που περισσότερο θύμιζαν παραδοσιακή φαντασία, παρά άκαμπτη διαλεκτική και αυστηρή φιλοσοφία.

Επιπλέον ο Σωκράτης δεν είχε πει ότι δεν πίστευε σε όλα εκείνα, όπως επίσης δεν επιβεβαίωνε την αλήθεια τής περιγραφής του με την πεισματική βεβαιότητα ενός μισαλλόδοξου. Αυτό, όμως, δεν έπρεπε να εκπλήττει κανέναν, αφού ακόμη και γιά τις δικές του ιδέες, όπως εκείνες που εξέθεσε γιά να υπερασπιστεί την αθανασία τής ψυχής, αποδεχόταν – με αυταπάρνηση των ονειροπολημάτων και τής υπερηφάνειάς του – την μεταφυσική δυνατότητα τού να μην ήταν τα πράγματα όπως ο ίδιος τα φανταζόταν. Τελικά ο Κρίτων δεν πίστευε ότι θα ερχόταν σε αντίθεση ούτε με το σύστημα ούτε με την συμπεριφορά τού διδασκάλου του, αν έψαχνε – όσο ταχύτερα μπορούσε – έναν πετεινό γιά να τον προσφέρει στον Θεό τής Υγείας.

Σαν να ήταν ενημερωμένη και η Πρόνοια, μόλις ο Κρίτων απομακρύνθηκε γιά καμμιά εκατοστή βήματα από την φυλακή τού Σωκράτη, είδε επάνω σ’ έναν φράχτη, σ’ ένα είδος απομονωμένης πλατειούλας, έναν αρχοντοπετεινό με υπέροχο φτέρωμα. Μόλις είχε πηδήξει από έναν κήπο επάνω στην κορφή εκείνου τού τοίχου κ’ ετοιμαζόταν να πηδήξει στον δρόμο. Ήταν ένας πετεινός σε απόδραση, ένας πετεινός που απελευθερωνόταν από κάποια θλιβερή υποδούλωση.

Ο Κρίτων κατάλαβε την πρόθεση τού πτηνού τής αυλής και το περίμενε να πηδήξει στην πλατειούλα γιά να το ακολουθήσει και να το πιάσει. Του είχε καρφωθεί στο μυαλό (γιατί ο άνθρωπος, όταν αρχίσει να συμβιβάζεται με θρησκευτικές ιδέες και συναισθήματα που δεν θεωρεί ορθολογικά, δεν σταματά, μέχρι να φτάσει στην πλέον παιδική δεισιδαιμονία) ότι εκείνος ο πετεινός – και όχι άλλος – ήταν αυτός που ο Ασκληπιός, ο Θεός τής Υγείας, επιθυμούσε να του θυσιάσουν. Ο Κρίτων ήδη απέδιδε την σύμπτωση τής συνάντησης στην βούληση των Θεών.

Όπως φαίνεται, όμως, ο πετεινός δεν είχε την ίδια άποψη γιατί, όταν διαπίστωσε ότι ένας άνδρας τον καταδίωκε, άρχισε να τρέχει χτυπώντας τις φτερούγες του και κακαρίζοντας χαμηλόφωνα, αναμφίβολα πολύ ενοχλημένος.
Γνώριζε στην εντέλεια το δίποδο που τον καταδίωκε, αφού το είχε δει
αρκετές φορές στον κήπο τού αφεντικού του να συζητά ασταμάτητα γιά τον έρωτα, την ρητορική, το κάλλος και άλλα, ενώ ο ίδιος ο πετεινός αποπλανούσε εκατό όρνιθες σε πέντε λεπτά, χωρίς τόση φιλοσοφία.

«Κοίτα, λοιπόν, τι ωραίο πράγμα», σκεφτόταν ο πετεινός ενώ έτρεχε κ’ ετοιμαζόταν να πετάξει – όσο μπορούσε – αφού ο κίνδυνος αυξανόταν, «τι ωραίο πράγμα είναι όλοι αυτοί οι σοφοί, που απεχθάνομαι, να ασχολούνται με το πώς θα με αποκτήσουν, ενάντια σε όλους τους φυσικούς νόμους, που αυτοί θα όφειλαν να γνωρίζουν. Χαριτωμένο θα ήταν, αφού ελευθερωνόμουν από την ανυπόφορη δουλεία, στην οποία με κρατούσε ο Γοργίας, να έπεφτα αμέσως στην εξουσία αυτού τού φτωχοδιάβολου, στοχαστή από δεύτερο χέρι και πολύ λιγότερο διασκεδαστικού από το φλύαρο αφεντικό μου».

