Της Νύχτας...

Κανείς θεός δεν είχε πια μια συμβουλή,
Δεν έτεινε παρήγορο τον ώμο.
Καμιά δεν δάμασε ικεσία την οργή
Κι εδιάβη το κακό τον μύχιο δρόμο...

Γιάννης Σταύρου, Πεύκα στην αττική νύχτα, λάδι σε καμβά (λεπτομέρεια)

Νοβάλις
Ύμνοι στη Νύχτα
(απόσπασμα)

Σε καιρούς περασμένους σιδηρούν πεπρωμένο κυβερνούσε των ανθρώπων τα διάσπαρτα γένη με βία βουβή. Ζοφερές αλυσίδες πέφταν πάνω στις δειλές τους ψυχές. Απέραντη απλωνόταν η γη — κατάλυμα και πατρίδα θεών. Από τα βάθη των αιώνων υψωνόταν η κτίση. Πέρα απ' τα ρόδινα βουνά της αυγής, στους ιερούς κόλπους της θάλασσας κατοικούσε ο ήλιος, το ζωντανό, πύρινο φως. Ένας αρχαίος γίγαντας κουβαλούσε τον μακάριο κόσμο. Κάτω απ' τα όρη δεσμώτες κείτονταν της μάνας γης τα πρωτότοκα τέκνα. Με ανήλεο μένος ενάντια στων νέων θεών τη γενιά και τις χαρούμενες φυλές των ανθρώπων. Του πελάγους τα πράσινα βάθη γίναν το λίκνο μιας θεάς. Μες σε κρυστάλλινες σπηλιές ευωχούσε ένα πολυάριθμο πλήθος. Ποταμοί, δέντρα, άνθη και ζώα κατείχαν αισθήσεις ανθρώπινες. Γλυκό έρεε το κρασί που μια κόρη οινοχόος κερνούσε. Ένας θεός των αμπελιών, μια στοργική θεά μες στο χρυσό των χρωμάτων, η μέθη του έρωτα, έργο γλυκό της ωραιότερης θεάς. Αέναος, πολύχρωμος, σαν μια γιορτή των τέκνων τ' ουρανού και των κατοίκων της γης, θρόιζε ο βίος, καθώς η άνοιξη μες στους αιώνες. Κάθε φυλή προσκυνούσε με αφέλεια παιδική την αβρή, χιλιόμορφη φλόγα, σαν νά 'ταν η πεμπτουσία του κόσμου. Μα ένα είδωλο ήταν μόνο, ένας φρικτός εφιάλτης,

Που άγγιξε σαν το δέος την τερπνή γιορτή
Κι έκρυψε την ψυχή στον άγριο τρόμο.
Κανείς θεός δεν είχε πια μια συμβουλή,
Δεν έτεινε παρήγορο τον ώμο.
Καμιά δεν δάμασε ικεσία την οργή
Κι εδιάβη το κακό τον μύχιο δρόμο.
Ήταν ο θάνατος που αυτή την ευωχία
Με δάκρυα έπαυσε, μ' οδύνες κι αγωνία.

Για πάντα τώρα απ' όλα χωρισμένο
Ό,τι με πόθο η ψυχή λάγνα ζητάει,
Πέρα από κάθε τι το αγαπημένο,
Που μάταιο πάθος κι οδυρμός το τριγυρνάει,
Φάνηκε όνειρο αμυδρό στον πεθαμένο,
Πάλη λιγόθυμη που πια τον κυβερνάει.
Σαρώθηκαν τα κύματα της ηδονής
Στους βράχους πάνω της ασίγαστης οργής...

Νοβάλις, Ύμνοι στη Νύχτα
(Μετ. Κώστας Κουτσουρέλης, Εκδ. Περισπωμένη)