Έτρεχε ο πετεινός και τον ακολουθούσε από κοντά ο φιλόσοφος. Όταν πλέον ετοιμαζόταν να τον αρπάξει, ο πετεινός χτύπησε τις φτερούγες του και – πες μ’ ένα πέταγμα, πες μ’ ένα τίναγμα – βρέθηκε, λόγω τής μέγιστης προσπάθειας που γέννησε ο πανικός, επάνω στο κεφάλι ενός αγάλματος, το οποίο ακριβώς αναπαριστούσε την Αθηνά.

«Αχ, πετεινέ αυθάδη!», ξεφώνισε ο φιλόσοφος σαν μισαλλόδοξος ιεροεξεταστής, και συγγνώμη γιά τον αναχρονισμό. Επιβάλλοντας, λοιπόν, την σιωπή – μ’ ένα σόφισμα γεμάτο ψεύτικη ευσέβεια – στις κραυγές τής έντιμης φυσικής συνείδησης, η οποία τού έλεγε «μην κλέβεις αυτόν τον πετεινό», σκέφτηκε: τώρα οπωσδήποτε σού αξίζει ο θάνατος, λόγω τής ιεροσυλίας. Θα γίνεις δικός μου, θα οδηγηθείς στην θυσία.
Και ο φιλόσοφος σηκωνόταν στις άκρες των δαχτύλων, τεντωνόταν όσο μπορούσε, έκανε μικρά γελοία πηδηματάκια. Αλλά όλα ήταν μάταια.

«Ω, ιδεαλιστή φιλόσοφε κατ’ απομίμηση», είπε ο πετεινός σε ελληνικά αντάξια τού ίδιου τού Γοργία, «μην ενοχλείσαι, δεν θα πετάξεις ούτε όσο πετάει ένας πετεινός. Τι; Σε ξαφνιάζει που εγώ ξέρω να μιλάω; Δεν με γνωρίζεις, λοιπόν; Είμαι ο πετεινός τής αυλής τού Γοργία. Εγώ σε γνωρίζω. Είσαι μιά σκιά. Η σκιά ενός νεκρού.
Η μοίρα των μαθητών είναι να επιβιώνουν μετά από τους διδασκάλους τους. Παραμένουν εδώ, σαν τα φαντάσματα, γιά να τρομάζουν τον κοσμάκη. Πεθαίνει ο εμπνευσμένος οραματιστής και παραμένουν οι μαθητές του με κομμένα φτερά, αυτοί που το ποιητικό ιδανικό τού λαμπρού διορατικού ανθρώπου το μετατρέπουν σε μία ακόμη αιτία φόβου, μία ακόμη θλίψη γιά τον κόσμο, μία ακόμη απολιθωμένη δεισιδαιμονία».
- Σιωπή, πετεινέ! Στο όνομα τής Ιδέας τού γένους σου, η φύση σε προστάζει να σωπάσεις.
- Εγώ μιλώ κ’ εσύ κακαρίζεις την Ιδέα. Άκου, μιλώ χωρίς την άδεια τής Ιδέας τού γένους μου, και με την ικανότητα τού ατόμου μου. Έχοντας ακούσει τόσο πολλά λόγια περί ρητορικής, δηλαδή περί τής τέχνης τού να μιλάς γιά να μιλάς, κάτι έμαθα γι’ αυτό το λειτούργημα.
- Και πληρώνεις τον διδάσκαλό σου φεύγοντας από δίπλα του, εγκαταλείποντας την κατοικία του, απαρνούμενος την εξουσία του;
- Ο Γοργίας είναι τόσο τρελός – αν και είναι περισσότερο ευχάριστος – όσο κ’ εσύ. Δεν μπορεί κανείς να ζήσει δίπλα σε τέτοιον άνθρωπο. Όλα τα εξετάζει, και αυτό το γεγονός αποσβολώνει, κουράζει. Αυτός, που αποδεικνύει ολόκληρη την ζωή, την αφήνει κενή. Το να γνωρίζεις το «γιατί;» όλων των πραγμάτων σημαίνει να παραμένεις με την γεωμετρία των πραγμάτων και χωρίς την ουσία κανενός. Το να περιορίζεις τον κόσμο σε μία εξίσωση σημαίνει να τον αφήνεις χωρίς πόδια και κεφάλι. Κοίτα, φύγε, γιατί μπορώ να συνεχίσω να λέω τέτοια πράγματα γιά εβδομήντα μέρες κ’ εβδομήντα νύχτες. Θυμήσου ότι είμαι ο πετεινός τού Γοργία, τού σοφιστή.
- Λοιπόν, επειδή είσαι σοφιστής, επειδή είσαι ιερόσυλος κ’ επειδή ο Ζευς το επιθυμεί, θα πεθάνεις. Παραδώσου!
- Όχι και πάλι όχι! Δεν έχει γεννηθεί ο ιδεαλιστής δεύτερης διαλογής που
θ’ απλώσει χέρι επάνω μου. Αλλά, γιατί όλ’ αυτά; Τι ωμότητα είναι τούτη; Γιατί με καταδιώκεις;
- Γιατί πεθαίνοντας ο Σωκράτης μού ανέθεσε να θυσιάσω έναν πετεινό στον Ασκληπιό, ως πράξη ευγνωμοσύνης, επειδή του έδινε την αληθινή υγεία, ελευθερώνοντάς τον – μέσω τού θανάτου – απ’ όλα τα κακά.
- Όλα τούτα τα είπε ο Σωκράτης;
- Όχι. Είπε ότι οφείλαμε έναν πετεινό στον Ασκληπιό.
- Ώστε τα υπόλοιπα τα φαντάστηκες εσύ.
- Και ποιό άλλο νόημα μπορούν να έχουν αυτές οι λέξεις;
- Το πλέον φιλάνθρωπο. Εκείνο που δεν κοστίζει αίμα ούτε λάθη. Το να με σκοτώσεις γιά να ικανοποιήσεις έναν Θεό, στον οποίον δεν πίστευε ο Σωκράτης, είναι σαν να προσβάλλεις τον Σωκράτη, σαν να υβρίζεις τους αληθινούς Θεούς και σαν να κάνεις σ’ εμένα – που πράγματι υπάρχω19 και είμαι αθώος – μία ανεπανόρθωτη ζημία, αφού δεν γνωρίζουμε ούτε ολόκληρο τον πόνο ούτε ολόκληρη την βλάβη που μπορεί να υπάρχει στον μυστηριώδη θάνατο.
- Λοιπόν, ο Σωκράτης και ο Ζευς επιθυμούν την θυσία σου.
- Λάβε υπ’ όψη σου ότι ο Σωκράτης μίλησε με ειρωνεία, με την ήρεμη ειρωνεία και χωρίς πικρία στην καρδιά. Η μεγάλη ψυχή του μπορούσε χωρίς κίνδυνο να διασκεδάσει με το υπέροχο παιχνίδι τού να φαντάζεσαι ότι βρίσκονται σε αρμονία η λογική και τα λαϊκά όνειρα. Ο Σωκράτης και όλοι οι δημιουργοί νέας πνευματικής ζωής μιλούν διά μέσου συμβόλων, είναι ρητορικοί, όταν – αφού εξοικειωθούν με το μυστήριο, σεβόμενοι το άφατο στοιχείο του – τού δίνουν ποιητική όψη με μορφές.
Ο θεϊκός έρωτας τού απόλυτου χρησιμοποιεί αυτόν τον τρόπο γιά να φιλά την ψυχή τους. Αλλά αναλογίσου, όταν εγκαταλείπουν αυτό το υπέροχο παιχνίδι και παραδίδουν μαθήματα στον κόσμο, πόσο αυστηρές, λακωνικές και αποσυνδεμένες από κάθε άχρηστη εικόνα είναι οι αρχές τους και οι κανόνες τής ηθικής τους.
- Πετεινέ τού Γοργία, σώπα και πέθανε.
- Ανάξιε μαθητή, φύγε και σώπα, σώπα παντοτινά. Είσαι ανάξιος των ανθρώπων τής σειράς σου. Όλοι ίδιοι. Μαθητές τής ιδιοφυΐας, κουφοί και τυφλοί μάρτυρες τού υπέροχου μονολόγου μίας ανώτερης συνείδησης. Προς αυταπάτη δική του και δική σας, πιστεύετε ότι απαθανατίζετε το άρωμα τής ψυχής του, όταν βαλσαμώνετε με φάρμακα και με συνταγές την διδασκαλία του. Κάνετε μούμια τον νεκρό γιά να έχετε ένα είδωλο. Απολιθώνετε την ιδέα και χρησιμοποιείτε την λεπτή σκέψη ως κόψη που κάνει το αίμα να τρέχει. Ναι, είσαι σύμβολο τής θλιβερής φατριαστικής ανθρωπότητας. Εξαιτίας των τελευταίων λόγων ενός αγίου κ’ ενός σοφού, αφαιρείς – ως πρωταρχικό επακόλουθο – το αίμα ενός πετεινού. Εάν ο Σωκράτης είχε γεννηθεί γιά να επιβεβαιώσει τις δεισιδαιμονίες τού λαού του, ούτε θα είχε πεθάνει απ’ αυτό που πέθανε, ούτε θα είχε γίνει ο άγιος τής φιλοσοφίας. Ο Σωκράτης δεν πίστευε στον Ασκληπιό, ούτε ήταν ικανός να σκοτώσει έστω μιά μύγα – πόσο μάλλον έναν πετεινό – γιά να κάνει χάρη στον όχλο.
- Εγώ δίνω σημασία στις λέξεις. Παραδώσου...
Ο Κρίτων αναζήτησε μία πέτρα, σημάδεψε το κεφάλι, και από το λοφίο τού πετεινού ξεπήδησε το αίμα...
Ο πετεινός τού Γοργία έχασε τις αισθήσεις του και πέφτοντας τραγούδησε στον αέρα αυτά τα λόγια:
- Κικιρικί! Ας γίνει το μοιραίο. Ας πάθω κατά την θέληση των ηλιθίων.

Από το μέτωπο – κατασκευασμένο από ίασπη – τής Παλλάδας Αθηνάς
κυλούσε το αίμα τού πετεινού.

Τετάρτη 2 Φεβρουαρίου 2011

Το Κέντρο Λόγου & Τέχνης του Μεσολογγίου προσκαλεί...



Το Κέντρο Λόγου & Τέχνης του Μεσολογγίου, ΔΙΕΞΟΔΟΣ,
μας έστειλε την παρακάτω ενδιαφέρουσα ανακοίνωση,
με αφορμή την παρουσίαση λευκώματος για την πόλη...




"ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ - ΙΕΡΗ ΠΟΛΗ".
Ένα πολυτελές λεύκωμα για την πόλη της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας· την πόλη της ομορφιάς, του πνεύματος και του πολιτισμού.


Η "Διέξοδος" στα πλαίσια των εκδοτικών της δραστηριοτήτων κυκλοφόρησε αυτές τις μέρες ένα καινούργιο βιβλίο με τον τίτλο "ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ - Ιερή Πόλη". Πρόκειται για ένα, μεγάλων διαστάσεων, πολυτελές λεύκωμα που απευθύνεται πρωτίστως στον ξένο επισκέπτη του Μεσολογγίου είτε σαν καλωσόρισμα είτε σαν κατευόδιό του. Αριθμεί 200 εικονογραφημένες σελίδες με πανόδετο χρυσοτυπωμένο εξώφυλλο σε λαδί χρώμα και με εντυπωσιακή μαύρη κουβερτούρα στην οποία απεικονίζεται η λέξη "ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ" με φλόγες.

Η έκδοση είναι πολυσυγγραφική και παρουσιάζει μιά σφαιρική "εικόνα" της Ιερής Πόλης από την πρώτη της εμφάνιση στο τέλος της Αναγέννησης μέχρι τις μέρες μας, χωρίς να παραβλέπονται και οι αρχαιότητες που την περικλείουν.

Η πρώτη παρουσίαση του λευκώματος θα γίνει στην Αθήνα το Σάββατο 5 Φεβρουαρίου στις 7 το απόγευμα στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής (Σταδίου 13) από τον Μεσολογγίτη ευπατρίδη κ. Αναστάση Πεπονή, τον πανεπιστημιακό καθηγητή Ιστορίας της Τέχνης κ. Μάνο Στεφανίδη, την συγγραφέα κυρία Ελένη Πριοβόλου και τον σκηνοθέτη κ. Περικλή Χούρσογλου. Την εκδήλωση θα χαιρετήσει ο Δήμαρχος της Ιερής Πόλης κ. Πάνος Κατσούλης και θα συντονίσει ο δημοσιογράφος κ. Βασίλης Πάικος.

To λεύκωμα απαρτίζεται από πέντε κεφάλαια με 45 κείμενα μέσα από το περιεχόμενο των οποίων ο αναγνώστης μπορεί να πληροφορηθεί ο,τιδήποτε σχετίζεται με το Μεσολόγγι: Tο πρώτο κεφάλαιο με τον τίτλο Ιεράν σε ονομάζω ξεκινά με το ομώνυμο απόσπασμα της ομιλίας του Αναστάσιου Πολυζωίδη στο Ναύπλιο το 1825 και της ομιλίας του Λουκή Ακρίτα "Κάθε ελεύθερος άνθρωπος είναι δημότης Μεσολογγίου" ενώ στη συνέχεια περιλαμβάνονται κείμενα της συγγραφέως Ακακίας Κορδόση και της ιστορικού - αρχαιολόγου Ανδρονίκης Χρυσάφη για την Ιστορία και την Έξοδο του Μεσολογγίου, της καθηγήτριας γαλλικής φιλολογίας Παναγιώτας Δακαλάκη για τους Φιλέλληνες και τον Φιλελληνισμό και της μαθηματικού Βάσως Μπίσσα-Σταφυλάκη για τους λησμονημένους της Ιστορίας.


Στο κεφάλαιο Η πόλη του πνεύματος που ακολουθεί περιλαμβάνονται κείμενα της φιλολόγου Όλγας Γιαννακογεώργου-Μαυρομάτη για τους λογοτέχνες του Μεσολογγίου, της φιλολόγου-αρχαιολόγου Λαμπρινής Ντρουμπάλη για την παιδεία στο Μεσολόγγι από τα προεπαναστατικά χρόνια έως το 1940 και του καθηγητού μουσικής Χρήστου Βλαχογιάννη για την μουσική παράδοση του Μεσολογγίου.

Στο επόμενο κεφάλαιο Στην θάλασσα εκεί τη ρηχή και την ήμερη περιλαμβάνονται κείμενα της σύνταξης για την λιμνοθάλασσα και το ηλιοβασίλεμα, της γεωλόγου Αναστασίας Ρούσση για το οικοσύστημα της περιοχής και της φιλολόγου Μάχης Παπαζήση για τα ιστορικά νησάκια της λιμνοθάλασσας.

Στο κεφάλαιο Ένα απέραντο μουσείο που ακολουθεί περιλαμβάνονται κείμενα του ξεναγού Γιώργου Αποστολάκου για τον Κήπο των Ηρώων, των αρχαιολόγων Μαρίας Σταυροπούλου-Γάτση και Γιώργου Σταμάτη για τις αρχαιότητες του Μεσολογγίου και της σύνταξης για όλα τα μουσεία, τις πινακοθήκες και τα μνημεία του Μεσολογγίου.

Τέλος στο κεφάλαιο Διαρκώς εν εγρηγόρσει περιλαμβάνονται κείμενα της φιλολόγου-αρχαιολόγου Σωτηρίας Τσατσά-Πατσουράκη για τα νεοκλασσικά κτήρια του Μεσολογγίου, του καθηγητού Βυζαντινής μουσικής Γιάννη Δακαλάκη για τις εκκλησίες του Μεσολογγίου, της φιλολόγου Μαρίας Μπακαδήμα για τον Τύπο στο Μεσολόγγι την περίοδο 1821-1939, του επίτιμου Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου Σπύρου Κανίνια για την Δικαιοσύνη στο Μεσολόγγι την περίοδο 1821-1826, του δασκάλου Αριστείδη Καβάγια για τους πέντε μεσολογγίτες Πρωθυπουργούς, της δασκάλας Ελένης Καρανικόλα για το πανηγύρι του Άη Συμιού, της σύνταξης για τις Γιορτές Εξόδου και τέλος του καθηγητού πανεπιστημίου Βασίλη Κατσαρού για την προέλευση της ονομασίας Μεσολόγγι.


Τα κείμενα του λευκώματος συμπληρώνουν 160 φωτογραφίες της Δήμητρας Καρέτσου, Αντώνη Μαρούδα, Χρήστου Πρεβεζάνου και Νίκου Σιάμου. Ο καλλιτεχνικός σχεδιασμός ανήκει στον Γιάννη Πικραμένο, οι λογοτεχνικές προσαρμογές στη Θεώνη Κουλουρή ενώ τον συντονισμό και την γενική επιμέλεια της έκδοσης είχε ο Αλτάνιος Κλεισοβίτης.


www.diexodos.com.gr

Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2011

Ενώ η μέρα πλησιάζει στο θλιβερό της τέλος...


Paul Gauguin, Από Πού Ερχόμαστε; Ποιοί Είμαστε; Πού Πηγαίνουμε; λάδι σε καμβά

Ενώ η μέρα πλησιάζει στο θλιβερό της τέλος

Μπορείς να βρίσκεσαι ταυτόχρονα
Στη γη και στην κόλαση...

Τάκης Βαρβιτσιώτης

Στον αιώνα μας

Στον αιώνα μας
Ο χρόνος είναι πελιδνός
Μέσα μας κάνει περισσότερο κρύο απ' έξω
Τα βασανιστήρια είναι του συρμού
Οι πληγές αναθάλλουν
Και τα παιδιά μας παίζουν
Γύρω από ένα κρεματόριο
Ενώ η μέρα πλησιάζει στο θλιβερό της τέλος
Μπορείς να βρίσκεσαι ταυτόχρονα
Στη γη και στην κόλαση

Από τη συλλογή Φαέθων (1992)